داستان و خرده‌حماسه‌های عاشورا برای انسان امروز

به گزارش ایکنا از خوزستان، نشست تخصصی داستان عاشورایی از سلسله نشست‌های پنجمین سوگواره ملی «روضه‌های داستانی» عصر دوشنبه، ۲۱ خردادماه در حوزه هنری خوزستان برگزار ‌شد.

علی‌اصغر عزتی‌پاک، نویسنده و دبیر علمی سوگواره ملی «روضه‌های داستانی» در آغاز این نشست گفت: واقعه عاشورا برای ما مهم و هویت‌ساز است، اما رفتن به طرف آن، در عرصه داستان، همیشه با انفعال از طرف ما همراه بوده است. هر وقت به دامنه این قله می‌رویم، تسلیم می‌شویم، در حالی که قرار است این اتفاق برای نویسنده نیفتد. قرار است در مواجه با عاشورا، نویسنده نسبت خود و زمانه خود را با این واقعه بفهمد.

وی به آثاری که در جهان مسیحیت درباره به صلیب کشیده شدن حضرت مسیح(ع) نوشته و ساخته شده‌اند، اشاره کرد و گفت: وقتی این آثار را با آثار خودمان درباره عاشورا مقایسه می‌کنیم، می‌بینیم که آنها آثاری ساخته و دنیا را با آن پر کرده‌اند، اما درباره محرم این اتفاق نیفتاده است. واقعه عاشورا و امام حسین(ع) ضعیف‌تر از ماجرای به صلیب کشیده شدن حضرت مسیح(ع) نیست، بلکه کسانی که قرار است درباره امام حسین(ع) بنویسند ضعیف هستند. گویا ما هنوز آن‌گونه که باید به واقعه نزدیک نشده و عظمت آن را درک نکرده‌ایم.

عزتی‌پاک گفت: سوگواره ملی «روضه‌های داستانی» دعوتی است که جدی‌تر با این واقعه مواجه شویم؛ به‌ویژه از منظر انسان معاصر. پس باید نگاه و فهم و عقلانیت و عواطف خود را وسط بگذاریم و نسبت خود را با واقعه عاشورا بفهمیم و همه داستان‌نویسی همین است. 

این نویسنده ادامه داد: ما آثار خوبی داریم که در آن با بازتعریف واقعه عاشورا مواجهیم، اما با نویسنده و نظرگاه او مواجه نیستیم. «روضه‌های داستانی» از این فضاها که صرفا واقعه را بازتعریف کنیم، عبور کرده است. فیلم‌ها و داستان‌های عاشورایی را ببینید و بخوانید تا بفهمیم پیشینیان ما تا کجای راه آمده‌اند و ما ادامه مسیر را برویم و برخی تجربه‌ها را دوباره تکرار نکنیم.

دبیر علمی پنجمین سوگواره ملی «روضه‌های داستانی» با اشاره به شخصیت‌های عاشورایی و ظرفیت این واقعه در پرداختن به روابط انسان‌ها گفت: شخصیت‌های عاشورا را به جهان خود دعوت کنیم و قصه خود را بسازیم. وجهه الهام‌بخشی عاشورا مرزها را درنوردیده و بسیار فراگیر شده است؛ تأثیر این واقعه بر انسان‌های مختلف از ادیان و مذاهب گوناگون را مورد توجه قرار دهید.

عزتی‌‎پاک با تأکید بر عنصر امید، حرکت و روشنی در ادبیات اظهار کرد: ما باید رفتن به جلو و امید را در آثار خود بگنجانیم و ادبیات برای همین است. ما می‌خواهیم از دل این واقعه، حماسه دربیاوریم؛ حماسه‌ای برای نجات دادن انسان‌ها از فردیت، نجات دادن یک رابطه؛ این خودش یک حماسه است. اینها حماسه‌های خُرد است که ذیل عاشورا می‌شود تعریف کرد.

این داستان‌نویس گفت: عاشورا خیلی پدیده شگفتی است، انگار خود ما عظمت این واقعه را هنوز درنیافته‌ایم. ماجرای امام حسین(ع) ملت‌ها را در طول تاریخ سر پا نگه داشته است، اتفاق بزرگی در جهان است. بنابراین، ساده‌دلانه به سراغ عاشورا نرویم. اینکه از عاشورا بنویسیم تا حس خوبی پیدا کنیم، کافی نیست.

یادآور می‌شود، پنجمین سوگواره ملی روضه‌های داستانی با موضوع «مواجهه انسان معاصر با عاشورا و امام حسین(ع)» و موضوع ویژه «از مدینه تا کربلا در سال ۶۱ هجری» از سوی مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری قم برگزار می‌شود.