بیش از هزار و 450 سال پیش (13 سال قبل از هجرت) پروردگار عالمیان، لطف بیدریغ خود را نسبت به جانشینش در زمین تمام کرد و نوری در جهان برانگیخت که تا قیامِ قیامت دوام خواهد داشت.
محمد به مرز 40 سالگی رسیده بود و هر سال در ماههای رجب، شعبان و رجب در غار حرا به راز و نیاز با معبود می پرداخت.
روز مبعث در باورهای اسلامی، روزی است که محمد(ص)، پیامبر اسلام به درجه پیامبری برگزیده شد و مسلمانان معنقدند ایشان در غار حرا، توسط جبرئیل و از سوی خدا به پیامبری نائل آمدند و مأموریت یافتند که چندخداپرستی و بتپرستی را از زمین بردارند و یگانه پرستی و پیام وحی را به مردم برساند.
گرامی و خجسته باد زیبا عید مبعث که بعثتش با اقراء بسم ربک آغاز شده است و با انا أعطیناک الکوثر بیمه و با الیوم أکملت لکم دینکم جاودانه شده است.
چه مانا است وقتی که گفت: اقراء، بخوان، به نام پروردگارت، پروردگارى که تو و همه انسانها را خلق کرد، بخوان و او را به بزرگى یاد کن، کسى که به تو خواندن را آموخت و این جملات زمانى بر محمد(ص) خوانده شد که او از خواندن و نوشتن چیزى نمیدانست.
خاتم نبوت گفت: بخوانم؟ چگونه بخوانم در حالى که با صدایى لرزان و پر التهاب پرسید! خواندن نمیدانم
آیا رسالتى که محمد(ص) مىبایست بار سنگینش را بر دوش بکشید و پیش از او پیامبرانى همچون عیسى(ع) و موسى(ع) بشارتش را داده بودند پایههایش بر خواندن استوار مىشد و آنچه را که به او تکلیف شده بود ابتدایش علم و آگاهى و اندیشه و دانش بود؟ موجى از ترس و دلهره بر دل محمد(ص) افتاد و او را در تردید و گمان فرو برد.
جبرئیل با طنین خود، نغمهى«بخوان » را بر محمد(ص) زمزمه کرد، بر اندام او آگاهانه لرزهاى افکند و بر پیشانیش عرق سردى را افشاند و او را وادار کرد که خود را بر لفافهاى بپیچد.
اى محمد (ص) بدان که؛ بانگ امین خدا بر محمد امین، او را به خود آورد که هیچ چیز و هیچ کس به جز پروردگارت نمیتواند تو را پناهنده باشد و به تو آرامش بدهد، برخیز و مردم را بشارت بده و خداى خود را به پاکى یاد کن .
محمد(ص) از جانب پرورگار و براى انذار و هدایت مردم ماموریتى بس دشوار یافته بود و میبایست که بر این ماموریت استقامت کند، همانطور که به او امر شده و دستور داده شد.
بدین سان محمد(ص) برانگیخته شد تا علم و آگاهى بر سر ظلمت و تاریکى بنشاند و در مسیر هدایت انسان از هیچ چیز فرو نگذارد.
پیامبر اکرم(ص) در دورانى به رسالت مبعوث شدند که جهل و نادانى بر اجتماع انسانها سایه افکنده بود و نه تنها عربستان بلکه بسیارى از سرزمینهاى دیگر در گمراهى بهسر میبردند و آئین و سنتهاى ناپسند و غیراخلاقى رواج یافته و ثروت اندوزى و تفاخر به حد اعلاى خود رسیده بود.
ایشان روزی آمده بودند که تمام روزمرگیهای مردم، مه آلود شده بود؛ روزهایی که مردم با غفلت به سر میبردند و غبار یک ابر سیاه روی افکار مردم نشسته بود.
آن روزها هم کسی بود که در پس این هوای مهآلود، تاریکیها را کنار بزند و افکارش را در راه مستقیم نورانیت قرار دهد؛ کسی که خداوند باری تعالی او را عاشقانه دوست داشت و دارد.
او کسی بود که سالها افکارش متفاوت بود و صراط مستقیم قلباش همان صراط اصیل خداوندی بود و او در آن روز مبعوث شد تا جهالت را کنار بزند و بتشکنی کند و دست تمام مردم قبیلهاش را گرفته و به سمت صراط اصیل و جاودانه هدایت کند.
