تشویق بانوان به امور قرآنی؛ نیازمند سازوکار
گروه چهره‌ها: مریم کریمی‌تبار، بانوی قرآن‌پژوه با بیان اینکه در زمینه تشویق بانوان قرآنی نباید تنها به برگزاری چنین همایش‌هایی اکتفا کرد، گفت: تشویق بانوان به فعالیت‌های قرآنی نیازمند ساز و کار و راهکارهای جدیدی در این زمینه است.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، مریم کریمی‌تبار، متولد 1355 از شهرستان قزوین است. او که حدود 21 سالیست که ساکن شهر قم است دارای تحصیلات حوزوی(سطح دو) و همچنین تحصیلات آکادمیک کارشناسی‌ارشد و دکتری در رشته علوم قرآن و حدیث است. کریمی‌تبار عضو هیئت علمی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم و دارای درجه استادیاری این دانشگاه است.
او درخصوص آغاز فعالیت قرآنیش و مشوق اصلی‌اش برای ورود به این زمینه، گفت: از سال 1378 مطالعات قرآنیش را آغاز کرده است و به تشویق همسرش وارد دانشگاه و به صورت تخصصی وارد عرصه تعلیم و تعلم قرآن شده است.
کریمی‌تبار درباره مقالات علمی ـ پژوهشی‌هایی که نگارش کرده است، افزود: بیشتر تحقیقاتم با رویکرد پاسخ به شبهات قرآنی است که مقالات علمی ـ پژوهشی متعددی در این زمینه نوشته‌ام با عناوین «نقد انگاره غیراخلاقی بودن اهانت‌های قرآنی»، «نقد انگاره خشونت‌‌آمیز بودن مجازات‌های دنیوی در قرآن»، «نقد انگاره تهدیدآمیز بودن روابط مسلمانان با غیرمسلمانان در قرآن» و «نقد شبهه غیراخلاقی بودن آموزه‌های قرآن» و به انضمام مقالات دیگری که در موضوعات دیگری بوده است.
ضرورت آشنایی بانوان با آموزه‌های دینی و قرآن
وی در پاسخ به این سؤال که برپایی مراسم تکریم بانوان قرآنی چه میزان در گسترش فعالیت‌های قرآنی در سطح جامعه به‌ویژه برای بانوان مؤثر است، اظهار کرد: بانوان به‌دلیل سه شأنیت مهمی که دارند همسری، مادری و زن مسلمان بودن، باید با آموزه‌های دینی و قرآن و سند اصلی اسلام که قرآن است آشنا باشند و بتوانند بر اساس آموزه‌های قرآنی همسر خوب، مادر نمونه و به‌عنوان زن مسلمان جلوه کنند و در عرصه خانواده و جامعه حضور داشته باشند لذا لازمه اولیه این امر آشنایی با معارف قرآنیست و سپس اینکه عامل به معارف قرآن باشند تا بتوانند تأثیرگذار باشند.
کریمی‌تبار درباره آشنایی و نحوه همکاری‌اش با همایش بانوان قرآن‌پژوه، گفت: آشنایی‌ام با همایش از طریق یکی از اساتید و سایر دوستانم برایم به وجود آمد اما با مؤسسه معارف امام رضا(ع) از خیلی دوران پیش‌تر آشنایی داشتم اما نمی‌دانستم که این مؤسسه عهده‌دار برگزاری این همایش است، اما در حال حاضر دانشجویان را با این مؤسسه و همایش آشنا می‌کنم.
وی با بیان اینکه این مقدار تکریم در تشویق بانوان برای ورود به فعالیت‌های قرآنی به‌طور قطع مؤثر است، ادامه داد: این امر موجب ترغیب و انگیزه قوی در بانوان قرآنی می‌شود، به‌گونه‌ای که فعال‌تر از قبل در این عرصه فعالیت کنند لذا این همایش‌ها زمینه خوبی برای تشویق آنان می‌شود ولی تنها نباید به برگزاری چنین همایش‌هایی اکتفا کرد، بنابراین برای تشویق بانوان به فعالیت‌های قرآنی نیازمند ساز و کارها و راهکارهای دیگری نیز هستیم، لذا باید اقدامات دیگری نیز برای این امر در نظر گرفت و پیش‌بینی کرد.
