رمضان؛ ماه شکوه بندگی، اتحاد و همدلی مسلمانان

حجت‌الاسلام و المسلمین عبدالله حسنی، رئیس دفاتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌های استان اردبیل و مسئول دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه محقق اردبیلی، در گفتگو با ایکنا از اردبیل، با اشاره به تبیین فضیلت‌های ماه مبارک رمضان، گفت: عروج بندگان خدا در ماه رمضان محقق می‌شود و انسان‌ها از فرصت طلایی این ماه می‌توانند بهترین استفاده را کرده و با عبادت در لحظه به لحظه شبانه روز آن با توحید بیشتر پیوند خورده و به مراتب بالاتر کمال برسند.

این مدرس دانشگاه با بیان اینکه هدف در ماه مبارک رمضان این است که انسان به توحید برسد و با آن مأنوس شود، افزود: آثار و برکاتی که در ماه مبارک رمضان وجود دارد موجب می‌شود که انسان متعالی‌تر شود و در این مسیر راه‌های رسیدن به خدا حفظ اعتقادات، اخلاقیات و خدمت رسانی است.

حسنی، از کنترل غرایز و نفس به عنوان آثار بعدی تربیتی ماه مبارک رمضان نام برد و گفت: انسان‎ها تنها در صورتی می‌توانند رستگار شوند که بتواند با از بین بردن پلیدی‌ها زندگی اشان را دگرگون کنند.

حجت‌الاسلام حسنی، در ادامه سخنان خود به حدیثی از امام صادق(ع) در این خصوص اشاره کرد و افزود: برای فرد روزه دار در ماه رمضان ۲ لحظه شادمانی نهفته است که یکی لحظه افطار است که وی موفق به انجام دستور خداوند متعال شده است و دیگری شادی ملاقات با خداوند متعال است.

مسئول دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه محقق اردبیلی، اظهار کرد: عبادت در شب‎های قدر، بالغ بر هشتاد سال ارزش دارد و قابل قیاس با سایر شب‌ها نیست و در چنین شبی خداوند بال رحمت می‌‏گشاید و بندگان خود را در رواق آن می‏‌نشاند و مؤمنان و عبادت‌گران را مشمول رحمت خاص خود می‏‌سازد.

وی تصریح کرد: خداوند متعال در ماه مبارک رمضان، مغفرت خود را به بندگان عرضه کرده است و در منظر قرآن، شب قدر، شب با ارزش، پرفضیلت و با امور مهم و باعظمتی همراه است؛ همانند نزول اجمالی قرآن، پیدایش افاضات باطنی و فضای خاص معنوی، تقدیر و تعیین سرنوشت‌ها، تدبیر و برنامه‌ریزی‏‌های جدید و نزول جبرئیل و فرشته‌‏ها است.

ماه مبارک رمضان، فرصت تقویت معنویت در جامعه است

سیدحسین موسوی، روحانی مبلغ دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‎های استان اردبیل، با اشاره به فواید دنیوی و اخروی ماه مبارک رمضان، افزود: ماه مبارک رمضان فرصت تقویت معنویت و فرهنگ دینی در جامعه است و یکی از راه‎هایی که می‌توانیم به سعادت دنیا و اخرت دست پیداکنیم نهایت استفاده از فرصت‎هایی است که خداوند متعال به ما عنایت کرده است.

وی با اشاره به فرموده رسول اکرم(ص)، افزود: «رمضان، ماهی است که نزد خداوند از همه ماه‎ها، روز هایش از همه روز‎ها، شب‎هایش از همه شب‌ها و لحظه‎هایش از همه لحظه‌ها برتر است».

موسوی تصریح کرد: ماه مبارک رمضان، مقدمه‌ای برای شب‌های قدر و فراهم کردن زمینه‌های رشد معنوی، در این ماه تکریم است، فلذا باید تک تک لحظه‌های شب قدر را فضیلت شمرد و این شب‌ها را برتر از هزار ماه دانست.

وی گفت: این ماه، در میان مسلمانان از احترام اهمیت و جایگاه ویژه‌ای برخوردار و ماه سلوک روحی آنان است و مؤمنان با مقدمه سازی و فراهم کردن زمینه‌های معنوی در ماه‌های رجب و شعبان هر سال خود را برای ورود به این ماه شریف و پربرکت آماده می‌کنند، و با حلول این ماه با شور و اشتیاق و دادن اطعام و افطاری به نیازمندان، شب زنده داری و عبادت، تلاوت قرآن، دعا، استغفار، دادن صدقه، روزه داری روح و جان خود را از سرچشمه فیض الهی سیراب می‌کنند.

موسوی اظهار کرد: همانگونه که شب قدر، براى مردم مایه رحمت و برکت است، وجود مادر امامان، فاطمه زهرا(س) نیز مایه خیر و رحمت بسیارى براى جهان و جهانیان است و شبی است که همه مقدرات سالیانه انسان با ملاحظه، اراده، اختیار و قابلیت‌های انسان تقدیر می‌شود.

