جهاد تبیین در مدارس چگونه انجام شود

در حوادث و آشوب‌های اخیر در جامعه، یکی از نقاط حساس، مدارس و قشر دانش‌آموزان بودند که به‌طور طبیعی با سؤالات و ابهامات مهمی درباره قضایای اخیر مواجه شدند و اعتراض‌هایی نیز داشتند. حضور نوجوانان در اعتراض‌ها و از سوی دیگر توجه رسانه‌های دشمن به مدارس، مسئولان را نسبت به غفلت خود از قشر نوجوان متنبه کرد و این باعث شد که در دو ماه گذشته گروهی تلاش کنند در برنامه‌ریزی‌های فرهنگی توجه ویژه‌ای به نوجوانان داشته باشند. قرارگاه جهاد تبیین در مدارس خوزستان از این دست برنامه‌ریزی‌ها است. متن زیر گفت‌وگوی ایکنای خوزستان با داوود مدرسیان، فعال رسانه‌ درباره «کیفیت جهاد تبیین در مدارس» است.

مدرسیان، درباره روش جهاد تبیین برای سنین پایین و به‌ویژه دانش‌آموزان گفت: در زمینه جهاد تبیین که مقام معظم رهبری بر آن تأکید دارند همه ما روی این مسئله متفق القول هستیم که جامعه نیاز دارد نسبت به همه ابعاد مسائل کشور آگاه باشد و بتواند درست فکر و تحلیل کند و لازمه این کار شفافیت اطلاعات و مطلع بودن مردم از تصمیم‌گیری‌ها و تصمیم‌سازی‌ها و در کنار آن بیان دستاوردهای نظام و اقدامات دولت‌ها در حوزه پیشرفت، عدالت، توسعه زیرساخت‌ها است؛ اینکه ما نسبت به نظام سیاسی قبل از انقلاب اسلامی دستاوردهای جدی مانند جمهوریت، استقلال، آزادی بیان احزاب و جریانات مختلف و اقشار و ... داشتیم؛ این دستاوردها قطعاً نیاز به تبیین دارد؛ خاصه در حوزه جمهوریت، استقلال و آرمان‌خواهی.

این فعال رسانه تصریح کرد: تبیین دستاوردها لزوماً این نیست که ما حتماً بخواهیم بگوییم در فلان پروژه چند درصد پیشرفت کرده‌ایم. اگرچه خدمات‌رسانی دولت‌ها در این چند دهه مهم است ولی اینکه برخی جهاد تبیین را محدود می‌کنند به ارائه آماری از ساخت چند پل و جاده و سد و پیشرفت در حوزه پزشکی و ... قانع‌کننده نیست؛ به‌ویژه در شرایط فعلی که مردم مشکلات متعددی دارند. طبق آمار رسمی دولت، قریب ۳۸ درصد مردم زیر خط فقر نیز نسبی هستند. با وجود این آمار و ارقام و مسائلی که در جامعه می‌بینیم، گفتن اینکه چقدر جاده و پل ساختیم قانع‌کننده نیست، لذا جهاد تبیین صرفاً به معنای گفتن اینها هم نیست بلکه این است که بگوییم ما آرمان‌هایی مانند جمهوریت، استقلال، تحقق عدالت، رفع تبعیض، مبارزه با فقر و ... داشتیم و در این زمینه چه پیشرفت‌هایی حاصل شده، ضعف‌هایمان کجا بود و حالا برای رفع این ضعف‌ها و مشکلات چه باید کرد.

