آزمون ارزیابی حفاظ به درک جدید از آیات کمک می‌کند

به گزارش ایکنا از خوزستان، آزمون‌های ارزیابی و اعطای مدرک تخصصی به حافظان قرآن کریم که همه ساله از سوی سازمان دارالقرآن تبلیغات اسلامی کشور برگزار می‌شود، یکی از فرصت‌های مهم برای ارتقای حفاظ قرآن کریم از حیث تثبیت محفوظات و تعمیق و توسعه دانش آنها درباره آیات قرآن کریم است. در هفدهمین آزمون‌ ارزیابی و اعطای مدرک تخصصی به حافظان قرآن کریم، 4 حافظ کل قرآن از شهرستان‌های اهواز، امیدیه و بهبهان سه مرحله این آزمون را با موفقیت گذراندند و موفق به دریافت مدرک درجه دو حفظ قرآن (معادل کارشناسی ارشد) شدند.

احمد خلیل‌زاده، حافظ کل قرآن شهرستان امیدیه و حائز مدرک درجه دو حفظ قرآن درباره این آزمون به خبرنگار ایکنا، گفت: هر ساله سازمان تبلیغات اسلامی کشور و دارالقرآن، آزمون‌هایی را به منظور اعطای مدرک تخصصی به حفاظ قرآن کریم برگزار می‌کنند. این آزمون‌ها در چند رشته و شامل حفظ ۱۰ جزء قرآن کریم، حفظ ۲۰ جزء و حفظ کل هستند. حافظان ۱۰ جزء در صورت کسب نمره قبولی در این آزمون‌ها، مدرک درجه ۵ (معادل دیپلم) و حافظان ۲۰ جزء در صورت قبولی، مدرک درجه ۴ معادل فوق دیپلم دریافت می‌کنند.

وی ادامه داد: مدارک درجه ۲، ۳ و ۱ نیز برای حافظان کل قرآن است. درجه ۳ (معادل کارشناسی) مدرکی است که حافظ کل قرآن کریم در صورتی که در آزمون کتبی از ۱۵۰ نمره، امتیازی بالای ۱۰۵ دریافت کند و در آزمون شفاهی پذیرفته شود، آن را دریافت می‌کند. اگر حافظ کل، امتیازی بالای ۱۳۰ کسب کرد، علاوه بر دریافت مدرک درجه ۳ مجاز به شرکت در آزمون درجه ۲ (معادل کارشناسی ارشد) نیز می‌شود.

این حافظ قرآن که با کسب امتیاز بالای ۱۳۰ به آزمون درجه دو راه پیدا کرد، گفت: ابتدای سال 1401 آزمون کتبی درجه ۳ برگزار شد و مرحله شفاهی آن نیز مرداد برگزار شد. در این دو آزمون نمره قبولی به دست آوردم. آزمون مدرک درجه ۲ حفظ به صورت متمرکز دی ماه امسال در تهران برگزار شد. از بین شرکت کنندگان در سطح کشور، 120 نفر به آزمون درجه دو راه پیدا کردند که 20 نفر قبول شدند. از  استان خوزستان ۹ نفر در این آزمون شرکت کردند. فرد پذیرفته شده در آزمون درجه دو، مجاز به شرکت در آزمون درجه یک می‌شود که معادل دکتری است و سال آینده برگزار می‌شود. 

مزایای آزمون ارزیابی و اعطای مدرک تخصصی به حافظان قرآن

خلیل‌زاده درباره شیوه حفظ خود اظهار کرد: از اواخر مقطع سوم راهنمایی فعالیت قرآنی خود را در زمینه صوت و لحن شروع کردم و از سال 92 حفظ قرآن را در مؤسسه بیت‌الاحزان فارس از سر گرفتم و طی یک سال تحصیلی موفق به حفظ کل قرآن شدم. پس از آن در آزمون حفاظ وزارت علوم در سال ۹۳ وارد دانشگاه شدم و در حال حاضر در مقطع ارشد رشته علوم قرآن و حدیث در دانشگاه علامه طباطبایی مشغول تحصیل هستم. مشوق من در این مسیر پدر و مادرم بودم. همچنین استاد علی نادری، استاد محسن قیصری، حجت‌الاسلام علی‌اکبر شاهسونی و حجت‌الاسلام علیرضا شاهسونی اساتید و مشاوران من در این مسیر بودند.

