خیرخواهی در مقابل خیانت
امام سجاد(ع) خیرخواهی در مقابل خیانت را این‌گونه تعبیر می‌کنند: «اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحمّد وَآلهِ،وَ سَدِّدنی لِاَن اُعارِضَ مَن غَشّنی بِالنُصحِ؛ پروردگارا مرا به راه صواب تأیید کن تا با کسی که فریبم داده و به من خیانت کرده است با رفتاری خیرخواهانه با او مقابله کنم.»
به گزارش ایکنا از خوزستان، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسن انصاری، مدیر مدرسه علمیه آیت‌الله‌العظمی آقا شیخ محمدجعفر انصاری(ره) اهواز در سلسله جلساتی به شرح دعای مکارم‌الاخلاق امام سجاد(ع) پرداخته است. جلسه سوم این شرح از دعا تقدیم مخاطبان می‌شود.
بسم الله الرحمن الرحیم
امام سجاد(ع) به پیشگاه الهی عرض می‌کند: «اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحمّد وَآلهِ،وَ سَدِّدنی لِاَن اُعارِضَ مَن غَشّنی بِالنُصحِ؛ پروردگارا مرا به راه صواب تأیید کن تا با کسی که فریبم داده و به من خیانت کرده است با رفتاری خیرخواهانه با او مقابله کنم.»
قبل از ورود به بحث درباره درخواست امام سجاد(ع) لازم است سه کلمه را معنا کنیم؛ ۱) سدد: به معنای موفق شدن، ۲) غِشّ: به معنای ناخالص، خدعه و نیرنگ و ۳) نُصح: به معنای خالص، ناصح به کسی که قلب پاک و خالی از غِشّ دارد گفته می‌شود. اینکه انسان بدی را با خوبی جواب دهد از سجایای انسانی و از اخلاق کریمانه است و کمتر کسی به این رتبه می‌رسد که گذشت و بخشش را نصیب ظالمش کند.
امیرالمؤمنین علی(ع) در خطبه‌ای می‌فرماید: «اَلا اُخبِرکُم بِخَیرِ خَلائِق الدُنیا والآخِرَه، العفو عن ظلمک و تَصِلُ مَن قَطَعَک و الاِحسان الی مَن اَساءَ الیک و اِعطاء مَن حَرمک»(کافی، ج 2) آیا شما را خبر کنم از بهترین خصلت‌های انسانی در دنیا و آخرت؟ عفو و بخشش کنید نسبت به کسی که ظلم و ستم به شما روا کرده و ارتباط و مواسات داشته باشید با کسی که ارتباط را قطع کرده و نیکی و احسان کنید به کسی که به شما بدرفتاری کرده و همچنین عطا و بخشش خود را به کسی که شما را محروم کرده دریغ نکنید.
در حدیث داریم که خیرخواهی محبت‌آور است. البته باید توجه داشت که گذشت‌ها و رفتار کریمانه و سجایای انسانی جنبه فردی و خصوصی دارد و شامل جرم و خلاف‌های اجتماعی نمی‌شود، کرامت اخلاق در دین مبین اسلام این است که اگر فردی نسبت به فرد دیگر ستم و حق او را پایمال کرد شخص مظلوم می‌تواند قانوناً پیگیر شود ولی اگر شخص ظالم و مجرم لایق عفو و اغماض باشد و بداند با چشم‌پوشی از خلافش ممکن است اصلاح شود او را مورد عفو و بخشش قرار می‌دهد.
بعضی لیاقت برخورد کریمانه ندارند؛ به‌طور مثال امیرالمؤمنین علی(ع) درباره غِشّ و خیانت معاویه چنین دعایی نکرد زیرا معاویه به شخص حضرت خیانت نکرد بلکه خیانت و ظلم او نسبت به مقام امامت و رهبری آن حضرت بود و در واقع به خدا و رسول و کتاب خدا و اسلام و مسلمین خیانت کرد؛ خیانتی که موجب خونریزی‌های بزرگ در بصره و صفین و نهروان شد که غیر قابل جبران بود.
در این فقره از دعای مکارم‌الاخلاق امام سجاد(ع) خیرخواهی در مقابل غِشّ فردی را درخواست کرده است.
انتهای پیام
