پیامبر اسلام(ص) قفل‌های انسان‌شناسی را به روی بشر گشود
حجت‌الاسلام و المسلمین کیانی با بیان این که یکی از کارهای با عظمت رسول اکر(ص) ختم نبوت است، گفت: ایشان با قرآن کریم نیاز بشریت را به وحی به پایان رساندند و قغل‌های ناگشوده بشر را در خدا شناسی، جهان شناسی و انسان شناسی گشودند و او را به بی‌نهایت متصل کردند.
حجت‌الاسلام والمسلمین منصور کیانی، مدرس حوزه علمیه ضمن تبریک سالروز میلاد پیامبر اکرم(ص) در گفت‌وگو با ایکنا از خوزستان در مورد مهم‌ترین رهاورد سیره رسول اکرم(ص)برای بشریت گفت: باید بدانیم کار بزرگ رسول اکرم(ص) ختم نبوت بود. چنانکه قرآن می‌فرماید «مَّا كَانَ مُحَمَّدٌ أَبَا أَحَدٍ مِّن رِّجَالِكُمْ وَلَٰكِن رَّسُولَ اللَّهِ وَخَاتَمَ النَّبِيِّينَ وَكَانَ اللَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمًا(احزاب،٤٠)» پس یکی از آن کارهای باعظمت رسول اکرم(ص) ختم نبوت بود.
وی توضیح داد: ختم نبوت و پایان یافتن وحی به خودی خود ظاهراً چیز مطلوبی نیست، اما اگر ما به لازمه این عنوان توجه کنیم می‌بینیم فوق‌العاده است. چون پیامبر اکرم(ص) امت را به حدی رسانده است که نیازی به وحی و نبوت نداشته باشد. چنانکه قرآن کریم این عنوان بسیار عالی را به ما امت محمد(ص) داد: «كُنتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَتَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ وَتُؤْمِنُونَ بِاللَّه (آل‌عمران،١١٠)» یعنی شما را امت اعتدال و در نهایت کمال قرار دادیم. پس رسول اکرم انتظار بشر را به امدادهای وحیانی به وسیله قرآن ختم کرد و دوم آنکه امت را به حدی از کمال رساند که امت وسط یا میانه شدند.
کیانی با طرح این پرسش که چطور امت پیامبر اسلام(ص)، امت وسط و امت آخرالزمان شد، بیان کرد: رسول اکرم(ص) راهی را برای پرورش امت خود باز کردند که طبق آیه فوق «تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَتَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ» شما بهترین امتید چون می‌توانید در امر به معروف و نهی از منکر جانشین انبیا شوید. می‌دانیم انبیاء یا صاحب شریعت بودند یا انبیاء تبلیغی بودند که شریعت رسول زمان خود را تبلیغ می‌کردند. با این آیه قدرت و شان انبیا تبلیغی را به امت آخرالزمان داد. در حدیث است که رسول اکرم(ص) فرمودند: علمای امت من مانند پیامبران بنی‌اسرائیل هستند. در بنی‌اسرائیل صدها پیامبر برای ترویج تورات وجود داشت، اما در اسلام آن چه که بر دوش انبیا بود به خود امت حمل شد. از این جهت است که در روایات بیان شده است این امت به واسطه رسول اکرم(ص) به کمالی می‌رسد که شایسته ملاقات با خدای تعالی شود.
این مدرس حوزه علمیه اظهار کرد: بنابراین کمال کار رسول اکرم(ص) به بلوغ رساندن امت بود. ایشان امت را امت وسط یا میانه کرد. باید ببینیم رسول اکرم(ص) چگونه خاتم‌النبیین شد و امت اسلام چگونه امت وسط؟ به نظر می‌آید در دو جهت کلی این امر اتفاق افتاد. جهت اول، علم و دانایی است که رسول اکرم(ص) به ما داد. ایشان در علم و دانایی سه ساحت را طی کردند و حق را آشکار کردند؛ ساحت خداشناسی، جهان‌شناسی و انسان‌شناسی.
