تکلیف مصوبه انشعاب رایگان مؤسسات روشن شود / تخصیص فضای آموزشی؛ بهترین تشویق تشکل‌های قرآنی

به گزارش ایکنا، مؤسسات قرآنی بسیاری در سراسر کشور هستند که قدمت و سابقه فعالیت آنها از برپایی جلسات آموزشی قرآن آغاز شده و پس از صدور مجوز و سر و شکل‌ دادن به این جلسات، به دنبال دریافت مجوز رفته‌اند و بعضاً فعالیت آن‌ها از سی سال عبور کرده است. مؤسسه صاحب‌الزمان(عج) تهران با مدیریت سیدحمید هاشمی با سابقه 27ساله از جمله این مراکز است. وی با وجود اینکه حرفه‌اش نجاری(صندلی‌سازی) است به دلیل علاقه از کودکی، به این عرصه کشیده شده است. در ادامه با هاشمی و عملکردش در تأسیس مؤسسه قرآنی صاحب‌الزمان(عج) بیشتر آشنا می‌شویم.

ایکنا ـ آقای هاشمی این علاقه‌مندی به فعالیت‌های قرآنی از کجا نشئت گرفته است؟ و در ادامه درباره اهداف تأسیس مؤسسه بگویید.

از ایام نوجوانی به فعالیت‌های قرآنی علاقه‌مند بودم و این امر بعد از ازدواج نیز استمرار داشت. سال 69 در کلاس‌های استاد منصور قصری‌زاده شرکت کردم تا اینکه توانستم در سال 73 جلسات قرآن را راه‌اندازی کنم.

همواره یکی از دغدغه‌هایم حذف بی‌سوادی قرآنی و تسلط عموم به روخوانی و روان‌خوانی قرآن بود، چرا که عموم مردم، به فراگیری روخوانی قرآن علاقه‌مند هستند با توجه به اینکه در مراحل و سطوح بالاتر قرآنی، احتمال ریزش و محدود شدن تعداد قرآن‌آموزان هست، اما این مؤسسه را با هدف آموزش روخوانی و روان‌خوانی به آقایان و بانوان (البته در حال حاضر اکثریت شرکت‌کنندگان را بانوان تشکیل می‌دهند) راه‌اندازی کردیم. همچنین در کنار آن نیز دوره‌های تربیت مربی را نیز برگزار کردیم و در حال حاضر بیش از سی مربی در مؤسسه فعالیت دارند.

مجوز، سال 85 از سازمان تبلیغات اسلامی استان تهران اخذ شد. مؤسسه در ساختمانی مستقر است که از پارکینگ تا سایر طبقات برای قرآن تجهیز شده است. ملک و اموال برای همیشه برای مؤسسه است. دوره‌ها به صورت رایگان برگزار و هزینه‌های جاری از طریق حمایت‌های خیرین تأمین می‌شود. هزینه‌های مؤسسه از سوی خانواده و خیرین تأمین می‌شود. به جز آن نیز جلسات قرآنی را که به صورت ثابت سه‌شنبه‌ها برگزار می‌‌شد، به صورت سیار در منزل قرآن‌آموزان واقع در منطقه 14 شهرداری برگزار می‌کنیم.

ایکنا ـ محور فعالیت مؤسسه بر روی آموزش عمومی است یا دوره‌هایی پیرامون آموزش تخصصی قرآن، دارد؟

با توجه به اینکه قرآن‌آموزان مؤسسه از مقطع پیش‌دبستانی تا بزرگسال است، رویکرد فعالیت‌های مؤسسه متفاوت است. در مقطع پیش‌دبستانی حفظ سوره‌های کوچک، داستان و نقاشی آموزش داده و در سطوح بالاتر روخوانی، روانخوانی، تجوید، صوت و لحن و دوره تربیت مربی قرآن برگزار می‌شود.

ایکنا ـ فعالیت مؤسسه در این شرایط کرونایی چگونه است؟

استقبال از دوره‌های مؤسسه خوب است، نزدیک به چهل کلاس با چهل مربی پیش از ایام کرونا داشتیم که با علاقه و بدون دریافت حق‌الزحمه به تدریس می‌پردازند. در این ایام کرونایی بعضی از مربیان مؤسسه به صورت خودجوش و از طریق پیام‌رسان‌ها با شاگردان ارتباط دارند، چرا که حفظ سلامتی قرآن‌آموزان برای ما مهم است.

