نقش فضای مجازی در قتل رومینا اشرفی

به گزارش ایکنا؛ حجت‌الاسلام حسینعلی رحمتی، پژوهشگر اخلاق فناوری اطلاعات، در یادداشتی به نقش پررنگ فضای مجازی در قتل رومینا اشرفی پرداخته است که متن آن از نظر می‌گذرد؛

«چند روز از قتل فجیع ‌رومینا اشرفی، دختر سیزده ساله تالشی، به دست پدرش، گذشت، و ما به‌راحتی آن را فراموش کردیم. رومینا زنده نمی‌شود، ولی چنانچه ‌عوامل و زمینه‌های این فاجعه شناخته نشود، هرلحظه ممکن است مشابه آن برای دیگر رومیناهای جامعه ما اتفاق افتد. بنابراین، «علاج واقعه قبل از وقوع باید کرد».

‌اهالی محل و دوستان رومینا انتشار تصاویر این دختر و پسری که فراری‌اش داده بود، در ‌فضای مجازی را «یکی» از عوامل مؤثر در وقوع این فاجعه تلخ می‌دانند. ظاهراً قضایا داشته ختم به خیر می‌شده که انتشار این تصاویر موجب تشدید عصبانیت پدر و اقدام نادرست او می‌شود.

‌خبرنگار از پدر رومینا می‌پرسد: «به صورت شفاف بگو که علت قتل چه بود؟»، و او جواب می‌دهد: «چون رومینا با یک آدم ... فرار کرده بود، از این موضوع آن موقع گذشتم، ولی ‌بدتر از این اقدام، آن عکس‌ها را در ‌اینستاگرام گذاشته بودند. من به بهمن گفتم اگر می‌خواهی دخترم را خوشبخت کنی، چرا چنین تصاویری در اینستاگرام می‌گذاری؟ از مادر رومینا بپرسید، رومینا را مجبور می‌کردند در آن حالت از او عکس بگیرند. روزی که تصویر دختر را اینستاگرام دیدم، اذیت شدم. با آبروی خانواده ما در اینستاگرام بازی کرد، آدمی که شرف و غیرت داشته باشد، این کار را نمی‌کند.» (سایت انتخاب، 20 خرداد 1399)

‌با توجه به این تجربه و تجربه‌های مشابه قبلی، لازم است هشدار داده شود که:

‌1. بچه‌ها نمی‌دانند فضای مجازی، و به طور خاص شبکه‌های اجتماعی، در کنار مزایای فراوان خود، می‌تواند زمینه‌ساز مشکلات فراوان برای آنها شود، و به آسانی آبرو و حیثیت و مال وحتی جان آنها را بر باد دهد.

‌2. بچه‌ها نمی‌دانند به خاطر کم‌تجربگی و عدم‌پختگی، تنوع‌طلبی و کنجکاوی، و به خاطر شور و شوق و بازیگوشی خاص سن خود، جذابیت‌های فضای مجازی می‌تواند آنها را فریب دهد و از سیاه‌چاله‌هایی که در این فضا بر سر راه‌شان قرار دارد غافل‌شان کند.

‌3. بچه‌ها نمی‌دانند که تصاویری که در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌کنند، برای همیشه باقی می‌ماند، حتی اگر خودشان آنها را حذف کنند. کافی است در گوشه‌ای از این کره خاکی یک نفر نسخه‌ای از این تصاویر را برای خود کپی کند. کار تمام است و اختیار از دست صاحبان تصاویر خارج شده است.

‌4. بچه‌ها نمی‌دانند فضای مجازی مِلک طلق و ارث پدری آنها نیست. نمی‌دانند که رفتار نادرست‌شان در فضای مجازی، تأثیراتش را در فضای حقیقی نشان می‌دهد. آینده‌شان را خراب می‌کند. دل پدر و مادر را می‌شکند، حیثیت و اعتبار خود و خانواده‌شان را در فضای حقیقی خدشه‌دار می‌کند. عصبانیت‌ها و جنون‌های آنی درست می‌کند و داس مرگ را بر گردن نازک‌شان فشار می‌دهد.

‌5. بچه‌ها نمی‌دانند که لایک‌ها و کامنت‌ها و ممبرهای شبکه‌های اجتماعی لزوما به معنای ارادت صادقانه و درستی رفتارشان نیست، بلکه تشویقی است برای عریان کردن هر چه بیشتر زندگی خود در پیش هزاران چشم گرسنه و کنجکاو که عطش سَرَک کشیدن به زندگی خصوصی آن‎ها را دارند.

‌بله، درست است که بچه‌ها هر روز ساعت‌ها در شبکه‌های اجتماعی می‌چرخند، ولی تجربه‌های تلخی مثل رومینا نشان می‌دهد که متأسفانه آنها خیلی چیزها را درباره این شبکه‌ها نمی‌دانند‌ و این ندانستن‌ها است که برای خود و خانواده و جامعه‌شان هزینه‌ساز می‌شود.

‌پس چه باید کرد؟

در دست همه بچه‌های ما امروزه یک گوشی موبایل هست؛ پس عملاً امکان این هست که ‌قاتلی در خانه ما مخفی شده باشد. بنابراین باید با بچه‌ها دوستانه صحبت کرد، آن‌ها را ‌آموزش داد و نسبت به خوبی‌ها و بدی‌هایی که در شبکه‌های اجتماعی هست ‌آگاه ساخت. پیش از آنکه داس مرگ رگ‌های نازکشان را از هم بگسلد یا آتش به خرمن آبرویشان بزند.