به گفته این حافظ قرآن، مهم‌ترین کمک این آزمون به حفاظ قرآن، ارتقای سطح علمی آنها است. غالباً وقتی کسی به دنبال حفظ قرآن می‌رود، به ترجمه اکتفا می‌کند، نهایتاً تفسیر مختصر آیات را نیز مطالعه می‌کند تا مفاهیم آیات را دریابد، ولی این آزمون باعث می‌شود حافظ قرآن به صورت تخصصی با واژه‌ها و مفردات قرآن آشنا بشود و معانی لغوی، اصطلاحی، دیدگاه‌های مفسران و اندیشمندان را درباره آنها بداند و نسبت به معانی متفاوتی که ممکن است یک کلمه واحد در آیات مختلف داشته باشد، علم پیدا می‌‎کند.

وی افزود: با توجه به اینکه این آزمون هم‌تراز فوق لیسانس است، برای فرد مزایایی همچون استخدام، دریافت کمک هزینه تحصیلی و ورود به بنیاد ملی نخبگان دارد.

این حافظ قرآن در پایان درباره تأثیرگذاری حافظان قرآن در جامعه گفت: معتقدم حافظ قرآن کریم می‌تواند در زمینه تربیت حفاظ و قرآن آموز در جامعه نقش‌آفرین باشد و در جهت تحقق مطالبه رهبر انقلاب در خصوص تربیت ۱۰ میلیون حافظ قرآن مؤثر باشد.

درکی جدید از آیات

علی منجزی، دیگر حافظ قرآن کریم و حائز مدرک درجه دو حفظ نیز گفت: از ۱۱ سالگی در جلسات قرآن شرکت می‌کردم. فعالیت خود را با قرائت شروع کردم. با توجه به امتیازهایی که حافظان کل از آنها برخوردار می‌شدند، حفظ قرآن کریم را از سر گرفتم و در سال 98 در مؤسسه امام محمدباقر(ع) آبادان موفق به حفظ قرآن طی ۹ ماه شدم.

وی افزود: در همان سال در آزمون اعطای مدرک تخصصی به حفاظ شرکت کردم و مدرک درجه ۳ را دریافت کردم. بعد از آن علاقه‌مند شدم ادامه بدهم و مدرک درجه دو را نیز دریافت کنم. با توجه به تسلطی که در این آزمون از یک حافظ قرآن انتظار می‌رود، روزی ۱۵ ساعت مطالعه می‌کردم. وقتی کسی در این آزمون شرکت می‌کند لازم است با آیات و کلمات انس بیشتری بگیرد و نتیجه آن فهم بهتر آیات است. این آزمون کمک می‌کند درک جدیدی از آیات پیدا کنیم. 

منجزی ادامه داد: یکی از بندهای آزمون ارزیابی حفاظ این است که حافظ مسلط به معنا باشد. بنابراین تسلط به معنا از مهم‌ترین فواید این آزمون برای حفاظ است. علاوه بر این، برخی از حفاظ به دلایل مختلفی ممکن است است محفوظات خود را فراموش کنند این آزمون انگیزه خوبی است تا محفوظات خود را مرور و تثبیت کنند. در زمینه صوت و لحن و تجوید نیز باعث می‌شود حافظ قرآن خود را تقویت کند. در مجموع انتظاراتی که این آزمون از حفاظ در بخش‎‌‌های مختلف دارد باعث می‌شود خود را از جهات مختلف تقویت کنند. 

این حافظ قرآن درباره برکات حفظ قرآن گفت: برکت آیات قرآن باعث می‌شود شخص حافظ قرآن مسائل را زودتر درک کند و تصمیم بهتری در مواجهه با آنها بگیرد و این اثر نورانیت آیات قرآن است. حافظ قرآن این توفیق را دارد که مسائل خود را با آیات قرآن تطبیق دهد و به کمک قرآن آنها را از سر بگذراند.

