گفتمان تغییر و تحول در فضای قرآنی خوزستان ایجاد شود

محمدجواد محمدی‌مجد، دارنده رتبه دوم مسابقات قرآن دانشجویان مسلمان جهان و حافظ کل قرآن کریم در گفت‌‍وگو با ایکنا از خوزستان، با بیان اینکه خوزستان در فضای قرآنی، نیاز به گفتمان تحولی دارد، گفت: تحول در زندگی انسان در عرصه‌های فردی و اجتماعی یک ضرورت است و ادبیات دینی ما نیز به ضرورت این موضوع اشاره دارد. در بخشی از دعای تحویل سال می‌خوانیم « یا محوّل الْحوْل و الْأحْوال حوّلْ حالنا إلی أحْسن الْحال». این تحول به معنی ایجاد تغییر و دگرگونی مثبت است. عقل این ضرورت را ادراک می‌کند و شرع نیز به عنوان امضا کننده احکام عقل مستقل آن را تأیید می‌کند.

وی با تصریح به رکود فعالیت‌های قرآنی در استان خوزستان اظهار کرد: فعالیت‌های قرآنی در استان آن‌گونه که باید و شاید مخاطب خود را پیدا نمی‌کند. قرآن وقتی خود را معرفی می‌کند، می‌فرماید: «هُدًى لِلنَّاسِ» (بقره، ۱۸۵) یا «هَذَا بَيَانٌ لِلنَّاسِ» (آل عمران، 138). قرآن تنها برای مذهبی‌ها نیست، همیشه این کلیدواژه «ناس» به عام‌ترین شکل ممکن در قرآن کریم مطرح شده است. بنابراین مخاطب اصلی قرآن «ناس» است. گرچه قرآن هدایت‌های ویژه برای متقین دارد، اما لایه عمومی خطاب‌های قرآن با عموم مردم است.

کوچک‌شدن دایره مخاطبان فعالیت‌های قرآنی

این حافظ قرآن با طرح این سؤال که آیا فعالیت‌های قرآنی عموم مردم را درگیر می‌کند؟ گفت: در سال ۸۰ که مشغول حفظ قرآن کریم بودم و برای ادامه حفظ به یکی از مراکز قرآنی اهواز مراجعه کردم به خاطر دارم که مراجعان این مرکز قرآنی از اقشار مختلف مردم بودند؛ حتی افرادی که به ظاهر مذهبی نبودند، فرزندان خود را برای آموزش قرآن به این مرکز می‌آوردند. یا محافل قرآنی که در همان سال‌ها با حضور قرای مصری در دانشگاه شهید چمران اهواز برگزار می‌شد و سالن مملو از جمعیت بود. همه این افراد حاضر در آن محافل، مذهبی نبودند، مردم عادی بودند، اما اکنون در محافل قرآنی، مردم عادی چه قدر حضور پیدا می‌کنند؟

محمدی‌مجد ادامه داد: فعالیت‌های قرآن کریم در اوایل دهه ۸۰ عموم مردم را درگیر می‌کرد، اما هر چه جلوتر می‌رویم دایره مخاطبان قرآن کوچک‌تر می‌شود. این مسئله ضرورت گفتمان تحول و تغییر در فضای قرآنی کشور را ایجاد می‌کند. اگر می‌خواهیم به سمت تحول حرکت کنیم، باید درک و تحلیل دقیقی از حال حاضر خود داشته باشیم. باید بدانیم داشته‌ها و ظرفیت‌های ما چیست و عملکرد ما چگونه است؟ به عبارتی تحول دو بال دارد که یک بال آن درک وضع موجود (عملکرد ما از گذشته تا حال) و بال آن دیگر آن شناخت نقطه مطلوب مورد نظر ما (آینده‌نگری) است. در جریان تحول باید بتوانیم بین وضع موجود و وضع مطلوب، پلی ایجاد کنیم. 

این حافظ قرآن با تأکید بر اینکه پیش‌نیاز تحول، ایجاد ادبیات و گفتمان تحول است، گفت: شما تا ادبیات یک چیزی را تولید نکنید و به بیان ساده‌تر، کاری نکنید که یک سری مفاهیم برای مخاطب شما دغدغه شود، نمی‌توانید نقطه مطلوب خود را در عرصه اجتماع محقق کنید. تحول در فضای قرآنی، دغدغه‌ ما نشده است. کسی که دغدغه مسئله‌ای را دارد، دائماً آن را تکرار می‌‎کند و این هم و غم او را به حرکت وامی‌دارد.

حلقه مفقوده فعالیت‌های قرآنی خوزستان

محمدی‌مجد با بیان اینکه حلقه مفقوده تحول در فضای فرهنگی و قرآنی خوزستان، ادبیات تحول است، ادامه داد: بحث تحول برای مدیران فرهنگی و قرآنی استان دغدغه نیست و شاخص‌های کمی و کیفی که وجود دارد خیلی نویدبخش یک اتفاق ویژه و یک اتفاق تحولی نیست و این می‌طلبد که یک مقدار جدی‌تر به مسئله تحول فکر کنیم و درباره آن به گفت‌وگو بنشینیم.

این حافظ قرآن افزود: یک نکته مهم در این میان این است که تا صحبت از تحول می‌شود، بلافاصله این پرسش از طرف شما مطرح می‌شود که چه طور به تحول برسیم؟ گاهی برخی مسائل نیاز دارند جا بیفتند؛ یعنی صرفاً دغدغه‌شان ایجاد شود. مشکل ما این است که می‌خواهیم سریع به جواب برسیم. قرار نیست این اتفاق بیافتد. گاهی پرسش ایجاد کردن از رسیدن به جواب مهم‌تر است، چون پرسش باعث ایجاد دغدغه، جوشش ذهنی و حرکت می‌شود. 

این فعال قرآنی در پایان با اشاره به برگزاری پویش‌ها و رویدادهای هنری در عرصه قرآن در استان، گفت: گرچه این پویش‌ها کارهای فاخری هستند، اما نمی‌توانند تحول ایجاد کنند. گفتمان باید در سطح وسیع منتشر شود و دغدغه عمومی درصد بالایی از مخاطبان باشد. خوزستان به جد این ظرفیت را دارد که در حوزه فعالیت‌های قرآنی تحول ایجاد کند و الهام‌بخش باشد؛ به شرط آنکه ادبیات آن تولید شود؛ یعنی کلیدواژه تحول را به گفت‌وگو بگذاریم، بین مدیران و فعالان قرآنی درباره آن بحث و تبادل نظر شود و سازوکار و و راه رسیدن به آن را بررسی کنیم.