خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) در یک نگاه

نخستین و بزرگ‌ترین خبرگزاری تخصصی قرآن‌ کریم در جهان اسلام با عنوان خبرگزاری قرآنی ایران که با عبارت اختصاری «IQNA» شناخته شده است، در بیستم آبان‌ماه 1382 مقارن با پانزدهم رمضان المبارک 1424 هـ.ق، با حضور رئیس جمهور وقت افتتاح شد.

این خبرگزاری با تولید 7 خبر در روز به زبان فارسی کار خود را آغاز کرد و اینک پس از گذشت 18 سال از فعالیت خود به فضل الهی توانسته است با تولید روزانه حدود 500 خبر به 22زبان زنده دنیا، از مرز سه میلیون خبر قرآنی گذر کند.

با توجه به تنوع زبانی و رسالت جهانی خبرگزاری ایکنا و فعالیت‌ گسترده این رسانه قرآنی در عرصه بین‌الملل، در اسفندماه سال 1391 نام این خبرگزاری با مجوز معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به «خبرگزاری بین‌المللی قرآن» تغییر یافت تا همچون خود قرآن حلقه اتصال مسلمانان در سراسر گیتی باشد.

اهداف:

ـ اطلاع‌رسانی سریع و دقیق اخبار و رویدادهای قرآنی و دینی کشور و جهان به مخاطبان داخل و خارج

ـ تلاش در جهت تحقق فرهنگ قرآن در ایران اسلامی و سراسر جهان

ـ‌ سوق دادن جامعه به سوی سبک زندگی قرآنی

‌ـ تلاش در جهت مهجوریت‌زدایی از معارف قرآن کریم در عرصه‌های مختلف

ـ شبهه‌زدایی از تارک نظام مقدس جمهوری اسلامی در خصوص پرداختن به قرآن در انظار سایر ملل مسلمان

زبان‌های ایکنا:

خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) در حال حاضر به تولید و انعکاس اخبار قرآنی به 22 زبان زنده دنیا شامل: فارسی، عربی، انگلیسی، فرانسه، اردو، ایتالیایی، چینی، روسی، اسپانیولی، بنگالی، هوسایی، پشتو، هندی، ترکی، سواحیلی، آذری و اندونزیایی، فلیپینی، آلمانی، پرتغالی و مالایو و تاجیکی می‌پردازد و این اخبار به صورت روزانه بر روی خروجی این خبرگزاری ارسال می‌شود.

شعب ایکنا:

به منظور حضور مؤثرتر و جریان‌سازتر ایکنا در سراسر کشور و همچنین اقصی نقاط جهان، شعب استانی و خارجی این رسانه قرآنی طی سالیان مختلف افتتاح شده است. افتتاح شعب ایکنا در 30 استان کشور و همچنین 6 منطقه از جهان بخشی از توفیقات ایکنا تا به امروز است.

1ـ شعب استانی ایکنا عبارتند از:

ایلام، آذربایجان‌ غربی، آذربایجان‌ شرقی، اردبیل، البرز، اصفهان، بوشهر، سیستان‌وبلوچستان، چهارمحال‌وبختیاری، خوزستان، خراسان‌ رضوی، سمنان، قزوین، لرستان، زنجان، قم، خراسان‌ جنوبی، کرمان، کردستان، کهگیلویه و بویراحمد، گلستان، خراسان‌ شمالی، کرمانشاه، گیلان، فارس، مازندران، مرکزی، هرمزگان، همدان، یزد

2- مناطق خارجی:

منطقه غرب ‌آسیا

منطقه شرق‌ ‌آسیا

منطقه آسیای‌ مرکزی

منطقه اروپا

منطقه آفریقا

منطقه آمریکا

سرویس‌های خبری:

از آنجا که رسالت خبرگزاری ایکنا، اشاعه فرهنگ قرآنی در حوزه‌های مختلف اندیشه، ادبی، سیاسی، هنری، اجتماعی، اقتصادی و ... است، گروه‌های خبری ایکنا با عنایت به نیازسنجی مخاطبان و ضرورت‌های تبیین مفاهیم قرآنی در این حوزه‌ها شکل گرفته است. شیوه ایکنا در تولید محتوا به دو گونه است: الف) رویدادمحور: شامل پوشش اخبار رویدادی حوزه‌های مختلف. ب) سوژه‌محور: شامل سوژه‌پردازی موضوعات مختلف قرآنی براساس مقتضیات و نیازهای مخاطبان و اولویت‌ها و سیاست‌های کلان رسانه‌ای ایکنا.

فرایند سوژه‌محور ایکنا با بهره‌گیری از مشاوره اساتید و کارشناسان زبده در تعیین و هدایت سوژه و مصاحبه با صاحب‌نظران و متخصصان آن حوزه صورت می‌گیرد و در نهایت محتوای تولیدشده به شکل ویژه‌نامه دیجیتال و مکتوب منتشر می‌شود.

