به گزارش ایکنا؛ جلسه چهاردهم درس اخلاق آیتالله تحریری روز سهشنبه، 23 بهمنماه در حوزه علمیه فخریه مروی برگزار شد. تحریری در آغاز اظهار کرد: نظام این عالم نظامی است که بر اساس حق و کمالات الهی جلوهگری کرده است و بر اساس حق در همه لحظات و آنات اداره میشود. این عالم از جانب خدای حق که عین کمالات بی نهایت است جلوهگری کرده است و به سوی حق هم حرکت میکند؛ منتهی برای انسان به لحاظ درکها و خواستههای گوناگونی که دارد، گاهی این واقعیات مشتبه ظهور پیدا میکند. لذا از وقتی که انسان قوای ادراکیاش میتواند بین حق و باطل تمییز بدهد همواره اعتقادات حق و باطل در برابرش جلوهگری میکند. مقاومت در درک واقعیات و شکل دادن اعتقادات خود در مسیر حق یکی از امتحانات سخت انسان است.
وی افزود: انسان باید بر آن مسیری که وجودش بر آن تکیه میکند و تمایل دارد، که ارتباط با خدای متعال است، بر این مسیر بماند. یکی از اوصاف کمالیه انسان صبر در مسیر حق است. اول صبر در پیدا کردن حق، دوم صبر در ماندن حق پس از پیدا کردن آن. آن وقت در این مسیر، تمایلات گوناگون انسان جلوهگری میکند. محبتهای باطل مدام جلوهگری میکند تا روشن شود انسان در مسیر حق چقدر مقاومت دارد. قرآن کریم میفرماید آن کسانی که حق را پذیرفتند و قبول کردند که ندای تو از جانب خداست و بر آن اساس میخواهند بمانند، نفست را برای همراهی با ایشان متحمل بکن. این همراهی با حق و کسانی که طرفدار حق هستند مسئله بسیار مهمی است که در مرحله اول خود انبیا و اولیا این ریاضت را میکشند و این مجاهدت را بر نفس خودشان تحمیل میکنند. امیرالمومنین(ع) خطاب به یکی از فرماندارانش که به مهمانی اغنیا دعوت شده بود و در آن مهمانی فقرا شرکت نداشتند نامه تندی نوشتند و در میان آن، حالت خود را بیان فرمودند و گفتند اینگونه نیست که نفس من به امور باطل کشش نداشته باشد، اما من این نفس را ریاضت میدهم.
تولیت مدرسه مروی ادامه داد: انسان دو شاخصه اساسی دارد که در محور حق قرار بگیرد. در همه مراحل هم اینها مورد امتحان قرار میگیرد. یکی ادراکات است که دستخوش ظهور سرابهای مختلف میشود؛ اول در مسائل اعتقادی، سپس در مسائل مربوط به خود انسان. دوم تمایلات انسان است. لذا صبر بر حق مورد توجه اولیا تا آخرین مراحل بوده است که لحظهای خودشان از مسیر حق انحراف نداشتند. همچنین دعوتشان هم به این مسئله بوده است. همه رنجهایی که اولیا میکشیدند برای همین مسئله بوده است. به همین جهت لحظهای با کسانی که میخواستند ایشان را تطمیع کنند کنار نمیآمدند. در مواردی هم که تهدید میشدند این تهدید را به جان میخریدند. قضیه مباهله یک تهدید بوده است. کسانی که حق را پذیرفتند با تمام وجود در این معرکه قرار گرفتند از جمله حضرت زهرا(س) که قرآن کریم از این شخصیت با عنوان «نسائنا» تعبیر میکند.
وی یادآور شد: ایشان در جایگاه دعوت به حق قرار گرفتند، با وجود اینکه انبیا و رسولان الهی در جایگاه اصلی دعوت به حق قرار دارند. اگر کسی این دعوت را نپذیرد حتما به عذاب دچار میشود. به فرموده علامه طباطبایی خصوصیت مقام رسالت در برابر مقام نبوت این است که اگر کسی دعوت رسول را نپذیرد عذاب میشود. مقام نبوت این خصوصیت را ندارد. آن هم دعوت است، اما این اثر بر خصومت با دعوت انبیا مترتب نمیشود. در مراحل آخری که امام حسین(ع) به دیدار امام سجاد(ع) آمدند، ایشان امام سجاد(ع) را بغل کرد و چنین وصیت فرمود: تو وصیت میکنم به آنچه مرا پدرم هنگام وفات به آن وصیت کرد، پسرم بر حق مقاومت کن گرچه تلخ است.
تحریری تأکید کرد: امام علی(ع) در روایتی میفرمایند: حق در مقام توصیف کردن خیلی وسیع است، اما در مقام انصاف از تنگترین چیزهاست. وقتی من میخواهم در خصوص شما حکم کنم، خودخواهیها و کدورتها جلوهگری میکند تا حق رعایت نشود. مشرکین در روز قیامت که روز ظهور حق است در برابر خدا به خود خدا قسم یاد میکنند که ما مشرک نبودیم. این چهره نفاق خیلی عجیب است و لایههای زیادی دارد که ظهور میکند. به فرموده قرآن منافقین همانگونه که در دنیا پیش شما قسم یاد میکردند که از مزایای جامعه استفاده کنند در روز قیامت هم برای خدای متعال که حق مطلق است، قسم یاد میکنند. در سوره مجادله دو جا منافقین را به قسم دروغ توصیف میکند.
وی در پایان گفت: ما همواره باید اعمال و رفتار خودمان را با یک محور قطعی تطبیق بدهیم و آن جز خدا و فرمایشان اولیای خدا نیست. خداوند به ما شاخص نشان داده است. امام حسین(ع) به طور قطع در امت اسلامی محور حق است. یکی از مسائل مهمی که باید به آن توجه کنیم التجا به سوی حق است. این نکته را باید در هر مرحلهای رعایت کنیم. در جایی که در مسیر حق هستیم هم باید به التجا در پیشگاه الهی توجه کنیم. در زمانی که شکست هم میخوریم باید اتجا کنیم. لذا امیرالمومنین(ع) میفرمایند: در پناه خدا در همه امور خودت را قرار بده. نگو این کار کار کوچکی است. خدای متعال به حضرت موسی(ع) فرمود: ای موسی(ع) همه چیزت را از من بخواه حتی علف گوسفند و نمک آشت را از من بخواه.
انتهای پیام