او در پاسخ به این سؤال که میزان توجه نهادهای قرآنی به فعالیت‌های قرآنی شما چگونه بوده است؟ بیان کرد: اگر بخواهیم این توجه و اهتمام را به قرآن درنظر بگیریم، متأسفانه قرآن و فعالیت‌های قرآنی در عصر حاضر مهجور و مغفول است و می‌طلبد که مسئولان خیلی بیشتر از اینکه هست به عرصه فعالیت‌های قرآنی بها دهند و فضا و مساعدت‌های لازم در این زمینه را انجام دهند که این بیانگر مظلومیت قرآن است. اما اگر مرادتان از این سؤال شخصی است، خوب بوده است به گونه‌ای که در عرصه دانشگاه که هستم و دارای تخصص نسبی در این زمینه هستیم مورد توجه مراکز دانشگاهی و علمی هستیم و از هر کاری هم که در این راستا از عهده‌مان برآید مضایقه نمی‌کنیم.
آشنایی بانوان کشور با معارف قرآن کم است
این استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم درباره حوزه‌های مغفول مانده قرآنی در امور کشور، ادامه داد: آشنایی بانوان کشور با معارف قرآن کم است هرچند نهادهایی در این زمینه هستند اما شاید نمی‌توانند به‌دلیل محدودیت‌ها آنگونه که باید و شاید در این زمینه‌ها درست عمل کنند لذا این نهادها باید مساعدت شود(متوجه نشدم) و یا اینکه نهادهایی با رویکرد آشنایی بانوان با معارف قرآن ایجاد شود که با برپایی کلاس‌های تفسیر و یا تبیین معارف قرآنی اقدام کنند، هرچند به طور قطع کارهایی در این زمینه شده است اما کافی نیست به گونه‌ای که خروجی که انتظار می‌رود هنوز در جامعه شاهد نیستیم. آنچه که در سطح جامعه نمود دارد این است که آشنایی بانوان با معارف قرآن بسیار کم است و حتی بالعکسش را در جامعه شاهد هستیم به گونه‌ای که بانوان در سطح جامعه برخلاف آموزه‌های قرآنی برخورد می‌کنند و عملکرد دارند و ظاهرشان را می‌بینیم و این نیازمند فرهنگ‌سازی است.
وی تأکید کرد: تبیین آموزه‌های معارف قرآنی نیازمند کار اساسی، ریشه‌ای، مبنایی و گسترده است که هم به لحاظ عمق، عمیق باشد و هم به لحاظ وسعت وسیع باشد به گونه‌ای که تمام جامعه را پوشش دهد. خیلی از بانوان تقاضا دارند و علاقه‌مندند که با معارف قرآنی آشنا شوند اما شرایط و فضا برای آنها مهیا نیست. شبکه قرآن سیما در حال حاضر خوب است و بیننده زیادی هم دارد که از برنامه‌هایش استفاده می‌کنند اما خیلی جای پیشرفت و بالندگی دارد اینکه این شبکه بخواهد به مانند شبکه‌های دیگر پربار و پرمحتوا شود نیازمند هم سرمایه‌گذاری انسانی و هم مالی وسیعی است.
کریمی‌تبار عنوان کرد: قالب‌هایی به مانند شبکه قرآن و یا سایر شبکه‌های اجتماعی دیگر که دسترسی بانوان به آنها بیشتر شود و لازمه‌‌اش هم جذاب بودن، پرمحتوا بودنست تا بتواند نیاز جامعه قرآنی بانوان کشور را تأمین کند.
قالب‌هایی همچون شبکه قرآن و یا شبکه‌های اجتماعی دیگری که بانوان دسترسی بیشتری به آنها دارند نیازمند آن هستند که هم جذاب بوده و هم پرمحتوا، تا بتوانند نیاز جامعه قرآنی بانوان کشور را تأمین کنند.
