مقید به قید او

علامه شیخ جعفر شوشتری، از علمای برجسته خوزستان است که در حدود ۱۵۰ سال پیش می‌زیست. او صاحب کتاب معروف «خصائص الحسینیه» است. شیخ عباس قمی درباره مقام علامه شیخ جعفر شوشتری می‌نویسد: «جلالت شأنش زیاده از آن است که ذکر شود.»

برخی پژوهشگران معاصر درباره کلام تأثیرگذار شیخ شوشتری نوشته‌اند: «به‌طور کلی شیوه شیخ سخن گفتن با دل‌هاست و به همین دلیل، کشش ویژه‌ای در کلام اوست.» (سنگری، عاشورا‌نگاران، ج ۲، ص ۵۲، ۶۸ و ۶۹). همچنین گفته شده بخشی از اطلاعاتی که در کتاب‌های آیت‌الله شیخ جعفر شوشتری موجود است، محصول الهام‌های او هستند.

مرحوم حاج شیخ جعفر، در سال ۱۲۳۰ هجری قمری شوشتر متولد شد و پس از خواندن مقدمات و ادبیات به نجف اشرف مهاجرت کرد و در این شهر و همچنین در کربلا از محضر علمای آن دوران بهره برد و چند سالی نیز از درس شیخ مرتضی انصاری استفاده کرد.

شیخ جعفر شوشتری بعد از بازگشت به شوشتر مرجع تقلید مردم خوزستان شد. او در سال ۱۳۰۳ هجری قمری یعنی در ۷۳ سالگی وفات یافت و پیکر او در نجف اشرف به خاک سپرده شد.

نسخه‌های خطی برخی از منابر شیخ جعفر شوشتری هنوز چاپ نشده است. از این نسخه‌ها قطعات کوتاهی انتخاب شده است که در ایام ماه رمضان برای نخستین بار در ایکنای خوزستان انتشار می‌یابد.

«أَحَسِبَ النَّاسُ أَنْ يُتْرَكُوا أَنْ يَقُولُوا آمَنَّا وَهُمْ لَا يُفْتَنُونَ» (عنکبوت، 2)؛ آيا مردم پنداشتند كه تا گفتند ايمان آورديم رها مى‌شوند و مورد آزمايش قرار نمى‏‌گيرند.

جناب اقدس الهی می‌فرماید: مردم گمان کردند اگر بگویند «آمنا» کفایت می‌کند و خیال می‌کنند که آن‌ها را در معرض امتحان در نمی‌آوریم.

تو که می‌گویی لا اله الا الله، محمد رسول‌ الله(ص)، راست است یا دروغ است؟ و از برای مشخص شدن مطیع بودن و نبودن هوای دل است؟  

اطاعت خدا وقتی که غیر از هوای دل باشد، خوشگذرانی و اطاعت از او معلوم نمی‌شود. وقتی که از هوای دل دست بر نمی‌دارد «یا الله» اش دروغ است. «یا الله» یعنی قید کردم دلم را به او، مقیدم به قید او. تو که مقیدی به هوای دلت، پس یک «یا الله»  و «یا رسول الله» راست نگفته‌ای.

می‌ترسم نکند آن وقت خدا بفرماید چنانکه سابق گفته بودند. خدا فرمود: «وَاللَّهُ يَشْهَدُ إِنَّ الْمُنَافِقِينَ لَكَاذِبُونَ» (منافقون، 1)

گفته بودند «محمد رسول الله»، ولی عمل نکرده بودند. ایمانت باید علامت داشته باشد. اگر العیاذ بالله اعتقادتان به عالم معاد درست است که خود دانید و اگر غیر از این اعتقاد دارید نه راه او است. این همه آیه را خواندم. متزلزل نشده‌ای!