به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از خوزستان، از قرآن کریم گفتن و اینکه تا چه حد میتوان در خصوص این دریای عظیم قلمفرسایی کرد فضیلت و سعادت است. این مهم که به راستی سهل و ممتنع بوده باعث شده است فعالیت بسیاری از فعالان قرآنی کشور به علاقهمندان منعکس شود.
در این میان استان خوزستان از آن دست استانهایی است که گوی سبقت را در فعالیتهای قرآنی و حتی نوآوری در این مقوله از آن خود کرده است. خانواده دغاغله نیز در این مهم سهم بسزایی دارند. راهنمایی و تشویق ملا صالح، پدر خانواده در این راستا نکته مهمی است که ناصر دغاغله، یکی از فرزندان خانواده و البته فعالان قرآنی خوزستان به آن تأکید دارد.
ناصر دغاغله متولد 1355 در شهرستان اهواز است که به دلیل وضعیت شغلی پدر ساکن منطقه عین دو از توابع شهرستان اهواز بوده است. منطقهای که تاکنون در پیچ و خم مدنیت و یا روستابودن مانده است. مردم منطقه که دو کیلومتر با مرکز شهر فاصله دارند، نه توانستهاند به شهر ملحق و شهری شوند و نه اینکه در دنیای روستایی بودنشان بمانند.
منطقه ویژه عین دو که تا چندی پیش به نام روستای سیدکریم معروف بوده است، مهد فعالیت قرآنی بسیاری از فعالان استان و شهرستان اهواز است. گرچه همزمان با کودکی ناصر دغاغله، این روستا کم جمعیت بوده است ولی با همت و تلاش خانواده دغاغله توانست گامی بلند در زمینه فعالیتهای قرآنی بردارد. خانواده دغاغله اولین مرکز آموزش قرآن حاج ناصر بود و این امر چندین امتیاز را فراهم کرده بود؛ اول اینکه پدر، خادم و منبری امام حسین(ع) بود که به قرائت قرآن میپرداخت. به گفته حاج دغاغله قرائت پدر، قرائت تعبدی بوده است که همین باعث شده آموزههایی که فراگرفته است در یاد و خاطرش ثبت شود. مادر نیز اقدام به برگزاری مجالس روضه امام حسین(ع) میکند و این دو مورد باعث شد گرایش و تمایل شدیدی نسبت به کسب آموزههای دینی و مذهبی در منزل ایجاد شود.
حاج ناصر مورد سوم را وجود برادر بزرگتر میداند. حاج مهدی یکی از فعالان قرآنی بینالمللی، الگو و پیشوای خوبی برای وی از زمان کودکی تاکنون بوده است. آموزش قرآن بهصورت مستقیم از ایشان آغاز شد. شرکت برادر در دورههای آموزشی و تمرین و ممارست در کسب آموزههای قرآنی، توفیقی بود که از دوران کودکی نصیب حاج ناصر و برادر دیگرشان حاج عبدالرزاق شده است.
قرائت مرحوم شیخ عبدالباسط و منشاوی همیشه در خانه طنینانداز بود. وقتی این دو یعنی حاج ناصر و عبدالرزاق بچه بودند و در خانه تاببازی می کردند، قرائتهای قرآن عبدالباسط، شنیده میشد و آنها تکرار میکردند. بازیهای کودکانهشان با صدای عبدالباسط معنا گرفت و جاویدان شد صدای مرحوم عبدالباسط در خاطرشان.
ناصر دغاغله، قرائت سوره مریم مرحوم عبدالباسط را تابلوی جاویدان قرآنی میداند. تابلویی که در سال 1958 و زمانی که آن مرحوم 25 ساله بود در مسجد امویان شهر دمشق در تاریخ ثبت شد. این قرائت همیشه در منزل طنینانداز بود و این مهم نیز با تشویق پدر و مادر همراه بود. اینکه حاج مهدی در خانه این شرایط را فراهم کرده بود جای شکر الهی دارد. این امر باعث شده که کودکان منزل ناخواسته از این فیض بهرهمند شوند. همچنین در آن زمان حاج مهدی اقدام به برگزاری دورههای آموزشی قرآن در منازل و مساجد شهرستان اهواز میکرد و با استقبال مردم محل مواجه شده بود.
در این میان و با توجه به مسئله جنگ دورههای آموزشی در منطقه برگزار میشد و هیچ وقفهای در این راستا صورت نگرفت. باید گفت که در همه شرایط اقدام به برگزاری و حضور در جلسات آموزشی قرآن در منطقه میشد.
این فعال قرآنی، تمرین و تکرار را به افرادی که در آغاز راه هستند و تمایل به آغاز فعالیت قرآنی دارند توصیه میکند ومعتقد است تکرار و ممارست در شنیدن صوت قرآن اهتمام جدی داشته باشند. تکرار نباید باعث خستگی شود، زیرا آموزش دادن تأثیر مهم و غیرملموسی در این راستا دارد.