این بانوی فعال قرآنی درخصوص محوریت چهاردهمین دوره همایش بانوان قرآن‌پژوه که با عنوان «قرآن و امام رضا(ع)» برگزار می‌شود، تصریح کرد: این نشان‌دهنده این است که قرآن و اهل بیت(ع) کنار هم هستند و از هم جدایی‌ناپذیرند و این جزو مسائل مسلمانی است، چنانکه حضرت رسول اکرم(ص) در حدیث ثقلین به این امر تأکید فرموده‌اند: «انی تارکم فیکم الثقلین کتاب الله و عترتی اهل بیتی و ان تمسکتم بهما لن تضلوا ابدا و انهما لن یفترقا حتی علی یردا علی الحوض»؛ که ایشان در روایت‌های متعددی و متواصل جدایی‌ناپذیری قرآن و اهل‌بیت(ع) را بیان فرموده‌اند و اینکه همایش با محوریت قرآن و اهل بیت(ع) برگزار می‌شود در حقیقت اصل است و اینکه هر سالی قرآن همراه با یکی از اسامی ائمه(ع) است این نیز حُسن است و نشانه خوبیست که در واقع بخواهیم با محوریت آن امامی که محور همایش است، نگاه جدیدی به قرآن داشته باشیم و اینکه ببینیم مثلاً امام رضا(ع) با قرآن چه تعاملی داشته‌اند و یا چه روایاتی در این زمینه داشته‌اند.
وی تأکید کرد: بنابراین اصل اینکه قرآن و عترت در محوریت این همایش، کنار یکدیگر هستند، اصل خوب و درستی است و براساس قاعده است و اینکه هر سال نام یکی از ائمه(ع) شاخص همراه با قرآن بیان می‌شود به جهت اینکه موضوع جزئی می‌شود، کار نکوهیده‌ای است.
کریمی‌تبار اضافه کرد: از تمامی مسئولان و دست‌اندرکاران دولت و حکومت اسلامی درخواست دارم که بیشتر به قرآن، فعالیت‌های قرآنی و نهادهای قرآنی و افرادی که در این عرصه فعالیت می‌کنند بها دهند چون قرآن اصل و اساس اسلام است و تمام زندگی ما باید بر اساس قرآن شکل بگیرد و سامان پیدا کند و تا هنگامی که قرآن در میان افراد جامعه شناخته نشود ما دچار انحرافات فکری، عملی و ذهنی در سطح جامعه خواهیم بود اما اگر قرآن را بتوانیم خوب و از طرق صحیح به افراد جامعه بشناسانیم ـ معارف قرآن، معارفی هستند که به محض اینکه شناخته شوند، تأیید می‌شوند ـ در واقع باعث می‌شود مردم به شناخت به تأیید برسند و در عمل هم پیاده شود و در نتیجه جامعه قرآنی داشته باشیم که لازمه تمام این موارد حمایت معنوی و مادیست که مسئولان و دست‌اندرکاران باید انجام دهند.
مریم کریمی‌تبار، متولد 1355 از شهرستان قزوین است. او که حدود 21 سالیست که ساکن شهر قم است دارای تحصیلات حوزوی(سطح دو) و همچنین تحصیلات آکادمیک کارشناسی‌ارشد و دکتری در رشته علوم قرآن و حدیث است. کریمی‌تبار عضو هیئت علمی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم و دارای درجه استادیاری این دانشگاه است.
او درخصوص آغاز فعالیت قرآنیش و مشوق اصلی‌اش برای ورود به این زمینه، گفت: از سال 1378 مطالعات قرآنیش را آغاز کرده است و به تشویق همسرش وارد دانشگاه و به صورت تخصصی وارد عرصه تعلیم و تعلم قرآن شده است.
کریمی‌تبار درباره مقالات علمی ـ پژوهشی‌هایی که نگارش کرده است، افزود: بیشتر تحقیقاتم با رویکرد پاسخ به شبهات قرآنی است که مقالات علمی ـ پژوهشی متعددی در این زمینه نوشته‌ام با عناوین «نقد انگاره غیراخلاقی بودن اهانت‌های قرآنی»، «نقد انگاره خشونت‌‌آمیز بودن مجازات‌های دنیوی در قرآن»، «نقد انگاره تهدیدآمیز بودن روابط مسلمانان با غیرمسلمانان در قرآن» و «نقد شبهه غیراخلاقی بودن آموزه‌های قرآن» و به انضمام مقالات دیگری که در موضوعات دیگری بوده است.