ایکنا هم اکنون دارای 9 سرویس و 65 زیرسرویس خبری به شرح ذیل است:

1ـ فعالیت‌های ‌قرآنی (فعالیت‌های قرآنی، مؤسسات قرآنی مردم‌نهاد، چهره‌ها و خبرنگاران افتخاری)

2ـ سیاست و اقتصاد (سیاسی و اقتصادی)

3ـ اندیشه (معارف، جلسات تفسیر قرآن، حوزه و دانشگاه)

4ـ اجتماعی (جامعه، سلامت، سواد رسانه‌ای، فعالیت‌های جهادی، رسم زندگی)

5ـ فرهنگی (ادب، هنر و جهاد و مقاومت)

6- بین‌الملل (فارسی، عربی، انگلیسی، فرانسه، روسی و اردو و زبان‌های پیرو)

7- شعب استانی

8ـ چندرسانه‌ای

9- عکس

خبرنگاران افتخاری ایکنا:

سرویس خبرنگاران افتخاری خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) در سال 83 در راستای پذیرش خبرنگار افتخاری و تأمین ‌بخش اعظمی از نیاز روزانه به خبر قرآنی در سطح کشور راه‌اندازی شد. این گروه هم‌اکنون با مجموع تعداد 7268 خبرنگار ثبت‌ نامی و بیش از 5300 خبرنگار فعال و ارسال روزانه میانگین 120 خبر فعالیت می‌کند. بسیاری از خبرنگاران افتخاری ایکنا در طول این سال‌ها در جشنواره‌های مختلف وبلاگ‌نویسی، دینی و رسانه‌ای و حتی عرصه‌های علمی کشور صاحب افتخار و کسب رتبه شده‌اند که همه این افتخارات را از برکت خدمت به قرآن می‌دانند.

کانون خبرنگاران ایکنا «نبأ»:

کانون خبرنگاران ایکنا؛ «نبأ» جهت جذب، آموزش و گزینش خبرنگاران زبده و با انگیزه در حوزه اخبار معارف قرآنی و دینی تأسیس شده و قصد دارد تا مجموعه‌ای از جوانان علاقه‌مند را با هدفی مشترک از سراسر کشور گرد هم آورده است؛ تا با حضور در خبرگزاری در جریان تهیه اخبار قرار گرفته و با استفاده از آموزش‌های لازم مجوز ورود به حرفه خبرنگاری در حوزه علوم قرآنی را دریافت کنند. در واقع این کانون زنجیر واسط رشته روزنامه‌نگاری با فعالان علوم قرآنی خواهد شد تا نیاز کشور به خبرنگاران آموزش دیده و با مهارت را برطرف کند.

فعالیت‌ها و برنامه‌های جانبی ایکنا:

خبرگزاری بین المللی قرآن(ایکنا) به غیر از برنامه‌ها و اهداف تعریف شده، برنامه‌های دیگری نیز در دست اجرا دارد که در ذیل بدان اشاره می‌شود:

الف) برگزاری نشست‌های تخصصی:

به منظور واکاوی و بررسی ابعاد مختلف یک موضوع و تأمین نیازهای نظری در حوزه‌های مختلف قرآنی، سلسله نشست‌های تخصصی با حضور کارشناسان آن موضوع و نیز اصحاب رسانه در ایکنا برگزار می‌شود. سلسله‌نشست‌های بررسی عرفان‌های نوظهور، سبک زندگی ایمانی، کرسی نظریه‌پردازی نظام اقتصادی از دیدگاه قرآن کریم و ... از جمله برنامه‌های اخیر ایکنا است.

ب) انتشار نشریه رایحه:

انتشار فصلنامه تخصصی «رایحه»، از جمله فعالیت‌های مکتوب خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) است که تاکنون 146 شماره آن منتشر شده است در حقیقت گنجینه‌ای است از مطالبی که در هر شماره به فراخور زمان و موضوعات و سوژه‌های مورد بررسی در سرویس‌های مختلف خبری ایکنا، همچون رویدادهای بزرگ قرآنی و همچنین پاسداشت مقام شخصیت‌های برجسته قرآنی، برای دسترسی موضوعی و آسان مخاطبان به صورت مکتوب در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌گیرد.

این نشریه تاکنون در تجلیل از شخصیت‌های برجسته‌ای چون آیات عظام سیدعبدالاعلی سبزواری، محمدهادی معرفت، سیدمحمدعزالدین حسینی زنجانی، جعفر سبحانی، ناصر مکارم شیرازی، جوادی آملی، مظاهری و نیز موضوعاتی از قبیل بررسی عرفان اصیل اسلامی و معنویت‌های نوظهور، نقش مساجد در نهادینه کردن ارزش‌های قرآنی در جامعه، بررسی طرح ملی نهضت حفظ قرآن، جایگاه و نقش وقف در جامعه اسلامی و ... به چاپ رسیده است.

