تناقض در تصمیم‌گیری‌های فعالیت‌های قرآنی/ آموزش قرآن در سبد هزینه خانوارها وجود ندارد

حجت‌الاسلام مرتضی بیگدلی، رئیس اداره تبلیغات اسلامی شهرستان دزفول در گفت‌وگو با ایکنا از خوزستان، در ارتباط با فعالیت‌های قرآنی سازمان تبلیغات در شهرستان با تأکید بر ضرورت توجه به قرآن کریم اظهار کرد: امام راحل جمله‌ای دارند که می‌فرمایند: «اگر قرآن نبود، باب معرفت الله بسته بود الی الابد» و در روایات ما آمده است که قرآن با فضیلت‌ترین هر چیز است و باید به آن توجه شود.

وی بیان کرد: شاید بتوان گفت سازمان تبلیغات اسلامی از نظر قانونی نهادی است که متصدی توجه به ساماندهی برنامه‌های قرآنی در سراسر کشور است؛ یعنی صرف‌نظر از برنامه‌های تخصصی همچون نظارت بر چاپ قرآن و کلیت برنامه‌های قرآنی؛ نسبت به ساماندهی تمام فعالیت‌های قرآنی در قالب مؤسسات، مراکز قرآنی و خانه‌های قرآن وظیفه دارد. سازمان برای این فعالیت‌ها تشکیلاتی تعریف کرده که از یک طرف از نظر شاکله بتوانند تحت نظارت یک دستگاه خاص قرار گیرند و هم جغرافیای کار آنها را مشخص کرده که در چه زمینه‌هایی باید فعالیت کنند؛ مثلاً در زمینه روخوانی، روانخوانی، حفظ، تفسیر و ... و اولویت هر یک کدام است.

بیگدلی ادامه داد: دیگر برنامه سازمان برگزاری دوره‌های تربیت معلم، تربیت مربی یا تربیت مدرس یا تربیت ممتحنین است، با توجه به اینکه سازمان تبلیغات اسلامی مسئولیت ارزیابی علمی و فنی عوامل قرآنی را دارد، این دوره‌ها را برگزار می‌کند؛ مثلاً وقتی سازمان مأمور باشد هیئت‌های ممتحن تشکیل دهد حاکی از این است که همه توانمندی‌های قرآنی باید محک بخورد.

رئیس اداره تبلیغات اسلامی شهرستان دزفول افزود: همچنین ما در رابطه با نهضت قرآن‌آموزی مسئولیت داریم که هر ماه نسبت به ترتیب دوره‌ها، ارائه الگوهای مناسب برای برگزاری دوره‌ها و آزمون‌ها اقدام کنیم. در این رابطه فعالیت‌های خوبی صورت گرفته است. علاوه بر این، همه ساله از شورای عالی تفسیر، مفسرینی اعزام می‌شوند که در طول ماه مبارک رمضان و مناسبت‌های مختلف از آنها استفاده شود ولی قطعاً این‌ها نمی‌تواند کل کار ما باشد.

وی ادامه داد: یک کار مهم دیگری که انجام شده ترتیب متون و برنامه‌های آموزشی است. یعنی مؤسسات اگر بخواهند برنامه‌ای اجرا کنند، ملزم می‌شوند این نوع برنامه‌ها را اجرا کنند. بر این اساس دیگر برنامه‌ها سلیقه‌ای نیست که بعدها قابل ارزیابی نباشد. البته این طرح جلوی طرح‌های بومی مؤسسات را نمی‌گیرد ولی در کل مؤسسات باید این استانداردها و شاخصه‌ها را رعایت کنند که به نظر می‌رسد گام مؤثری در جهت سازماندهی مؤسسات است. 

