جایگاه علمای دینی خوزستان در برنامه‌های انجمن مفاخر استان
گروه معارف ــ مروری کوتاه بر آثار علمای خوزستان در حوزه فقه، تفسیر قرآن، علوم قرآن، سیره پیامبر(ص) و ائمه(ع)، شرح ادعیه و زیارات و همچنین تاریخ به سادگی آشکار می‌کند که این استان از هویت علمی بسیار غنی برخوردار است و همین پیشینه علمی ظرفیت بی‌نظیری برای محافل علمی، قرآنی استان و مهم‌تر از آن، پژوهش‌های دانشجویان و طلاب است.
مروری کوتاه بر آثار علمای خوزستان در حوزه فقه، تفسیر قرآن، علوم قرآن، سیره پیامبر(ص) و ائمه(ع)، شرح ادعیه و زیارات و همچنین تاریخ به سادگی آشکار می‌کند که این استان از هویت علمی بسیار غنی برخوردار است. توجه به همین پیشینه علمی؛ پژوهش در آثار، تحقیق و تصحیح آنها، کتاب‌شناسی، نقد و بررسی آثار و سیره‌شناسی علمای تأثیرگذار خوزستان، ظرفیت بی‌نظیری برای محافل علمی، قرآنی استان و مهم‌تر از آن سوق دادن پژوهش‌های دانشجویان و طلاب به سمت تصحیح، ترجمه و بررسی نوآوری‌های این آثار است.
آثار فاخری که مورد پژوهش قرار نگرفته‌اند
شرح سیدنعمت‌الله جزایری بر صحیفه سجادیه تاکنون موضوع چه جلسه و پژوهشی در استان بوده؟ نوآوری‌های او در تفسیر «عقود المرجان فی تفسیر القرآن» در کجا مورد پژوهش قرار گرفته است؟
پیشنهاد علامه کمالی‌دزفولی در گردهم جمع شدن افراد برای تدوین سیره پیامبر(ص) دغدغه چه کسی یا کسانی شده است؟ «تفسیر قرآن برای همه» علامه در استان چقدر مورد توجه طلاب و دانشجویان رشته علوم قرآن و تفسیر استان بوده است؟ چه کسی می‌تواند برای ما درباره «تفسیر المنیر» علامه کرمی و ویژگی‌های آن سخن بگوید؟
جامعه دینی استان چه مقدار با تفسیر بی‌نقطه ملاعلی بهبهانی آشنا هستند؟ آیت‌الله کرمی در نوشتن «قصص الانبیا» چه رویکردی داشته و اثر او چه تفاوتی با اثر نعمت الله جزایری در همین زمینه دارد؟ نوآوری‌های آیت الله شفیعی در کتاب بیان و تبیان نسبت به دیگر آثار علوم قرآنی چیست؟
در استان آسیب دیده‌ای مثل خوزستان در حوزه امامت، چه اندازه از استدلال‌های علامه کرمی در کتاب «نتائج الفکر» که خود معتقد است جامع استدالال‌ها در زمینه امامت است در مجامع علمی و مذهبی استان استفاده می‌شود؟، چه قدر این استدلال‌ها مورد بحث قرار می‌گیرد؟ آیا با وجود هجمه فرقه‌های ضاله این استدلال‌ها نمی‌تواند ما را در مقابله با شبهات تقویت کند؟ آیا امروز روزی نیست که باید این کتاب‌ها را بخوانیم؟ چه قدر طلاب ما در پاسخگویی به شبهات موجود به «احقاق الحق» قاضی نورالله شوشتری که به گفته علامه امینی(صاحب کتاب الغدیر) «گوهر دانایی و خرد از این کتاب می‌جوشد» توجه کرده‌اند؟ کتابی که اتفاقا در مقام پاسخگویی به شبهات نوشته شده است.
کتاب «عترت؛ ثقل کبیر» علامه کمالی دزفولی که حاوی استدلال‌های ساده و صریح در بحث امامت است، چه میزان محل مراجعه محققان ما در این حوزه است؟
با وجود داشتن تألیفات غنی در حوزه عاشورا مبلغان ما چه‌قدر با این آثار آشنا هستند و در غنی‌سازی منابر خود از آنها بهره می‌برند؟ آیا در طول سال نمی‌توان سیر مطالعاتی براساس این آثار برای مبلغان و مداحان برنامه‌ریزی کرد؟
به گفته برخی محققان تاریخ، اینجا استانی است که علمای آن در خلال قرون دوم تا چهارم هجری حلقه ارتباط بین اصحاب اصول اربعمأئه و نویسندگان کتب اربعه بودند. خوزستان مهد بزرگانی از یاران ائمه(ع) است. امام صادق(ع) و امام هادی(ع) برای مردم اهواز رساله نوشته‌اند که خوشبختانه در تاریخ برای ما حفظ شده است. چه قدر جوانان پژوهشگر ما این پیشینه درخشان را می‌شناسند، چه قدمی برای معرفی اهواز در آن مقطع تاریخی برداشته‌ایم؟ چه قدر ظاهر شهر ما و نمادهای آن حاکی از این پیشینیه درخشان هستند؟ و ده‌ها موضوع و اثر دیگر که در حوزه‌های مختلف، خواندنی هستند و می‌توانند پاسخگوی برخی مسائل علمی و معرفتی و فرهنگی امروز ما باشند، اما متأسفانه بدون توجه و هدایت افراد تأثیرگذار و نهادهای متولی زیر خروارها خاک مدفون شده و امروز پژوهشگران ما در دانشگاه و حوزه به جای آنکه بایسته‌های پژوهش را برای تدوین مقالات و پایان نامه‌های خود در گذشته خویش بجویند، آن را در اینترنت جستجو می‌کنند؟
در نگاه اول به نظر می‌رسد، در کنار حوزه و دانشگاه، متوجه ساختن فضای علمی استان به سمت این ظرفیت‌ها وظیفه انجمنی است که به نام مفاخر استان در اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی حضور دارد. در ماه‌های گذشته، این انجمن تقویم فرهنگی خود را برای سال 98 تدوین کرد.