ج) برگزاری و مشارکت در همایش‌های قرآنی:

ایکنا با توجه به رسالت و مأموریت خود، توفیق مشارکت و نقش‌آفرینی در برگزاری بسیاری از جشنواره‌ها و همایش‌های قرآنی را داشته است و یا خود راساً برای برگزاری این گونه فعالیت‌ها اقدام می‌کند. برگزاری «اولین جشنواره بین‌المللی وبلاگ‌های قرآنی»، «اولین جشنواره ملی بلوتوث‌های قرآنی» و ... را می‌توان از جمله برنامه‌های اجرا شده توسط ایکنا یاد کرد؛ مشارکت در همایش‌ها، نمایشگاه‌ها و جشنواره‌های مختلف و متعدد قرآنی داخلی و خارجی نیز در دستور کار ایکنا قرار داشته و خواهد داشت.

مدیرعامل خبرگزاری:  دکتر جلیل بیت مشعلی

سردبیر: معصومه صبور

مدير ارزيابى و نظارت: جواد نصيرى 

دبیر گروه سیاست و اقتصاد: مهدی مخبری

دبیر گروه اندیشه (معارف، حوزه و دانشگاه): عطاالله اسماعیلی

دبیر گروه فعالیت‌های قرآنی (فعالیت‌ها و موسسات قرآنی): صدیقه صادقین

دبیر گروه فرهنگی (ادب، هنر، جهاد و مقاومت) : عباس کریمی

دبیر گروه اجتماعی (جامعه، سلامت و فضای مجازی):  فاطمه بختیاری

دبیر مجله رایحه: کریم فیضی

دبیر گروه چند‌رسانه‌ای: محسن مسجدجامعی

دبیر گروه عکس: سیدمحمد نمازی

مدیر تحریریه بین الملل (زبان‌های خارجی): مریم رجبی

دبیر گروه بین الملل فارسی: اشرف بصیری

دبیر گروه اخبار عربی: جواد پارسامهر

دبیر گروه اخبار انگلیسی: محمدعلی حق‌شناس

دبیر گروه اخبار ترکی استانبولی و آذری: مرتضی کریمی

مسئول بخش زبان فرانسه: پروانه صالحی

مسئول بخش زبان ایتالیایی و اسپانیولی: ثنا خالقی

مسئول بخش زبان آلمانی: مریم همایی

***************************

مرامنامه حرفه‌ای خبرنگاران ایکنا

الگوی رفتاری، خبرنگار قرآنی، به حکم قرآن، سیره رسول الله و خاتم النبیین، حضرت محمد مصطفی(ص)، سر سلسله پیامبرآوران وحی است.

امانتدار وحی و امین مردم که خیرخواه و دلسوز برای همگان و رئوف نسبت به مومنین است، از این رو انتشار خبر در خبرگزاری قرآنی ایکنا از حیث ارائه اطلاعات و ایجاد سرگرمی نیست، بلکه مأموریت خبر قرآنی پرهیزدادن از غفلت است.

در ایکنا خبررسانی عاملی برای سود و منفعت صاحبان رسانه نیست، از این رو هر آن خبری که حریم اخلاق و سعادت اجتماعی را تضییع نماید، مانند انتشار اخبار دروغ، شایعه، جوسازی رسانهای و حتی بیتفاوتی در نقل اخبار پیش برنده و مورد نیاز جامعه، هم مضارّ دنیوی و هم عقوبت اخروی در بردارد؛ از این رو شعار مبنایی ایکنا برای خبررسانی؛ «خبررسانی برای خیررسانی و آگاهیبخشی به انسانها است».

خبرنگار باید در حیطه موضوع خود تسلطی داشته باشد که کس دیگری جز او این تسلط را نداشته باشد. خبرنگار برای اجرای موضوع خبر مسلط است و باید با تیزبینی بر خبر احاطه داشته باشد. در نظام حکومت اسلامی که نظام بسیار عظیمی بوده است، چاپلوسی، تملق و مقدمه چینی وجود ندارد.

احاطه خبرنگار قرآنی باعث میشود که با شجاعت و اقتدار موضوعی را که بر آن احاطه پیدا کرده، بیان کند.

تنظیم خبر قرآنی در جهت و مسیر «نبأ عظیم » صورت می گیرد.

این دستورالعمل جزء اصول روزنامه نگاری ایکنا میباشد:

کوشش در راه حفظ صلح و آرامش بین‌المللی و احترام خاص به ارزش‌های جهانی بشریت

احترام به استقلال و حاکمیت ملی، نظم و امنیت عمومی و آسایش و سلامت جامعه

احترام به اصول و اعتقادات ادیان توحیدی، آداب و سنن قومی و ملی، مبانی اخلاق حسنه و عفت عمومی

احترام به حریم شخصی و کرامت انسانی

توجه ویژه به صحت عمل حرفه‌ای و نگارش اخبار بر مبنای حفظ اخلاق

مذموم شمردن سرقت ادبی، مخدوش ساختن متن‌ها و سندها و حفظ اسرار حرف‌های

پرهیز از اختلاف افکنی و انتشار اخبار در جهت ترویج مودت و همدلی

درنیامیختن روزنامه‌نگاری با آگهی بازرگانی، تبلیغ سیاسی و عدم پذیرش هرگونه پاداش مادی و غیرقانونی

خودداری از قبول هرگونه فشار و تهدید برای انتشار یا عدم انتشار مطالب و تصحیح مطالب نادرست و احترام به حق جواب خوانندگان