بیگدلی با تصریح به اینکه ما یک مقدار با برخی تناقضات در تصمیم‌گیری‌ها در حوزه فعالیت‌های قرآنی مواجهیم، توضیح داد: برای مثال علی‌رغم اینکه سازمان دارالقرآن مسئولیت مستقیم برنامه‌ها را در سراسر کشور دارد، ولی متأسفانه شوراهای قرآن را با مدیریت ارشاد اسلامی تشکیل داده‌اند. این تناقض، کار را دچار مشکل می‌کند. یعنی منشأ تصمیم‌گیری در سازمان دارالقرآن است؛ اما در سطح شهرستان‌ها، سازمان تبلیغات اسلامی که زیرمجموعه تبلیغات اسلامی کل کشوراست، فقط عضویت در شورای قرآن دارد، یعنی آن جایگاه متأسفانه رعایت نشده است. به نظر می‌رسد این دوگانگی‌ها کار را دچار مشکل می‌کند.

رئیس اداره تبلیغات اسلامی شهرستان دزفول همچنین انحصار تشکیل اتحادیه‌های قرآنی در مرکز استان را مسأله دیگری برای مؤسسات قرآنی دانست و گفت: این اتحادیه‌ها در استان‌ها منحصر مانده است که باید در شهرستان‌ها هم تشکیل شود. اگر اتحادیه‌ها شهرستانی می‌شد در ایجاد انگیزه برای مؤسسات مؤثر بود. چون اگر بنا باشد اتحادیه استانی ارتباطی با شهرستان‌ها نداشته باشد، کار خوب منعقد نمی‌شود. باید انتخابات از شهرستان‌ها صورت می‌گرفت و نماینده شهرستان‌ها در مراتب بعدی در انتخابات استانی شرکت کنند. از این ظرفیت می‌شد به خوبی در جهت تقویت مؤسسات قرآنی استفاده کرد.

وی خاطرنشان کرد: به نظر می‌رسد مشکل دیگر مؤسسات قرآنی در بحث حمایت‌ها است؛ چون با وجود اینکه مؤسسات تشکیل شده‌اند، اما فعالان قرآنی می‌دانند مؤسسه قرآنی به عنوان یک مؤسسه انتفاعی دیده شده است که باید منابعی برای نیازهای خود از قبیل تجهیزات، دعوت استادان و سایر هزینه‌های جاری در نظر بگیرد. با توجه به نوپا بودن این نوع کارها و عدم ورود برخی از سرمایه‌های اجتماعی در باب قرآن ـ که بتوانند پشتوانه مالی مؤسسات قرآنی شوند ـ یعنی تا رسیدن به آن شرایط مطلوب، مؤسسات قرآنی باید حمایت مالی و پشتیبانی شوند.

بیگدلی ادامه داد: این حمایت می‌تواند به صورت وام با بهره‌های کم یا کمک‌های بلاعوض یا برخی بخشودگی‌های مالی باشد. لازم است دولت با همکاری اوقاف و دیگر دستگاه‌های فرهنگی زمینه همکاری بین‌بخشی و حمایت‌های مالی و تجهیزاتی را از مؤسسات قرآنی به وجود بیاورد تا در یک بازه زمانی چند ساله حمایت شوند و کم‌کم بتوانند به صورت خودکفا اداره شوند.

رئیس اداره تبلیغات اسلامی شهرستان دزفول با بیان اینکه از مجموع 140 مؤسسه قرآنی در استان خوزستان، 62 مؤسسه در دزفول به ثبت رسیده است، گفت: این آمار قابل توجه است. مؤسساتی وجود دارند که کار را با همت عالی به دست گرفته‌ و پیش برده‌اند اما وقتی در چرخه هزینه‌ها قرار می‌گیرند، هزینه‌های سنگین آنها را از پیشرفت بازمی‌دارد.

وی در پایان خاطرنشان کرد: در کل آموزش قرآن اصلاً در سبد هزینه خانوارها قرار ندارد. خبرگزاری قرآنی می‌تواند از یک طرف با انعکاس ظرفیت‌ها و از طرفی انعکاس مسائل مؤسسات قرآنی فضاسازی عمومی خوبی ایجاد کند.

انتهای پیام