ضرورت آشنایی بانوان با آموزه‌های دینی و قرآن
وی در پاسخ به این سؤال که برپایی مراسم تکریم بانوان قرآنی چه میزان در گسترش فعالیت‌های قرآنی در سطح جامعه به‌ویژه برای بانوان مؤثر است، اظهار کرد: بانوان به‌دلیل سه شأنیت مهمی که دارند همسری، مادری و زن مسلمان بودن، باید با آموزه‌های دینی و قرآن و سند اصلی اسلام که قرآن است آشنا باشند و بتوانند بر اساس آموزه‌های قرآنی همسر خوب، مادر نمونه و به‌عنوان زن مسلمان جلوه کنند و در عرصه خانواده و جامعه حضور داشته باشند لذا لازمه اولیه این امر آشنایی با معارف قرآنیست و سپس اینکه عامل به معارف قرآن باشند تا بتوانند تأثیرگذار باشند.
کریمی‌تبار درباره آشنایی و نحوه همکاری‌اش با همایش بانوان قرآن‌پژوه، گفت: آشنایی‌ام با همایش از طریق یکی از اساتید و سایر دوستانم برایم به وجود آمد اما با مؤسسه معارف امام رضا(ع) از خیلی دوران پیش‌تر آشنایی داشتم اما نمی‌دانستم که این مؤسسه عهده‌دار برگزاری این همایش است، اما در حال حاضر دانشجویان را با این مؤسسه و همایش آشنا می‌کنم.
وی با بیان اینکه این مقدار تکریم در تشویق بانوان برای ورود به فعالیت‌های قرآنی به‌طور قطع مؤثر است، ادامه داد: این امر موجب ترغیب و انگیزه قوی در بانوان قرآنی می‌شود، به‌گونه‌ای که فعال‌تر از قبل در این عرصه فعالیت کنند لذا این همایش‌ها زمینه خوبی برای تشویق آنان می‌شود ولی تنها نباید به برگزاری چنین همایش‌هایی اکتفا کرد، بنابراین برای تشویق بانوان به فعالیت‌های قرآنی نیازمند ساز و کارها و راهکارهای دیگری نیز هستیم، لذا باید اقدامات دیگری نیز برای این امر در نظر گرفت و پیش‌بینی کرد.
او در پاسخ به این سؤال که میزان توجه نهادهای قرآنی به فعالیت‌های قرآنی شما چگونه بوده است؟ بیان کرد: اگر بخواهیم این توجه و اهتمام را به قرآن درنظر بگیریم، متأسفانه قرآن و فعالیت‌های قرآنی در عصر حاضر مهجور و مغفول است و می‌طلبد که مسئولان خیلی بیشتر از اینکه هست به عرصه فعالیت‌های قرآنی بها دهند و فضا و مساعدت‌های لازم در این زمینه را انجام دهند که این بیانگر مظلومیت قرآن است. اما اگر مرادتان از این سؤال شخصی است، خوب بوده است به گونه‌ای که در عرصه دانشگاه که هستم و دارای تخصص نسبی در این زمینه هستیم مورد توجه مراکز دانشگاهی و علمی هستیم و از هر کاری هم که در این راستا از عهده‌مان برآید مضایقه نمی‌کنیم.
آشنایی بانوان کشور با معارف قرآن کم است
این استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم درباره حوزه‌های مغفول مانده قرآنی در امور کشور، ادامه داد: آشنایی بانوان کشور با معارف قرآن کم است هرچند نهادهایی در این زمینه هستند اما شاید نمی‌توانند به‌دلیل محدودیت‌ها آنگونه که باید و شاید در این زمینه‌ها درست عمل کنند لذا این نهادها باید مساعدت شود(متوجه نشدم) و یا اینکه نهادهایی با رویکرد آشنایی بانوان با معارف قرآن ایجاد شود که با برپایی کلاس‌های تفسیر و یا تبیین معارف قرآنی اقدام کنند، هرچند به طور قطع کارهایی در این زمینه شده است اما کافی نیست به گونه‌ای که خروجی که انتظار می‌رود هنوز در جامعه شاهد نیستیم. آنچه که در سطح جامعه نمود دارد این است که آشنایی بانوان با معارف قرآن بسیار کم است و حتی بالعکسش را در جامعه شاهد هستیم به گونه‌ای که بانوان در سطح جامعه برخلاف آموزه‌های قرآنی برخورد می‌کنند و عملکرد دارند و ظاهرشان را می‌بینیم و این نیازمند فرهنگ‌سازی است.