ناصر دغاغله، سال 1367 را سرآغازی برای ورود به مسابقات قرآن میداند و گفت: اولین مسابقهای که شرکت کرده مسابقات قرآن امور تربیتی ناحیه و در رشته قرائت بود که توانسته رتبه اول مدرسه و ناحیه یک آموزش و پرورش اهواز را کسب کند. برگزاری مسابقات و حضور افراد را در ایجاد انگیزه مؤثر میداند که در آن زمان مشوق خوبی بوده است. وی یادآور میشود که یک نکته را نباید فراموش کرد و آن اینکه شرکت در مسابقات در حوزه زمانی خاصی معنا مییابد و نباید از سوی افراد در سنین متعددی صورت گیرد.
حاج ناصر سال 64 که در مقطع راهنمایی بود با همراهی حاج مهدی اقدام به تشکیل گروه تواشیح ثقلین کرد. دغاغله در خصوص روزهای اولیه فعالیت گروه تواشیح ثقلین میگوید یک روز حاج مهدی به من و حاج عبدالرزاق برگهای را که حاوی اسماءالله بود دادند و خواستند که اسماء را حفظ کنیم. ایشان مشوق ما بودند که قرائت همراه با صوت باشد. بعد از قرائت دوستان دیگری به گروه ملحق شدند و گروه ثقلین گسترش یافت. کمکم در محافل قرآن شهر اهواز حضور یافتیم و به اجرای برنامه میپرداختیم. این حضور در جلسات نیز با استقبال مردمی مواجه میشد. البته اغلب در جلسات کانون مجمع قاریان اهواز شرکت میکردیم و این جلسات در صحن علی بن مهزیار اهوازی که کانون مجمع قاریان اهواز بود برگزار میشد و گروه ثقلین اهواز اقدام به برگزاری جلسات میکرد. یادم میآید حاج مهدی در جلساتی که حضور مییافتیم خلاصهای از فعالیت تواشیح را که امری نوپا و جدید بود برای حضار و شرکتکنندگان ارائه میکرد. البته آن زمان گروه ثقلین به گفته بسیاری از فعالان قرآنی کشور، اولین گروه تواشیح کشور بود که فعالیت خود را آغاز کرد. سال 71 نیز سازمان تبلیغات اسلامی اقدام به برگزاری مسابقات کشوری کرد. سال اول و دوم به دلیل مطلع نبودن از آئیننامه مسابقات حائز رتبه برتر نشدند ولی سال 73 و در استان سمنان موفق به کسب رتبه برتر و با اختلاف امتیاز اول شدند. همین امر باعث شد تواشیح در استان خوزستان در مراکز متعددی رشد یابد.
جلسات حاج مهدی برکت قرآنی را برای استان به همراه داشته است
جلسات هفتگی نیز در منطقه عین دو با حضور حاج مهدی از سال 64 آغاز شد و تاکنون ادامه یافته و بهصورت مستمر در قالب جلسات روخوانی و تجوید جلسات برگزار شود. خود نیز هماکنون تدریس دوره را به عهده دارد. میتوان گفت بسیاری از فعالان قرآنی استان خوزستان از همین منطقه و بهویژه جلسات قرآنی که در این حسینیه برگزار میشد، بودهاند. میتوان گفت جلسات حاج مهدی برکت قرآنی را به منطقه، شهرستان و استان به همراه داشت.
سال 74 تحصیل در دانشگاه علوم اسلامی رضوی که ماهیت دانشگاهی و حوزوی دارد، آغاز شد. ناصر دغاغله اقدام به تحصیل در رشته حقوق قضایی کرد و همزمان با مدرک کارشناسی حقوق، فارالتحصیل دروس حوزوی شد. بعد از پذیرش در دانشگاه، فعالیت قرآنیاش ادامه یافت و بهصورت تشکیل جلسات قرآن و گروه تواشیح صورت گرفت. در جلسات هفتگی و مسابقات قرآنی حاضر میشد. در مدت دانشجویی در مسابقات اذان، قرآن، تواشیح شرکت میکرد و رتبههای برتر دانشجویی را کسب میکرد. در گروه تواشیح نیز حائز رتبههای برتر میشد و توانست موفقیت قابل توجهی را در این زمینه کسب کند.
از تجربههای شیرین دوران دانشجویی میتوان گفت که اجرای برنامه متنوعی در شهرستان مشهد و بهویژه در صحن امام رضا(ع) هنوز در ذهنش ماندگار مانده است. قرائت صلوات خاصه امام رضا(ع) به همراه گروه 14 نفری از تجربیات شیرینی است که هیچگاه فراموش نمیشود و همیشه در ذهن و یادش ماندگار شده است.