ایکنا ـ راهکار شما برای خودکفایی مؤسسات و عدم اتکای مؤسسات به بودجه‌های دولتی چیست؟

اگر مؤسسات، عاشقانه در این کار ورود پیدا کنند و برای شناسایی خیرین واقعی زمان بگذارند، آن هنگام است که می‌توانند خودشان مؤسسه را بدون ذره‌ای چشم‌داشت به بودجه‌های دولتی و معطل کردن کارهایشان به دریافت این بودجه‌ها اداره کنند. صاحب قرآن، خودش کمک می‌کند. مدیران مؤسسات تلاش ‌کنند و خسته نشوند و همواره به دنبال راهکارهایی بروند که بتوانند مؤسسه را سرپا نگاه دارند.

البته اکثر مدیران مؤسسات قرآنی، بانوان هستند و بانوان نیز معذوریت‌های برای جلب کمک‌ها دارند، به نظرم اگر مردم بدانند که مؤسسات قرآنی در محله‌ها صادقانه کار می‌کنند، خداوند گشایش راه را جلوی پای آنها می‌گذارد، اما اگر مؤسسه‌ای به دنبال کار تجاری، درآمدزایی یا متکی به بودجه‌های دولتی باشد، خودش را معطل می‌کند.

ایکنا ـ شما مدتی هم در هیئت مدیره اتحادیه مؤسسات قرآنی استان تهران به عنوان بازرس عضو بودید.

بله، هشت سال بازرس هیئت مدیره اتحادیه قرآنی استان تهران بودم و همین تعداد سال هم نماینده اتحادیه در جنوب شرق تهران بودم.

ایکنا ـ با توجه به مسئولیت‌تان، عمده‌ترین دغدغه‌ مؤسسات چیست؟

کمبود بودجه‌، مهمترین مشکل است، از سوی دیگر بیشتر بودجه‌ها در اختیار وزارت ارشاد است و بودجه مؤسسات نزد سازمان تبلیغات اسلامی محدود است در حالی که در فرمایش مقام معظم رهبری، به سازمان تبلیغات اسلامی برای انجام امور قرآنی تأکید شده است. حال که ادغام دو اتحادیه سابق مؤسسات قرآنی انجام شده است، امیدواریم بر روی تخصیص بودجه بازبینی انجام شود. حتی در زمینه انشعاب رایگان آب، برق و گاز مؤسسات قرآنی، مصوبه مجلس را داریم، اما هنگامی که به این ادارات می‌رویم، می‌گویند این مصوبه شامل مؤسسات قرآن و عترت وزارت ارشاد می‌شود، در حال حاضر در مجوز مؤسسات عنوان «قرآن و عترت» آمده است، اما چون امضاء یا از سوی سازمان دارالقرآن است یا ارشاد، مؤسسات دچار کار چندباره می‌شوند. حال آنکه دستگاه‌های متولی باید، تکلیف این مصوبه را مشخص کنند. دستگاه‌های امور قرآنی باید متحد شوند و در مراکز قانون‌گذاری و دولتی، قدرت داشته باشند. مؤسسات قرآنی دنبال درآمدزایی نیستند، بلکه به دنبال ترویج فرهنگ قرآنی هستند در حالی که اداره مالیات از مؤسسات قرآنی می‌خواهد که دفاتر سالیانه مالیاتی را تکمیل کنند و خیلی از مؤسسات هزینه‌ کرده‌اند تا فردی آگاه این دفاتر را تکمیل کند با وجود اینکه مؤسسات بودجه‌ای ندارند و بعضا حتی در حسینیه‌ها و مساجد، کلاس‌هایشان را برگزار می‌کنند که در حال حاضر یا از آن اماکن خارج شده‌اند یا از آنها مطالبه اجاره کرده‌اند.

ایکنا ـ چرا مؤسسات قرآنی بیشتر به دنبال برگزاری دوره‌های پیش‌دبستانی هستند؟

بالای 90درصد مؤسسات، مکان‌ استیجاری دارند و از سوی دیگر بسیاری از مردم فکر می‌کنند نباید برای قرآن، شهریه‌ای پرداخت کنند با این وجود مؤسسات قرآنی دوره پیش‌دبستانی برگزار می‌کنند تا درآمدی کسب کنند و هزینه‌های جاری مؤسسه را بدهند. واقعاً مؤسسه‌ای را نمی‌شناسم که بتواند، منبع درآمدی مستقل داشته باشد. هر چند در حال حاضر مقرر شد تا دوره‌های پیش‌دبستانی از سوی آموزش و پرورش برگزار شود.