مواهب معنوی حفظ قرآن کریم

همچنین عطاءالله رئیس‌پور، حافظ کل قرآن کریم شهرستان بهبهان که در هفدهمین دوره آزمون‌های ارزیابی حفاظ موفق به دریافت مدرک درجه دو شد، درباره مزایای این آزمون گفت: برای هر چیزی نیاز به محرکی وجود دارد که فرد تشویق شود آن را انجام بدهد، در زمینه حفظ قرآن محرک‌های معنوی فراوانی وجود دارد. احادیثی داریم که افراد را به حفظ قرآن تشویق می‌کند و درجات معنوی بالایی برای حافظان قرآن در نظر می‌گیرد. این‌ها مواهب معنوی حفظ قرآن کریم است، از برکت حفظ قرآن ارزش فرد در جامعه بیشتر می‌‎شود.

وی ادامه داد: اعطای مدرک تخصصی حفظ از مزایای مادی حفظ قرآن کریم است که خیلی‌ها با توجه به این مدرک تشویق می‌شوند و به حفظ قرآن روی می‌آورند. این انگیزه برای ابتدای راه خوب است اما امیدوارم که یک حافظ قرآن در این سطح باقی نماند. در هر صورت، مدرک درجه دو حفظ قرآن ارزش هنری، تحصیلی و استخدامی برای حفاظ دارد.

این حافظ و مربی قرآن گفت: می‌توان از افراد حافظ قرآن که مسلط به مفاهیم هستند، برای بیان تفسیر و مفاهیم آیات در جلسات مختلف بهره برد. بنده این کار را می‌کنم و در مسجد محله، پس از تلاوت هر شب یک صفحه از قرآن، در عرض ده دقیقه نکات مربوط به تفسیر آن را بیان می‌‎کنم. 

حافظان متخلق به اخلاق قرآنی باشند

طاهره مداحی‌هرندی، از بانوان حافظ قرآن شهرستان اهواز و حائز مدرک درجه دو حفظ قرآن کریم نیز درباره آزمون‌های ارزیابی و اعطای مدرک تخصصی به حافظان قرآن کریم گفت: این آزمون بسیار عالی است چون باعث می‌شود یک حافظ ترجمه و مفاهیم قرآن کریم را به صورت عمقی مطالعه کند و آن‌ها را فرا بگیرد. علاوه بر این، آزمون شفاهی نیز باعث می‌شود حفاظ بر حفظ خود مسلط شوند و در زمینه الفاظ قرآن، تجوید و صوت و لحن به صورت عمقی کار کنند. گرچه قبول شدن در این آزمون نیازمند تلاش بسیاری است اما این تلاش ارزش دارد. کسی که این آزمون را با موفقیت سپری کند می‌توان او را یک حافظه حرفه‌ای دانست.

مداحی‌هرندی گفت: از ۱۱ سالگی حفظ قرآن کریم را شروع کردم. پس از آن، به صوت و لحن علاقه‌مند شدم و در دوره‌های صوت و لحن شرکت کردم و بعدها مشغول تدریس در زمینه تجدید و صوت و لحن شدم. در سال 93 مجدد به حفظ قرآن روی آوردم و تا سال ۹۷ موفق شدم قرآن کریم را حفظ کنم.

این حافظ قرآن درباره انگیزه خود از حفظ قرآن اظهار کرد: قرآن کریم کلام خدا و خالق ما است. این کتاب را نامه‌ای از جانب خدا می‌دانم، از این رو با تمام وجود دوست داشتم قرآن را حفظ کنم. وقتی کسی حافظ قرآن کریم می‌شود باید متخلق به اخلاق قرآنی باشد. مردم انتظار بالایی از یک حافظ قرآن کریم دارند. یک حافظ باید آیینه تمام‌نمای قرآن باشد و اگر مردم او را ببیند به سمت قرآن جذب شوند.

مداحی‌هرندی درباره شیوه برخوداری بیشتر جامعه از ظرفیت حافظان قرآن گفت: یک حافظ قرآن با برگزاری جلسات خانگی قرآن می‌تواند اثرگذار باشد. استفاده از حافظان در کرسی‌های تلاوت نیز می‌تواند مؤثر باشد.