Kur'an-ı Kerim'de insanın yartılış amacı

Kur'an-ı Kerim, insanlığı kemal ve refaha ulaştıran hayat kitabıdır. Bu nedenle yaşamla ilgili temel sorulara yanıt vermesi beklenmektedir. Yeri ve gökleri yoktan var eden Allah Teâlâ canlı veya cansız hiç bir varlığı boş yere yaratmamıştır. Evrende her varlığın bir yeri ve değeri vardır.

İnsanlar tarafından her zaman gündeme getirilen önemli sorulardan biri de yaratılış felsefesidir. İnsan her zaman ne için yaratıldığını ve hayatın amacının ne olduğunu bilmek istemiştir.

Allah insana akıl, irade gibi diğer varlıklarda bulunmayan özellikler vererek onlardan üstün kılmıştır. Onun için Kur’an’da yaradılış amacı konusunu insan ve insan dışındaki varlıklar olmak üzere ayrı ayrı ele almak gerekir. Kur’an’ın birçok ayetinde yaratılışın sebep ve hikmetlerinin olduğu; yaratılanların boş yere, anlamsız, oyun ve eğlence olsun diye yaratılmadığı vurgusu yapılır.

Kur’an-ı Kerim’de, insan ve cinlerin, Allah’a kulluk etmeleri için yaratıldığı belirtilir. İnsanoğlu yeryüzüne belli bir süre imtihana tabi tutulmak üzere gelmiştir.

Hûd suresi 7 ayeti: '' Arşı, su üzerinde iken hanginizin daha güzel davranacağını denemek için gökleri ve yeri altı günde yaratan O’dur. Eğer sen, “Öldükten sonra mutlaka diriltileceksiniz” desen kâfirler derhal, “Bu büyü gibi bir düzmecedir'' derler.

Yada Mülk suresi 2. ayetinde şöyle buyrulmaktadır: ''Hanginizin davranışça daha iyi olduğunu denemek için ölümü ve hayatı yaratan O’dur. O, güçlüdür, çok bağışlayıcıdır.''

Bu iki ayet, yaratılışın gayesini imtihan olarak adlandırmaktadır. Cenab-ı Hak, insanları imtihan etmek için de yeryüzünde nimetler yaratmıştır: ''Biz, kimlerin daha güzel amel edeceğini deneyelim diye yeryüzündeki her şeyi oranın süsü yaptık.'' ( Kehf : 7)

Musibet yani beklenmedik bir zamanda gelen kötülük ve sıkıntının anlamı imtahan ve testlere tabi tutulmakla aynıdır. İnsanoğlunun imtahanı bazen hayırlarla bazende musibet ve belalarla olur. Allah'ın insanı imtihan etmesi diğer yaratıklarla olan ilişkisine kıyasla eşsizdir.

Bu imtihanlar, insanın Allah'a olan ibadetinin bir parçası ve kulluk aşamalarından geçmesi için bir ölçüttür. İnsan itikad ve iman sahibi olsun ve bu itikad doğrultusunda iman ettiği Allah’a kulluk sunsun diye yaratılmıştır. Anlaşılıyor ki insan takamül etme ve kendini yetiştirerek mümkün olan manevi makamlara ulaşsın diye yaratılmıştır. Bu ise ancak sağlam bir iman ve Allah-u Teala’ya tam bir teslimiyet ve kulluk ile mümkündür. Bu ilâhî imtihanlar, bireylerin kemale ulaşmalarına vesiledir.