کیانی توضیح داد: در ساحت خداشناسی بشریت حقیقتا قبل از رسول اکرم(ص) در حیرانی بودند، گرچه در دوره خود شاید در کمال خداشناسی بودند، اما وقتی نگاه می‌کنیم می‌بینیم در حیرانی قرار داشتند. رسول اکرم(ص) آمدند و یک سوره در کمال ایجاز اما با معانی بلند نازل شد که آن سوره اخلاص است. این سوره شناسنامه خدا است. آن چنان در این سوره ظرفیت و معارف نهاده شده است که خود پیامبر(ص) فرمودند: این سوره برای افراد متعمق و دانشمندان آخرالزمان است. بشریت معارف این سوره را نداشت، تا اینکه رسول اکرم(ص) این قفل بزرگ را باز کردند و در ساحت خداشناسی قفل‌ها را گشود.
وی ادامه داد: در ساحت جهان‌شناسی نیز رسول خدا(ص) چه کرد؟ شکی نیست از حضرت آدم تا رسول اکرم(ص) همه می‌دانستند خالق جهان خداست و این با فطرت بشر همخوانی دارد، اما در غایت جهان می‌ماندند. حتی این را بگویم که دانشمندان بشری حقیقتاً مانده بودند که عاقبت جهان به کجا ختم می‌شود؟ آیا سرانجام جهان با گازهای گلخانه‌ای و کلاهک‌های هسته‌ای نابود خواهد شد؟ آیا امراض مسری طومار بشریت را خواهد پیچید؟ این‌ها مرتب نظریه می‌دادند که نسل بشریت عاقبت خوبی نخواهد داشت. رسول اکرم(ص) آمدند و فرمودند این جهان غایت دارد.
این کارشناس و پژوهشگر حوزه گفت: عاقبت با غایت فرق دارد. عاقبت، جهان از بین می‌رود، اما آیا این به معنی هلاک شدن است؟ یا به کمال می‌رسد. جهان، غایت دارد، یعنی آرام آرام به سمت هدفی پیش می‌رود و هدف آن کمال است. آن طور که ما از قرآن متوجهم، در امت‌های گذشته در زبور بیان شده است که زمین را افرادی صالح به ارث می‌برند و از حضرت موسی(ع) نیز شنیده می‌شد که می‌فرمود عاقبت برای متقین است. اما این‌ها اجمال داشت و پوشیده بود. رسول اکرم(ص) به طور مستدل و مفصل فرمودند جهان از نیستی به هستی و از ضعف به قوت می‌رود و آرام آرام به کمال خواهد رسید و سیر غایت داشتن جهان را گفتند و آموزه‌ای به نام مهدویت را بیان کردند و قفل‌های ناگشوده غایت جهان را باز کردند. بنابراین آخرالزمان با چند طاغی و یاغی از بین نخواهد رفت بلکه جهان قطعا غایتی دارد.
کیانی خاطرنشان کرد: اما در ساحت انسان‌شناسی، پیش از رسول اکرم(ص) همه صحبت‌ها به یک جمله ختم می‌شد که انسان حیوان ناطق است، اما پیامبر اکرم(ص) فرمودند: «من عرف نفسه فقد عرف ربّه» کسی که خود را بشناسد خدا را شناخته است. ایشان آنقدر به انسانیت عمق داد که شناخت او را در طراز شناخت خدا قرار داد. پیامبر اکرم(ص) انسان را دقیق و عمیق معرفی می‌کنند.
این مدرس حوزه با بیان اینکه پیامبر اکرم(ص) بشربت را به بی‌نهایت متصل کرد، افزود: ایشان بن‌بست‌ها را در سه ساحت خدا شناسی، جهان شناسی و انسان شناسی شکست.
کیانی جهت دیگر ختم نبوت رسول اکرم(ص) را سیره اخلاقی ایشان دانست و گفت: رسول اکرم(ص) چه در روش و سیره شخصی و چه حکمرانی اجتماعی حقیقتاً یک سمبل و الگو شدند که قطعا امت‌های گذشته این را نداشتند. در قرآن کریم برای اخلاق رسول خداوند و منش اجتماعی و فردی او یک جمله کوتاه بیان شده است «وإِنَّكَ لَعَلَىٰ خُلُقٍ عَظِيمٍ(قلم، ٤)» که هزاران اخلاق و سجیه عالی در این جمله نهفته است.
انتهای پیام
