چرا رمضان شهرالله است

حجت‌الاسلام والمسلمین رضا حیدری، مدرس حوزه علمیه در گفت‌وگو با ایکنا از خوزستان درباره «جایگاه ماه مبارک رمضان در بین دیگر ایام و ماه‌ها» گفت: در خطبه شعبانیه، تعبیر رسول اعظم(ص) این است که «انه قد اقبل الیکم شهرالله ...» چرا رمضان را شهرالله خوانده است؟ مگر سایر ماه‌ها، ماه خدا نیستند؟ همه زمان‌ها از آن خداست، همه ماه‌ها، ماه خداست، زمان و مکان و همه چیز مخلوق خداست.

وی اظهار کرد: حقیقت این است که این‌ ترکیبِ اضافی، اضافه ملکیت نیست، اختصاص نیست، بلکه اضافه تشریفیه است؛ یعنی مضاف از مضاف‌الیه کسب شرافت کرده است: «و هو شهر عظمته و کرمته و شرفته و فضلته علی الشهور..

حیدری توضیح داد: کعبه را بیت‌الله می‌نامند در حالی‌که خدا به خانه نیاز ندارد، از مکان و حَیّز بی‌نیاز است. اینجا هم اضافه تشریفیه است، تعظیمیه است؛ یعنی این خانه به جهت انتسابش به خدا، شرافت و عظمت پیدا کرده است. این خانه به دستور خدا از سوی ولی خدا برای پرستش پروردگار از سوی بندگان ساخته شده است. پس این خانه و این ماه شرافت دارد، عظمت دارد و باید حرمت آن حفظ شود و بزرگ داشته بشود و تعبیر ناقة‌الله هم همین‌طور است. آنجا هم ناقه‌ای که به اذن خدا و با وساطت رسول خدا(ص) برای اثبات رسالت نزد بندگان خدا از دل کوه بیرون آمده ناقةالله نامیده شده است، بنابراین شرافت و عظمت پیدا کرده و حریمی و آدابی دارد.

این استاد حوزه افزود: بیت، ناقه، شهر، ارض، كتاب، ایام و... به تنهایی جایگاه و ارزش ویژه ندارند و با اضافه‌شدن به «الله» شرافت پیدا می‌كنند. درباره کعبه، تعبیر قرآن خطاب به ابراهیم پیامبر(ع) این است: «وَطَهِّرْ بَیتی» و جای دیگر خطاب به او و اسماعیل(ع) فرمود: «أَنْ طَهِّرَا بَيْتِي» بیت را به یاء متکلم نسبت داده است. سنایی آن شاعر زبردست که متقدم بر حافظ و سعدی بوده با ظرافت گفته است که کعبه برای زیبایی نیازی به جامه زربفت و اطلس و دیبا ندارد نیازی به زخرف و تزئین برای جمال ندارد، «یاء بیتی، جمال کعبه بس است» همین یاء به این سنگ‌‎ها چنان شرافت و عظمت و جمال معنوی بخشیده که او را بی‌نیاز می‌کند از هر جمال ظاهری.

حیدری در پایان گفت: این یاء را انسان هم دارد «و َنَفَخْتُ فِيهِ مِنْ رُوحِي» انسان با آمدن آن نفخه، شرافت پیدا می‌کند. این تن با آن روح عظمت پیدا می‌کند، این جسم با آن جان شریف می‌شود. بنابراین سعدی گفت: «تن آدمی شریف است به جان آدمیت/ نه همین لباس زیباست نشان آدمیت» اگر انسان این شرافت را درک کرد و این جمال باطنی را دید به زیور ظاهری و تجمل‌گرایی نیازی ندارد به آرایه‌ها و پیرایه‌ها تفاخر نمی‌کند.