ایکنا ـ مربیان مؤسسه حق‌الزحمه دریافت می‌کنند؟

مربیان پیش‌دبستانی، حق‌الزحمه دریافت می‌کنند، اما مربیان دوره‌های قرآنی سایر مقاطع و بزرگسالان و نوجوانان هزینه‌ای دریافت نمی‌کنند.

ایکنا ـ درباره بازرسی و ارزیابی فعالیت مؤسسات قرآنی، نظرتان چیست؟

به منظور صدور مجوز، بازرسی اولیه از اتحادیه انجام می‌شود. اما صحبت سر این است که بازرسی باید به منظور بررسی کمیت تجهیزات و برگزاری کیفیت دوره‌ها باشد تا این دوره یا آن تجهیزات خریداری شود، اما هنگامی که این امر تحقق بیرونی ندارد، چرا بازرسی‌ای انجام شود؟

ایکنا ـ بخشی از بازرسی برای شناسایی مؤسسات فعال از غیر فعال و نیمه‌فعال است.

بله، اینکار انجام می‌شود، اما نه به صورت روتین و طبق برنامه‌ریزی مشخص. بهتر است بگوییم این چند دهه که در فعالیت‌های قرآنی بودم، به تعداد انگشتان یک دست هم، فردی دنبال این جریان و بازرسی از مؤسسه ما نیامده است.

ایکنا ـ چه میزان انجام فعالیت‌های بخش مردمی مهم است و باید مورد توجه و حمایت قرار گیرد؟

اعتقاد شخصی خودم این است که مدیران مؤسسات به دنبال حمایت‌های دولتی نروند و خودشان را با آن مشغول نکنند، چون فعلا خبری نیست، اگر هم بودجه‌ای باشد، باید مسئولان به مؤسسات مردم‌نهاد احترام بگذارند و خودشان با برنامه‌ای مشخص آن را به مؤسسات بدهند.

اختصاص فضای آموزشی مناسب و رهایی آنها از اجاره‌بها و انتقال از این مکان استیجاری به مکانی دیگر، بهترین ابزار برای تشویق و دلگرمی مؤسسات قرآنی مردم‌نهاد است که با وجود مکان‌های خالی و بلااستفاده زیاد دستگاه‌هایی چون اوقاف و امور خیریه، ارشاد و تبلیغات اسلامی اما این همراهی انجام نمی‌شود.

ایکنا ـ ارزیابی شما از فعالیت‌های مؤسسات قرآنی چگونه است؟

هر جایی، اگر بخواهد کار قرآنی شود، امکانش مهیا و زمینه‌اش فراهم است و مردم هم انتظار دارند که فعالیت‌های قرآنی به صورت رایگان انجام شود، حق دارند یک کار الهی است و از سوی دیگر افرادی که در این راه قدم بگذارند و از  جلسات قرآنی و فعالیت قرآنی مردمی حمایت کنند، مزد خوبی را از طرف خداوند می‌گیرند. هرکسی در حد توان خودش کار قرآنی انجام دهد. مردم همیشه در انجام کار قرآنی پیش‌قدم بوده‌اند، آیا از ابتدای نزول قرآن سازمان تبلیغات اسلامی و وزارت ارشادی بوده است که بخواهد حمایت کند؟ حال در زمانی که دستگاه‌های مربوطه گفتند، مجوز بگیرید، گرفتیم و حالا رهایمان کرده‌اند. چه بسا افرادی بدون مجوز، فعالیت قرآنی انجام می‌دهند و چه خوب درخشیده‌اند.

ایکنا ـ مطالبات از مسئولان و دستگاه‌های متولی امور قرآنی چیست؟

اگر نهادهای دولتی انتظار دارند یا فکر می‌کنند، مؤسسات از آنها تشکر کنند، بدانند از اهداف اصلی خودشان عقب خواهند ماند. هر جا که مردم حضور داشتند، کار پیش رفته است چرا اینکه مردم با دلشان کار می‌کنند. به مدیران مؤسسات توصیه می‌کنم اگر می‌خواهید کاری ماندگار انجام دهید، خودتان به دنبال جذب حمایت‌ها از میان آشنایان و بستگان آن هم با روی گشاده و با زبان خوش و با دریافت مبالغ کم، باشید. نه اینکه از مردم طلبکار باشید، هر چه دارید، با آن کار انجام دهید که کارتان پیش‌ می‌رود.

مؤسسه صاحب‌الزمان(عج) در تهران، خیابان پیروزی، خیابان نبرد شمالی، خیابان صاحب‌الزمان(عج)، ده‌متری شهید نوری، کوچه برادران عظیمی قرار دارد.

گفت‌وگو از سمیرا انصاری