وی تأکید کرد: تبیین آموزه‌های معارف قرآنی نیازمند کار اساسی، ریشه‌ای، مبنایی و گسترده است که هم به لحاظ عمق، عمیق باشد و هم به لحاظ وسعت وسیع باشد به گونه‌ای که تمام جامعه را پوشش دهد. خیلی از بانوان تقاضا دارند و علاقه‌مندند که با معارف قرآنی آشنا شوند اما شرایط و فضا برای آنها مهیا نیست. شبکه قرآن سیما در حال حاضر خوب است و بیننده زیادی هم دارد که از برنامه‌هایش استفاده می‌کنند اما خیلی جای پیشرفت و بالندگی دارد اینکه این شبکه بخواهد به مانند شبکه‌های دیگر پربار و پرمحتوا شود نیازمند هم سرمایه‌گذاری انسانی و هم مالی وسیعی است.
کریمی‌تبار عنوان کرد: قالب‌هایی به مانند شبکه قرآن و یا سایر شبکه‌های اجتماعی دیگر که دسترسی بانوان به آنها بیشتر شود و لازمه‌‌اش هم جذاب بودن، پرمحتوا بودنست تا بتواند نیاز جامعه قرآنی بانوان کشور را تأمین کند.
قالب‌هایی همچون شبکه قرآن و یا شبکه‌های اجتماعی دیگری که بانوان دسترسی بیشتری به آنها دارند نیازمند آن هستند که هم جذاب بوده و هم پرمحتوا، تا بتوانند نیاز جامعه قرآنی بانوان کشور را تأمین کنند.
این بانوی فعال قرآنی درخصوص محوریت چهاردهمین دوره همایش بانوان قرآن‌پژوه که با عنوان «قرآن و امام رضا(ع)» برگزار می‌شود، تصریح کرد: این نشان‌دهنده این است که قرآن و اهل بیت(ع) کنار هم هستند و از هم جدایی‌ناپذیرند و این جزو مسائل مسلمانی است، چنانکه حضرت رسول اکرم(ص) در حدیث ثقلین به این امر تأکید فرموده‌اند: «انی تارکم فیکم الثقلین کتاب الله و عترتی اهل بیتی و ان تمسکتم بهما لن تضلوا ابدا و انهما لن یفترقا حتی علی یردا علی الحوض»؛ که ایشان در روایت‌های متعددی و متواصل جدایی‌ناپذیری قرآن و اهل‌بیت(ع) را بیان فرموده‌اند و اینکه همایش با محوریت قرآن و اهل بیت(ع) برگزار می‌شود در حقیقت اصل است و اینکه هر سالی قرآن همراه با یکی از اسامی ائمه(ع) است این نیز حُسن است و نشانه خوبیست که در واقع بخواهیم با محوریت آن امامی که محور همایش است، نگاه جدیدی به قرآن داشته باشیم و اینکه ببینیم مثلاً امام رضا(ع) با قرآن چه تعاملی داشته‌اند و یا چه روایاتی در این زمینه داشته‌اند.
وی تأکید کرد: بنابراین اصل اینکه قرآن و عترت در محوریت این همایش، کنار یکدیگر هستند، اصل خوب و درستی است و براساس قاعده است و اینکه هر سال نام یکی از ائمه(ع) شاخص همراه با قرآن بیان می‌شود به جهت اینکه موضوع جزئی می‌شود، کار نکوهیده‌ای است.
کریمی‌تبار اضافه کرد: از تمامی مسئولان و دست‌اندرکاران دولت و حکومت اسلامی درخواست دارم که بیشتر به قرآن، فعالیت‌های قرآنی و نهادهای قرآنی و افرادی که در این عرصه فعالیت می‌کنند بها دهند چون قرآن اصل و اساس اسلام است و تمام زندگی ما باید بر اساس قرآن شکل بگیرد و سامان پیدا کند و تا هنگامی که قرآن در میان افراد جامعه شناخته نشود ما دچار انحرافات فکری، عملی و ذهنی در سطح جامعه خواهیم بود اما اگر قرآن را بتوانیم خوب و از طرق صحیح به افراد جامعه بشناسانیم ـ معارف قرآن، معارفی هستند که به محض اینکه شناخته شوند، تأیید می‌شوند ـ در واقع باعث می‌شود مردم به شناخت به تأیید برسند و در عمل هم پیاده شود و در نتیجه جامعه قرآنی داشته باشیم که لازمه تمام این موارد حمایت معنوی و مادیست که مسئولان و دست‌اندرکاران باید انجام دهند.