وی تأکید کرد: این «چه باید کرد» هم خیلی مهم و جزو جهاد تبیین است. ما می‌دانیم که راه حل این مسائل در داخل کشور و با اصلاح ساختارها، سیاست‌ها و رویکردها است، راه حل در این است که جمهوریت را کیفی‌تر کنیم و مردم‌ بتوانند مشارکت بیشتری در نظام سیاسی داشته باشند. در حوزه اقتصاد و تحقق اقتصاد مقاومتی مردم نقش ویژه‌تر و مشخصی داشته باشند‌. طبق اصل ۴۴ قرار بود ۲۵ درصد اقتصاد به سه دهک پایین جامعه داده شود که فقر ریشه کن بشود. همه این موارد جزو راه حل‌ها است و باید گفته شود.یک عده تصور می‌کنند جهاد تبیین گفتن یک سری آمار و ارقام و توجیه ضعف‌ها و مشکلات و داشتن یک رویکرد محافظه کارانه است.

مدرسیان با بیان اینکه در حوادث اخیر هم، عده‌ای از جریانات درون کشور و بیرون کشور سعی کردند قشر دانش‌آموز را تحریک کنند و به خیابان‌ها بیاورند و کار را به آشوب و اغتشاش بکشانند، گفت: در این شرایط یک فضای احساسی شکل گرفت و تصمیم‌گیری شد که در مدارس جهاد تبیین انجام شود. جهاد تبیین برای همه مردم چه دانشجویان و چه دانش‌آموزان ضروری است، اما این نیازمند فهم دقیق جهاد تبیین است که این امر با چه ابزارهایی و مکانیزمی و توسط چه کسانی باید محقق شود. ما راه‌حل را درون آموزش و پرورش می‌دانیم. خود سیستم آموزش و پرورش باید پاسخگو باشد. در این مسئله، ساختار آموزش و پرورش نیاز به تحول اساسی دارد.

وی با تصریح به کمرنگ و تحقیر شدن شأن معلم در سال‌های اخیر خاصه در مشکلات معیشتی، اظهار کرد: این مسائل درون سیستم باید اصلاح بشوند؛ اینکه عده‌ای بخواهند اورژانسی و احساسی حرکتی در مدارس انجام دهند و افرادی از خارج آموزش و پرورش دعوت بشوند و به کلاس‌ها بیایند و به تبلیغ و سخنرانی بپردازند، نتیجه مورد نظر خود را نمی‌گیریم. سخن ما این است که در شرایط اخیر، سؤالات و ابهاماتی در فضای مدارس پیش آمده باشد و اعتراضات به حقی وجود داشته، اما فضای مدارس آن چیزی نیست که فکر کنید مانند کف خیابان است. ممکن است عده‌ای از دانش‌آموزان در اعتراضات و حتی آشوب‌ها حضور داشتند، اما فضای مدارس این گونه نیست و این مدل از جهاد تبیین که در مدارس استان طراحی شده، به جو زده شدن مدارس کمک می‌کند و جو را ملتهب و سیاسی می‌سازد، ما مخالف دانش‌آموز سیاسی نیستیم، دانش‌آموز باید اهل تحقیق باشد، مشکلات کشور را بشناسد، بداند اهداف کشور چیست، برنامه‌های دشمن چیست، این باید باشد؛ اما این مدل جهاد تبیین نتیجه عکس می‌دهد و فضا را ملتهب می‌کند و نتیجه‌ای که مسئولان دنبال می‌کنند به این شیوه به‌دست نمی‌آید.

این فعال رسانه‌ای در پایان گفت: در حال حاضر، شاهد یک جنگ ترکیبی علیه کشور هستیم که در آن از اقسام و انواع روش‌ها استفاده شده است و برای تحریک سنین پایین از دریچه احساسات و هیجانات ورود کردند. دانش‌آموزان خاصه بعد از کرونا در مدارس نیازمند فضای نشاط، ورزش، تخلیه هیجانات، اردوهای علمی، زیارتی، تفریحی و سرگرمی هستند. اگر ایده‌ای دارید که این قشر را نسبت به مسائل جامعه آگاه کنید، در کنار این برنامه‌ها، تدبیری بیاندیشید، اما اینکه این کارهای اصلی و جدی انجام نشود و فقط به بیان مسائل بپردازید، مدرسه را ملتهب می‌کنید؛ هر کاری روشی دارد.