پژوهشهای قرآنی ایران در زبان فارسی محصور نماند
گروه معارف ــ مدیر حوزه‌های علمیه کشور بر لزوم استفاده از راه‌کارهای مختلف به منظور توسعه زبانی پژوهشهای قرآنی تاکید کرد.
به گزارش ایکنا از قم، آیت‌الله علیرضا اعرافی امروز 30 آبان در مراسم رونمایی از دایره المعارف قرآن کریم در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در قم گفت: امام علی(ع) در خطبه 198 نهج البلاغه، 50 فراز و گزاره در حوزه قران ارایه می‌دهند که همه این گزاره‌ها یک منظومه را در حوزه قرآن در اختیار ما قرار می‌دهند.
وی افزود: مرحوم شوشتری که الگویی برای همه حوزویان است و به شرح نهج البلاغه انجام داده است ایشان در مرکز اداره حوزه های علمیه نبوده ولی در تراز حوزه مرکز کار و فعالیت کرده است؛ شیخ شوشتری مواضع امام علی(ع) در خصوص قرآن در نهج البلاغه را در یک منظومه تجمیع کرده اند که نزدیک به 100 گزاره است؛ بنده این مجموعه را تجمیع و تقسیم و طبقه‌بندی کرده‌ام؛ امام علی(ع) حدود 50 تشبیه در خصوص قرآن بیان می‌فرمایند که بسیار جذاب و گیرا است.
مدیر حوزه‌های علمیه کشور اظهارکرد: امام علی(ع) بیان می‌فرمایند که شعله نور قرآن تا پایان تاریخ روشنگر است و هیچگاه خاموش نخواهد شد؛ همچنین اینکه قرآن دریایی است که کسی به عمق آن نمی‌رسد؛ تنوع تشبیهات و تمثیلات ایشان در این خطبه و سایر خطبه ها به این دلیل است که عظمت قرآن با یک یا چند تشبیه قابل تجسم نیست.
وی گفت: به برکت انقلاب اسلامی و پیشگامی حوزه‌های علمیه به ویژه قم از یک دستاورد عظیم برخوردار هستیم؛ سوای فعالیت های فرهنگی، کارهای زیادی انجام شده است از جمله اینکه در قم یک سری سلسله تفسیرهای ترتیبی انجام شده است که این سیر با علامه طباطبایی آغاز شد و حداقل 4 یا 5 تفسیر بزرگ ترتیبی در قم تولید شده است که کار بسیار بزرگی است.
اعرافی اظهارکرد: محور دوم، تفسیرهای موضوعی است؛ در این زمینه نیز شاهد یک تطور و تحول بوده‌ایم؛ در این زمینه نیز بزرگان و اعاظم حوزه و مراجع و فضلای حوزوی انواعی از تفاسیر موضوعی را ارایه کرده اند که حداقل می توان به 10 تفسیر اشاره کرد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی یادآورشد: اقدامات در حوزه علوم قرآنی از دیگر فعالیت های صورت گرفته در این عرصه است؛ که مرحوم آیت الله معرفت و سایر علمای حوزه کارهای جدی و خوبی ارایه کرده‌اند.
وی افزود: به طور خاص در زمینه روش‌شناسی و تنظیمات مکاتبی در تفسیر قرآن فعالیتهای خوبی انجام شده است؛ توجه و گرایش به سمت فعالیتهای مستشرقان و نقدهای قرآنی نیز از دیگر فعالیت های حوزه ما در سال های اخیر بوده است ولی دستاوردهای محدودی داشته است که باید توسعه یابد؛ از یک دهه پیش در جامعه المصطفی رشته قرآن و مستشرقان را پایه ریزی کردیم تا جمعی از فضلای غیر ایرانی و ایرانی در این باب فعالیت علمی کنند.
مدیر حوزه های علمیه کشور اظهارکرد: مباحث ترجمه قرآن، حوزه ششم فعالیتهای قرآنی حوزه است که خوشبختانه حضور جدی انجام شده ولی قرآن تا کنون به کمتر از 100 زبان ترجمه شده است که در مقابله ترجمه 1000 زبانه و لهجه‌ای کتاب مقدس اندک است.
وی گفت: اینکه قرآن در نظام رشته ای حوزه جا بگیرد مسئله مهمی است که در این عرصه نیز کارهایی انجام شده است؛ در جامعه المصطفی 10 گرایش قرآن و علوم راه‌اندازی کردیم که حرکت خوبی بوده است ولی نیازمند تلاش هرچه بیشتر است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در بخش دیگری از سخنان خود یادآورشد: نکته اول روش تحقیق در حوزه قرآنی است؛ گر بخواهیم در هر حوزه ای از دانش های اسلامی پیش برویم باید یک علم با عنوان روش‌شناسی و اصولی را ایجاد کنیم و روی این علم پیش برویم؛ امروزه نیز روش‌شناسی تفسیر داریم ولی پنهان است.
ایجاد پایه گرایش تفسیر موضوعی
مدیر حوزه‌های علمیه کشور اظهارکرد: نکته دیگر، بحث تفسیر موضوعی با رویکرد شهید صدر است؛ باید پایه گرایش تفسیر موضوعی را در حوزه ایجاد کنیم که البته در قبل هم ایجاد شده است؛ این عرصه باید با علوم انسانی گره بخورد.
وی گفت: نکته سوم، رشته‌های قرآنی است؛ در پایه‌ریزی رشته‌های جدید در حوزه مواجه به سه دیدگاه هستیم که دارای افراط و تفریط و نقطه تعادل هستیم؛ وقتی می خواهیم پایه رشته جدید در حوزه کلامی و تفسیری و... پی‌بریزیم اولین بحث آن است که اول باید ادبیات و محتوا را تولید کنید و سپس به سراغ تدوین رشته بروید که این دیدگاه مانع از توسعه غنای رشته‌ای حوزه شده است؛ البته در مقابل این نگاه، نگاه تفریطی نیز وجود دارد که به دام سطحی‌انگاری افتاده است.
اعرافی اظهارکرد: اگر نقطه تعادل نظریه سوم را بپذیریم در حوزه قرآن می‌توانیم رشته‌سازی و گرایش‌های جدیدی ایجاد کنیم؛ که در یک طرح تحول آموزشی در المصطفی که 100 گرایش و رشته مقطع داشتیم در طرح جدید به 300 رشته می رسد؛ همچنین در یک سال گذشته در حوزه 11 حوزه دانشی تعریف شد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی یادآورشد: در رشته‌سازی نباید وسواس داشته و یا سهل‌انگار باشیم؛ زیرا به تدریج ادبیات علم تولید می شود تا به یک غنا دست یابد.
وی گفت: ترجمه و بازتولید دستاوردهای پژوهشی به چند زبان زنده دنیا بسیار مهم است؛ در این عرصه محصولات قرآنی و حوزه معارفی نباید در حصار زبان فارسی باقی بماند که البته این عرصه نیازمند سرمایه‌گذاری کلان است.
انتهای پیام