روحانی مبلغ دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‎های استان اردبیل، با اشاره به وظایف و عظمت شب‌های قدر افزود: عظمت شب قدر به قدر ضرورت و ظرفیت بیان شد و حال سخن از تکلیف و برنامه‌‎های عملی در شب قدر است؛ شبی که نفحات معنوی به صورت استثنایی پدید آمده و باید آن را غنیمت شمرد و به توان قدر سود جست، پیامبر اکرم (ص) فرمودند: خدا را در امتداد ایام، نسیم‌های خاص معنوی است به هوش باشید و خود را در معرض آن‌ها قرار دهید.

وظایفی که در این ایام باید در ابعاد فردی و اجتماعی صورت پذیرد و باید در سه محور مهم انجام وظیفه کنیم بصورت؛ خودسازی، رذیلت زدایی و اصلاحات اجتماعی است.

راه‌های تثبیت اعتقادات در آموزه‌های دینی

امین فتحی، رئیس مرکز هم‌اندیشی استادان نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه محقق اردبیلی و عضو هیئت علمی گروه معارف اسلامی این دانشگاه، با اشاره به فلسفه نزول قرآن کریم در شب‌های قدر، گفت: اگر اصل انسان آسمانی است و سمت و سوی حرکت کمالی اش، تعالی و ارتقاء است، سرآغاز آن راه نورانی، اصلاح رفتار، طهارت قلبی و اخلاق و در نهایت تثبیت اعتقادات است و به تعبیری حرکت از ظاهر اسلام به ایمان و آنگاه رسیدن به مرتبه اهل یقین می‌باشد.

عضو هیئت علمی گروه معارف اسلامی دانشگاه محقق اردبیلی، تصریح کرد: رسیدن از ظلمت زمین به نورانیت آسمان، و حرکت از تاریکی و تنگنای ماده به فراخی و وسعت معنویت، سیر است و حرکت در صراط مستقیم با سرمایه زندگانی و فرصت عمر، در راه بوده و استقامت رهروان لازمه آن است، با ده‌ها مشغله و صد‌ها موانعی که در متن جامعه وجود دارد، خدای مهربانتر از همه مهرورزان گیتی، از سر شفقت و رحمت، هر سال شبی را برای بندگانش تدارک دیده که جبران کاستی‌ها و کوتاهی‌ها گردد و آن شب قدر است که در آن قدسیان به زمین آمده و زمین آسمانی می‌شود تا جایگاه انسانی خود و جایگاه والای آن شب نورانی را «قدر» دانسته و قدردان الطاف ربوبی باشیم، تا زمینه ساز تقدیرات مثبت یکساله گردیم.

وی افزود: شب قدر، شبی است که همه مقدرات سالانه انسان با ملاحظه، اراده، اختیار و قابلیت‌های انسان تقدیر می‌گردد.

فتحی خاطر نشان کرد: بدیهی است تبیین این امر مهم چقدر بر اهل قلم و اهالی فرهنگ، ارجمند و رسالت بزرگی بوده و آگاهی بخش امت اسلامی بر این امر حیاتی امری مبارک و عبادت است.

رئیس مرکز هم‌اندیشی استادان نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه محقق اردبیلی، بیان کرد: شب قدر یکی از شب‌های نیمه دوم ماه رمضان است که طبق روایات ما، یکی از شب‌های نوزدهم یا بیست و یکم و به احتمال زیادتر، بیست و سوم ماه مبارک رمضان است، فلذا دراین شب، که شب نزول قرآن به شمار می‌آید، امور خیر و شر مردم، ولادت، مرگ، روزی، حج، طاعت، گناه و خلاصه هر حادثه‌ای که در طول سال متناسب با اراده، دعا و قابلیت انسان واقع می‌شود، تقدیر می‌گردد.

شناخت صفات الهی بهترین راه کسب معرفت الهی است

حجت‌الاسلام والمسلمین توحید بهپور انزابی، روحانی مبلغ دفتر نهاد مقام معظم رهبری در دانشگاه‎های استان اردبیل، گفت: شناخت حضوری یا حصولی ذات حق تعالی، برای انسان ممکن نیست و از آنجا که تعطیل کردن شناخت خداوند متعال از منظر عقل و شرع جایز نیست، بهترین راه برای کسب معرفت الهی، شناخت صفات الهی است و شب قدر به این جهت «قدر» نامیده شده که جمیع مقدرات بندگان در تمام سال در آن شب تعیین می‌شود و شاهد این معنی سوره دخان است که ما این کتاب مبین را در شبی پر برکت نازل کردیم، و ما همواره انذار کننده بوده ایم، در آن شب که هر امری بر طبق حکمت خداوند تنظیم و تعیین می‌گردد.