متن زیر گفت‌وگوی ایکنا خوزستان با مسئول دبیرخانه این انجمن در ارتباط با برنامه‌های آن در سال 98 و جایگاه علمای دینی استان در این برنامه‌ها است.
حجت‌الاسلام مهدی عزیزی، مسئول دبیرخانه انجمن آثار و مفاخر فرهنگی خوزستان در گفت‌وگو با ایکنا در ارتباط با برنامه‌های انجمن در سال 98 گفت: قرار بود جلسه‌ای برای ارزیابی و اعتبارات برنامه‌های انجمن مفاخر استان در همین هفته برگزار شود که به دلیل تعطیلی چهارشنبه لغو شد. به دنبال این هستیم که این جلسه را در هفته آینده برگزار کنیم.
ایکنا: چه میزان به علمای دینی استان و آثار آنها در تقویم برنامه‌های امسال توجه شده است؟
عزیزی: در برنامه‌های امسال سعی کردیم به حوزه‌هایی که کمتر کار شده است، بپردازیم. در حوزه مفاخر و علما سابقاً کارهای خوبی انجام شد، امسال نیز برنامه‌هایی در این حوزه تعریف شده است؛ ولی سعی کردیم در برنامه‌های تدوین شده، در همه حوزه‌ها تنوع کاری داشته باشیم. به طور مثال ممکن است در تقویم امسال یکی دو کار در حوزه علمای دینی تعریف کرده باشیم ولی از آن طرف در بخش شعر، هنر، فرهنگ و سایر مسائل اجتماعی نیز برنامه تعریف کردیم. برای مثال بزرگان علوم پزشکی نیز جزء مفاخر محسوب می‌شوند و سعی کردیم بین همه حوزه‌ها توازن برقرار کنیم.
اینکه در حوزه مفاخر دینی یک یا دو کار تعریف کرده باشیم دلیل بر این نیست که نسبت به این حوزه اهمیت قائل نشده‌ایم؛ بلکه سعی کردیم همه حوزه‌ها را به شکلی مدیریت کنیم که به همه آنها توجه کرده باشیم.
ایکنا: علمای دینی استان خوزستان، آثار برجسته‌ای دارند و بعضاً آثار آنها در برخی رشته‌ها در حوزه و دانشگاه منبع درسی است، با این وجود در برنامه‌های انجمن مفاخر خبری از احیای آثار این علما وجود ندارد. آیا انجمن مفاخر نمی‌تواند به جای همایش‌های بزرگ که نیازمند اعتبارات قابل توجهی هستند، ماهانه جلساتی را به منظور معرفی آثار این علما برگزار کند و توجه جامعه علمی استان را به چنین آثاری معطوف کند؟
عزیزی: با توجه به محدودیت اعتبارات، سعی کردیم برنامه‌ها را به گونه‌ای تعریف کنیم که هم قابلیت اجرا داشته باشد و هم هزینه کمی نیاز داشته باشد. پیش از تدوین تقویم انجمن، فراخوان آن به همه معاونت‌های اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان ارسال شد و درخواست کردیم معاونت‌ها، افرادی که در حوزه مفاخر باید از آنها تجلیل شود را معرفی کنند.
معاونت قرآنی یکی دو مورد معرفی کردند ولی کامل نبود. متأسفانه بخش قرآنی یک مقدار در کار ما کمرنگ است و این کار همزمان با جابجایی مسئول کارگروه قرآن و عترت شد. اما می‌توان پیشنهادهای موجود را در اختیار معاونت قرآن یا انجمن مفاخر قرار داد.
پرداختن به علمای حوزه تفسیر و علوم قرآن بسیار لازم است اما تقویم سال 98 در حال حاضر بسته شده است. این برنامه‌ها لازم است در تقویم باشد، بحث و بررسی و تأمین اعتبار شود. اگر بخواهیم برنامه‌ای را خارج از تقویم تعریف کنیم، تأمین اعتبار آن، قدری مشکل می‌شود.
ایکنا: آیا انجمن مفاخر این دغدغه را دارد که طلاب و دانشجویان را به سمت احیا آثار علمای استان سوق دهد؟
عزیزی: این دغدغه در انجمن مفاخر وجود دارد اما متأسفانه هنوز فرصت نکرده‌ایم در این حوزه وارد شویم و ان شاءالله در آینده کم‌کم این حوزه را فعال می‌کنیم.
انتهای پیام