چنین روز چه پر برکت است که رسالت پیامبر به او ابلاغ و بعثت او آغاز شد و نبى اکرم (ص) با دانشى که در کتاب الهى جمع شده بود به تبلیغ رسالتى که بر عهده اش گذاشته شده بود، پرداخت .
رسول خدا (ص) اصلىترین وظیفه رسالت و نبوتش را تکمیل کردن کارهاى خوب و اخلاقى ذکر فرمودند و خطاب به مردم گفتند: من براى کامل کردن اخلاق مبعوث شدهام .
دانش مبتنى بر وحى، سیماى آرام و چهره متین، تواضع و خشوع براى مومنان و خشم و شدت براى کافران، رافت و مهربانى با بیچارگان و درماندگان و یتیمان و تقدم در سلام، ایجاد حقوق برابر براى همه و تثبیت فرهنگ آزادى در جامعه، توجه به حقوق همسایه و تکریم بردگان و نیز انجام صله رحم از خصلت هاى ویژه پیامبر اکرم بود که بعد از رسالتش موجب جذب مردم به آیین اسلام مى شد.
پیامبر اکرم(ص) توصیههای مفیدی به مردم، در جهت فراگرفتن دانش و سواد و تفکر و اندیشه بود بطورى که فرمودند: از گهواره تا گور دانش بیاموز و هرگاه تصمیم به انجام کارى گرفتى، در سرانجام و عاقب آن کار نیک بیاندیشید.
بعثت از دیدگاه اهل تشیع و اهل تسنن
بر اساس باور شیعیان، محمد مصطفی در روز ۲۷ رجب عام الفیل، سال ۱۳ پیش از هجرت پیامبر اسلام مبعوث شد. شیعیان این روز را جشن میگیرند و در روایات اسلامی اعمال مستحبی برای روز مبعث پیشبینی شدهاست. دعا، نماز و غسل مستحب از اعمال این روز است.
در نزد اهل سنت تاریخ دقیق بعثت پیامبر مشخص نیز ولی بعضی معتقدند که این واقعه در شب ۲۱ ماه رمضان بوده است و به همین دلیل نامعلوم بودن تاریخ، مبعث نزد اهل سنت جشن گرفته نمیشود.
روز مبعث چه روزی است؟
روز مبعث، روز برانگیختن خردهایی است که در تابوت خُرافهگرایی، هوس پرستی و جهل پیشگی دفن شده است و روز مبعث روز تولد عاطفهها است؛ عاطفههایی که در رقص شمشیرها زخمی میشد و در جنگل نیزهها جان میباخت و در این روز غار حرا از روز روشنتر شده و فضای مکه پر از جلوههای کوثر شده است و این روز بزرگترین و عزیزترین روز تاریخ است.
فرمایشات مقام معظم رهبری درباره بعثت
روز مبعث بیشک بزرگترین روز تاریخ بشر است، زیرا هم آن کسی که طرف خطاب خداوند قرار گرفت و مأموریت بر دوش او گذاشته شد، یعنی وجود مکرم نبی بزرگوار اسلام بزرگترین انسان تاریخ و عظیمترین پدیده عالم وجود و مظهر اسم اعظم ذات اقدس الهی است.
به تعبیری خود اسم اعظم الهی وجود مبارک او است و هم از جهت که آن مأموریتی که بر دوش این انسان بزرگوار گذاشته شده است یعنی هدایت مردم به سوی نور، برداشتن باورهای سنگین از روی دوش بشر و تمهید یک دنیای مناسب وجود انسان و بقیه وظایف لایتنهای بعثت انبیا وظیفه بسیار بزرگی بود.
مقام معظم رهبری در بیانات خود فرمودهاند: امروز بشریت به دو جریان ناشی از بعثت نیاز تام دارد: یکی برانگیخته شدن فکر و اندیشه است، و یکی تهذیب اخلاق است که اگر این دو تأمین شد، خواستههای دیرین بشریت تأمین خواهد شد، عدالت تأمین خواهد شد، سعادت تأمین خواهد شد، رفاه دنیا تأمین خواهد شد و مشکل اساسی در این دو بخش است.