قرائت تواشیح در محضر مقام معظم رهبری از سال 73 تجربهای است که هر سال در حال وقوع است. بعد از فارغالتحصیلی در دانشگاه در سال 79، به آموزش تواشیح و قرآن رو آورد و در دورههای مختلف در مدارس، سازمان تبلیغات و مراکز قرآنی در قالب گروه تواشیح، تجوید، روخوانی و ... حضور مییافت. سفر به خارج از کشور در قالب تبلیغ و دورههای آموزشی صورت میگرفت. اولین پایگاه اینترنتی تواشیح کشور نیز با نام ثقلین راهاندازی شد.
در سال 84 مرحوم شیخ طوخی؛ از بزرگان تواشیح به ایران سفر کرده بودند. مقرر شده بود گروه قدر تهران و ثقلین اهواز در قالب یک گروه به اجرای برنامه بپردازند. در حضور ایشان نیز هر کدام از دو گروه به اجرای برنامه پرداختند. در سال 85 که به نام پیامبر اعظم(ص) از سوی مقام معظم رهبری نامگذاری شده بود، شورای عالی قرآن به مهدی دغاغله پیشنهاد تهیه تواشیح را با این مضمون کردند. حاج عباس حزباوی شعر را گفت و این تواشیح مورد استقبال قرار گرفت. در این میان شورای عالی قرآن و حاج مهدی پیشنهاد دادند که گروه پیامبر اعظم(ص) متشکل از چهار گروه تواشیح قدر تهران، ثقلین اهواز، کوثر اصفهان و جامعه قاریان مشهد پایهریزی شود. این چهار گروه از ارکان اصلی این گروه تواشیح هستند. اولین اجرای گروه در محضر مقام معظم رهبری و در سال 85 ماه مبارک رمضان صورت گرفت. همان سال به برکت نام پیامبر(ص) گروه ثقلین به حج مشرف شدند و تاکنون هر سال در محضر آقا اجرای برنامه داریم. میانگین گروه 20 نفر هستند و افراد شاخص تواشیح کشور هستند. گروه ثقلین اهواز نیز 8 نفر هستند که به همراه گروه پیامبر اعظم(ص) اجرای برنامه دارند. حاج مهدی، سرپرست گروه پیامبر اعظم(ص) و شاهمیوه، معاون گروه هستند. کمیته فنی گروه نیز شامل ناصر دغاغله، جاویدی، لیائی، گلبان هستند.
حاج ناصر دغاغله که دیدگاه خاصی در خصوص حضور در مسابقات قرآنی دارد، معتقد است نمیتوان به مدت طولانی در مسابقات متعددی شرکت کرد. خود نیز در مسابقات بهصورت گزینشی شرکت کرده است. سال 81 و زمان خدمت سربازی در مسابقات شرکت کرد و رتبه دوم کشور را کسب کرد. در سال 82 مسابقات سوریه رتبه دوم را کسب کرد. در سال 74 در کشور لبنان مسابقات بینالمللی رتبه دوم را کسب کرد. سفرهای زیادی به خارج از کشور داشته است که از سال 74 شروع شد و تا قبل از سال 80 در مسابقات تواشیح خارج شرکت میکرد. بعد از آن در دورههای آموزشی خارج از کشور نیز شرکت میکرد. با همکاری سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی نیز در دورههای زیاد آموزش در قالب دوره آموزشی تجوید و روخوانی و تدریس شرکت میکرد.
در کویت و امارات به دعوت مراکز شیعیان و اوقاف جعفریه امارات دعوت میشد. شیعیان کویت نیز دعوت به برگزاری دورههای آموزشی میکردند. عراق، بنگلادش، هنگکنگ، لبنان، سوریه، صربستان، مونتهنگرو، مراکش، پاکستان از کشورهایی بودند که برای قرائت و تواشیح میرفت و اقدام به اجرای برنامه میکرد. عمده دوره تدریس خارج از کشور در جامعةالقرآنالکریم و امارات و کویت بوده است که همیشه با خاطرات خاصی برایش همراه بوده است. البته در سال 85 به همراه گروه اعزامی به حج مشرف شد. اجرای خاصی در مدینه منوره و مسجدالحرام داشت. استقبال حجاج از برنامههایی که داشت مورد تقدیر بوده است. در طبقه دوم مسجدالحرام نه تنها به قرائت قرآن میپرداخت بلکه اجرای تواشیح داشتهاند. گرچه این مهم برنامهریزی نشده بود ولی با استقبال مواجه میشد و این نکته مهمی در گسترش فعالیتهای قرآنی ایران اسلامی است. در کنار غار حرا نیز به اجرای برنامه پرداخته است.