وی تصریح کرد: در شب قدر مقدرات یک سال انسان‌ها تعیین می‌گردد و ارزاق و سرآمد عمرها، و امور دیگر در آن شب مبارک تفریق و تبیین می‌شود، البته این امر هیچگونه تضادی با آزادی اراده انسان و مسئله اختیار ندارد، چرا که تقدیر الهی به وسیله فرشتگان بر طبق شایستگی‌ها و لیاقت‌های افراد، و میزان ایمان و تقوا و پاکی نیت و اعمال آنهاست و برای هرکس آن مقدر می‌کنند که لایق آن است، یا به تعبیر دیگر زمینه هایش از ناحیه خود او فراهم شده و این نه تنها با اختیار منافاتی ندارد، بلکه تأکیدی بر آن است.

بهپور انزابی افزود: قرآن با تمام قدر و منزلتش بر رسول والا قدر، و به وسیله فرشته صاحب قدر نازل گردید و کسی که آن شب را احیا بدارد صاحب قدر و مقام و منزلت می‌شود فلذا شناخت حضوری یا حصولی ذات حق تعالی، برای انسان ممکن نیست و از آنجا که تعطیل کردن شناخت خداوند متعال از منظر عقل و شرع جایز نیست، پس بهترین راه برای کسب معرفت الهی، شناخت صفات الهی است.

راه‌های نزدیک شدن به خداوند

حجت‌الاسلام انزانی با اشاره به سخنان امیرالمؤمنین(ع) در خطبه نورانی ۱۱۰ نهج البلاغه درباره برخی از راه‌های تقرب به پروردگار، اظهار کرد: بهترین وسیله‌ای که انسان‌ها می‌توانند با آن به خدای سبحان نزدیک شوند، ایمان به خدا و پیامبر(ص) و جهاد در راه خداوند و یکتا دانستن خدا، بر اساس فطرت انسانی است.

وی بیان کرد: مهم‌ترین راه برای تقرب به پروردگار، معرفت پروردگار و حجت‌های الهی، با به کار انداختن عقل و اندیشه است.

بهپور انزابی افزود: ضربه‌هایی که تکفیری‌ها به دلیل فهم غیر صحیحی که از دین دارند، به دین می‌زنند، به مراتب از دیگران بیشتر است که جهالت بدترین دشمن روح و جان انسانهاست.

روحانی مبلغ نهاد رهبری در دانشگاه محقق اردبیلی، گفت: در نگاه اهل‌بیت(ع) دوری از گناه تا آنجا اهمیت دارد که امام باقر(ع) به شخصی که خود را دارای اعمال کمی می‌دانست، ولی مقیّد به دوری از حرام بود، فرمود؛ «چه تلاش و کوششی بالاتر از پاک نگه داشتن شکم و دامن از حرام است» و صدقۀ پنهانی را نیز وسیلۀ نابودی گناهان و صدقۀ آشکار را وسیلۀ جلوگیری از مرگ‌های ناگهانی و زشت می‌داند.

ماه رمضان و شب‎های قدر، فرصتی برای توبه، بازگشت و نزدیکی به معبود است

محمود علمی، مدرس حوزه علمیه و دانشگاه، گفت: ماه رمضان و شب‎های قدر، فرصتی برای توبه، بازگشت و نزدیکی به معبود است و با درک این شب عزیز مومنان می‌توانند سرنوشت یک سال آینده خود را تعیین کنند.

علمی خاطر نشان کرد: شب‌های قدر یکی از زمان‌های مهمی است که در قرآن بسیار مورد تأکید قرار گرفته است و مقام و جایگاه والایی برای آن گفته شده است.

وی افزود: علت اهمیت و جایگاه ویژه این شب، نزول قرآن و نزول فرشتگان بیان شده است و قرآن این شب‌ها را مملو از سلامتی معرفی کرده است، همچنین در این شب سرنوشت انسان‌ها تعیین می‌شود و به جهت تعیین سرنوشت انسان‌ها در این شب و وجود خیرات وبرکات فروانی که بی ارتباط با نزول فرشتگان و روح نیست، احیای این شب و بیدار ماندن و انجام عبادات مورد سفارش قرار گرفته است.

علمی تصریح کرد: پیامبر گرامی اسلام(ص) شب ۲۳ ماه مبارک رمضان خانواده خود را از خواب بیدار می‌کرد و بر صورت کسانی که خواب بود آب می‌پاشید و به گرفتن احیا در این شب سفارش می‌کرد.

وی بیان کرد: محروم و بی بهره کسی است که از خیر و برکت این شب محروم بماند، فلذا در این شب، امور مربوط به یکسال آینده، توسط فرشتگان در زمان پیامبر بر خود ایشان و بعد او بر جانشینان برحقش که حضرت علی(ع) و یازده فرزند معصوم او است، نازل شده و اکنون نیز بر امام زمان(عج) نازل می‌شود.

مدرس حوزه علمیه و دانشگاه تصریح کرد: شب‌های قدر در اسلام از اهمیت و فضیلت بالایی برخودار هستند شب‌های که تلاوت هرآیه برابر است با ثواب ده‌ها آیه در ایام و شب‌های دیگری که احادیث بسیاری در ارتباط با اهمیت و فضلیت این شب‌ها بیان شده که در بخشی از آن تأکید بسیار دارند.