آیتالله جوادی آملی در مراسم عمامه گذاری طلاب در عید مبعث گفت: دلیل این همه گرفتاری در خاورمیانه و جهان اسلام آن است که به درستی ملتها نتوانستهاند نسبت به وجود مبارک پیامبر خاتم(ص)، نبوت و رسالت او شناخت داشته باشند و اگر این شناخت را پیدا کرده بودند. به برادر کشی و قتل و غارت روی نمیاوردند و از همه مهمتر اینکه بیگانگان به کشورهای اسلامی و به جهان و ناموس مسلمانان طمع نمیکردند.
اعمال شب مبعث
عید مبعث از جمله اعیاد عظیمه است و روزى است که حضرت رسول(ص) در آن روز به رسالت برگزیده شد. برای این روز چند عمل ذکر شده است: در مصباح از حضرت ابوجعفر امام جواد (ع) روایت شده که فرمود در رجب شبى است که از آنچه که بر آن آفتاب میتابد بهتر است و آن شب بیستو هفتم رجب است که در صبح آن پیغمبر خدا (ص) به رسالت مبعوث شد و براى آن شب اعمالی است که اگر شیعهای از ما آن اعمال را در آن شب انجام دهد اجر عمل شصت سال میبرد.
در مورد این عمل آمده: پس از نماز عشاء هر ساعتى از شب را تا پیش از نیمه آن بیدار شو و دوازده رکعت نماز اقامه کن و در هر رکعت حمد و سوره اى از سوره هاى کوچک مفصل ( مفصل ازسوره محمد است تا آخر قرآن) بخوان.
نمازها دو رکعتی هستند، پس از هر دو رکعت بعد از سلام؛ هفت مرتبه سوره حمد، هفت مرتبه مُعَوَّذَتَیْن، و سورههای توحید و قُلْ یا اَیُّها الْکافِرُونَ هر کدام هفت مرتبه، و سوره قدر و آیة الکرسى هر کدام را هفت مرتبه بخوان.
بعد از اتمام نماز این دعا خوانده شود: اَلْحَمْدُ لِلّهِ الَّذى لَمْ یَتَّخِذْ وَلَداً وَلَمْ یَکُنْ لَهُ شَریکٌ فى الْمُلْکِ وَ لَمْیَکُنْ لَهُ وَلِىُّ مِنَ الذُّلِّ وَ کَبِّرْهُ تَکْبیراً اَللّهُمَّ اِنّى اَسئَلُکَ بِمَعاقِدِ عِزِّکَ عَلَى اَرْکانِ عَرْشِکَ و َمُنْتَهَى الرَّحْمَةِ مِنْ کِتابِکَ وَ بِاسْمِکَ الاْعْظَمِ الاْعْظَمِ الاْعْظَمِ وَ ذِکْرِکَ الاْعْلىَ الاْعْلىَ الاْعْلى وَ بِکَلِماتِکَ التّامّاتِ اَن تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ اَنْ تَفْعَلَ بى ما اَنْتَ اَهْلُهُ...
ستایش خاص خدایى است که نگیرد فرزندى و نیست براى او در فرمانروایى شریکى و نیست برایش یاورى از خوارى و به بزرگى کامل بزرگش شمار، خدایا از تو خواهم به حق چیزهایى که موجبات عزتت بر پایههاى عرشت مىباشد و به حق سرحد نهایى رحمتت از کتابت و به نام بزرگتر بزرگتر بزرگترت و به حق ذکرت که والاتر و برتر و اعلى است و به کلمات تام و تمامت....پس بخوان هر دعایى و حاجتی که داری و درود فرست بر محمد و آلش .
انجام غسل در این شب مستحب است و زیارت حضرت امیرالمؤمنین(ع) که افضل اعمال شب عید مبعث است و روزه، روز عید مبعث یکى از چهار روزى است که در تمام سال امتیاز دارد براى روزه گرفتن و برابر است با روزه هفتاد سال و بسیار صلوات فرستادن.
در مبعث پیامبر خوبیها و مهربانیها ایشان را واسطه قرار دهیم و از صمیم قلب برای همه بیماران عزیز دعا کنیم و اینکه دستانمان را بگیرد تا بتهای باقیمانده دلمان را بشکنیم.
انتهای پیام