میگوید واقعیت مهمی که هست اینکه شیعیان باید پیشتر از وضعیت موجود به آموزش قرآن بپردازند. بر اساس حدیث نبوی، قرآن کریم و اهل بیت(ع) از رسول گرامی اسلام(ص) به یادگار مانده است. نباید توجه به یکی از آنها باعث غفلت از دیگری شود. البته بعد از پیروزی انقلاب اسلامی حرکت خاصی در زمینه فعالیت قرآنی آغاز شد و موج فعالیت قرآنی در کشور آغاز شد. باعث شد فضای قرآنی در جوامع ملی منجر به بیداری شود. در دیگر کشورها شاهد بودیم که قرائت قرآن به شکل کنونی نبوده است ولی در حال حاضر بهصورت تخصصی شاهد فعالیت این کشورها هستیم.
وی ایران را قویترین کشور شیعی جهان می داند که پشتیبان حرکت قرآنی و دینی کشورهای مسلمان است. این حرکت عظیم قرآنی ایجاد شده در کشورهای شیعه و حتی غیر از شیعه مدیون ایران اسلامی است. نمایندگان ایران اسلامی الگوهای این مهم هستند که نمایندگان ایران در کشورهای دیگر حضور مییابند.
حاج ناصر به ذکر خاطرهای در خصوص حضور در دیگر کشورهای مسلمان و بحث تبلیغ اشاره کرد و گفت: یک سال برای بحث تبلیغ به کشور بنگلادش سفر کردیم و قرار شد در یکی از شبها برای اجرای تواشیح و برنامه در حوزه علمیه اهل تسنن بنگلادش حضور داشته باشیم. چند ساعت قبل از اجرای برنامه به ما اطلاع دادند که از اجرای برنامه منصرف شدند و اجازه اجرای برنامه را به ما ندادند. شب بعد به ما اطلاع دادند که دعوت شدهاید و برای اجرای برنامه به همان محل عازم شدیم. قبل از اجرا، مجری برنامه پس از خوشامدگویی به گروه ثقلین از این گروه عذرخواهی کرد. مجری که دعوتکننده برنامه نیز بود اعلام کرد مردم منطقه پس از اطلاع از اینکه این گروه قرار است به اجرای برنامه بپردازند اقدام به ایجاد شبهه کردند که محتوای تواشیح، به مقدساتشان توهین میکند. بعد از پرسوجو دریافته بودند که محتوا شامل مدح اهل بیت(ع) و اسماءالله است و اجازه اجرای برنامه دادند.
ناصر دغاغله که قرار است در روزهای پایانی امسال از پایاننامهاش با عنوان «الاجرام السماویه فی الادب الجاهلی و القرآن کریم» دفاع کند، دو تألیف را در زمینه تواشیح و آموزش قرائت قرآن کریم در دست تهیه دارد که بر اساس تجربیات شخصی که در سالهای فعالیت قرآنیاش داشته است در دست نگارش دارد. منابع این دو کتاب نیز بر اساس تجربیاتش از تدریس و حضور در اجرای برنامه و مسابقات بوده است.
این فعال قرآنی در خصوص تربیت قرآنی فرزندانش گفت: اغلب در زمینه حفظ با بچهها تمرین میکنم و بچهها نیز برخی از آیات و سورههای کوتاه را حفظ میکنند. نحوه حفظ به این شکل است که به دلیل محدودیت زمانی و مشغله کاری که هست، بیشتر در مسیر و در خودرو که بچهها به مدرسه میروند با آنها تمرین میکنم و بچهها نیز تکرار میکنند و سورهها را حفظ میشوند. این امر ادامهدهنده همان تحفیظ قرآن کریم در دوران کودکیام به همراه برادرانم حاج مهدی و عبدالرزاق است. این امر گرچه تقلید است اما باعث ماندگاری آموزههای قرآنی در ذهن و خاطره کودکان میشود.
وی معتقد است باید مفاهیم قرآنی در اخلاق، رفتار و کردار افراد نهادینه شود. اینکه نور قرآن در باطن افراد ماندگار میشود شاید در ابتدا مشهود نباشد ولی به مرور زمان شاهد هستیم که این مفاهیم ماندگار میشود. بحث آموزش قرآن در فضای خانه نیز بحث جدی است. باید فضای آرام و همراه با حالت خوش برای کودکان باشد تا کودک علاوه بر اینکه ارتباط مناسبی با قرآن برقرار کند با شنیدن صدای قرآن به یاد روز و حالت خوش بیفتد و آن حالت خوش برای کودک تداعی شود.
حاج ناصر که مداح اهل بیت(ع) است توجه به مفاهیم مرتبط با اهل بیت(ع) را مهم میداند. درک مفاهیم اهل بیت(ع) در این مراسم بر اساس مفاهیم و تفسیر قرآن کریم صورت میگیرد و ارتباط خاصی بین دو مهم ایجاد میشود. نکات قرآن کریم ناب است و باید سعی شود که تأکید بر این مهم صورت گیرد.