به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از خوزستان، بر اساس احادیث، روایات و آیات محکمات قرآن کریم، این نتیجه به دست میآید که زندگی پرزرق و برق جهان فانی است و سعادت اخروی در انتظار انسان خواهد بود، اما این پرسش در ذهن تداعی میشود که انسان چگونه به استقبال این زندگی میرود؟
میان انسانهای جهان و در این زندگی ماشینی، هستند افرادی که خود را از فضای دنیایی خارج کردند و به فضایی بسیار زیبا و منحصر به فرد ورود کردهاند و به کلی از جهان کنونی و مادی جدا شدند.
خداوند برای گذر آسان انسان از این جهان، امکانات فراوانی را در اختیارش قرار داده است. افرادی هستند که توانستهاند از این امکانات بهترین استفاده را برده و خود را از زندگی آلوده نجات دهند و در فضای زیبای الهی، خود را یافتند.
برای دیدن گزارش تصویری کلیک کنید
یکی از این افراد که خداوند را در لحظه لحظه زندگیاش درک کرده است، حاج عباس حزباوی یکی از فعالان بنام قرآنی خوزستان است. در بیستمین روز از بهار سال 1323 هجری شمسی و در منطقه دورافتادهای از توابع شهرستان شادگان(ام الصخر) خوزستان کودکی دیده به جهان گشود که اکنون یکی از بزرگترین شعرای عرب خوزستان است و توانسته بخش اعظمی از تواشیح کشور را بسراید.
عباس حزباوی یکی از متبحرترین شعرای خوزستان در زبان عربی است که از او قصائد فراوانی در مدح اهلبیت(ع) به جای مانده است. در باغهایی با نخلهایی سر به فلک کشیده شده بزرگ شده است و به راحتی عواطف متقابل طبیعت و انسان را درک میکند.
در گفت و گویی صمیمی پذیرایمان شد و با زبان مادریاش(عربی) از کودکی تا نوجوانی، تحصیل در کویت، حضور در دوران هشت سال دفاع مقدس و .... گفت.
افتخارم این است که در کنار نخلهای خرما به دنیا آمدهام
این شاعر اهل بیت(ع) در خصوص دوران کودکیاش گفت: در زمانی که تنها محل و منبع درآمد مردم آن دوران زراعت و کشت و کار بوده است، در کنار نخلهای زیبای خرما به دنیا آمدم. کشت جو و گندم مهمترین منبع درآمدزایی برای خانواده کشاورزم بود. اینکه هر چه دارم از کشاورزی است را افتخار خود میدانم. کودکی من یعنی نخلستانهای وسیع، یعنی آزادی، آزادی که هیچ محدودیتی برای کشاورز به همراه نداشت. متأسفانه امروزه خانههایی با دیوارهای بلند این آزادی را از انسان گرفتهاند. این در حالی بود که در منطقه ما هیچ محدودیتی برای افراد نبود و دربهای منازل همیشه به روی همگان باز بود.
کشاورز جزئی جداناپذیر از طبیعت است
حاج عباس ادامه داد: کشاورز با طبیعت زندگی میکند. به عبارتی دیگر کشاورز جزئی جداناپذیر از طبیعت است، با طبیعت زندگی میکند، با طبیعت تغییر میکند و با طبیعت میمیرد. کشاورز تغییرات فصلی را با گوشت و پوست و استخوان خود حس میکند، نه همانند امروز که کولرهای گازی، بخاریهای برقی اجازه لمس و حس طبیعت زیبای خداوند را به انسان نمیدهند تا بتواند از تغییرات فصلی لذت کافی را برد. کشاورز جزئی از طبیعت است و با آن به حرکت درمیآید.
این شاعر اهل بیت(ع) با تعبیری زیبا گفت: اگر بادهای گرم شروع به وزیدن کردند و آبهای جویبارها سرد شدند کشاورز به سادگی تمام برای خنک کردن به جویبار میزند. جویبار با همه وسعتش مأمنی برای کشاورز است. شاخ و برگهای نخلستان مصداق وسایل سرمایشی امروز کشاورز دیروز بود. برگهای نخلستان(سعف) نسیم خنکی را برای کشاورز ایجاد میکند که این بادها برای کشاورز آرامش خاصی به همراه دارد. همچنین تغییر رنگ گیاهان از بزرگترین نقاشیهایی است که هیچکس تاکنون نتوانسته است همانند آن را ترسیم کند و خداوند متعال به زیبایی هر چه تمام این فضا را برای انسان ترسیم کرده است. خوشحالی کشاورز همراه این تغییرات خواهد بود که سراسر اعتماد، اعتقاد و ایمان به خداوند عزوجل است.
این فعال قرآنی بیان کرد: کشاورز هیچگاه غمگین امور دنیوی نمیشود زیرا با اعماق وجودی خود زیبایی خداوند را حس میکند و با نگاهی ولو گذرا به این فضای عطرآلود، خوشحالی زایدالوصفی سراسر وجودش را میگیرد که این خوشحالی برای یک کشاورز به منزله عید است. در این میان کشاورز به گونهای زندگی میکند که همه روزهایی که در باغ به سر میبرد را عید میداند.
وی معتقد است که زمین برای ما همه چیز است. فرشی است که بستر انسان است. قبر انسان است و آن یعنی اینکه هیچگاه در مکانی ناآشنا به خاک سپرده نخواهیم شد. یعنی اینکه ما از طبیعت هستیم و به طبیعت باز خواهیم گشت.
این شاعر و مدیحهسرای عرب خوزستان، ادامه داد: اگر انسان با طبیعت زندگی کرد و شاعر شد هیچ تعجبی ندارد اما اگر شاعر نشد باید تعجب کرد. طبیعت ملهم شعر به انسان است و شادابی خاصی در روح انسان ایجاد میکند. شاعر همانند آینهای است که همه چیز را به صورت بسیار زیبایی در کلمات بازتاب میدهد. بر اساس یک نظرسنجی صورت گرفته در خصوص شعر دوستی مردم جهان، این نتیجه به دست آمد که بیش از 90 درصد مردمان عرب شاعر هستند و 10 درصد مابقی نیز دوستدار شعر هستند.
شعر همان شعور باطنی انسان است
حاج عباس در ادامه با اشاره به اینکه بر اساس همه وزنهای شعر عربی شعر سروده است، گفت: شعر آن نیست که وزن معینی داشته باشد؛ شعر همان شعور است. انعکاس چیزهایی است که مقابل انسان وجود دارد و در شعر نمایان میشود. کوچکترین رخداد احساسات شاعر را برمیانگیزد خواه غم باشد خواه شادی. نقاش تنها با چند رنگ محدود اثری را خلق میکند، اما شاعر میتواند با گفتن یک بیت شعر، همه رنگها را در آن جای دهد. شعر میان اعراب جایگاه خاصی داشته است و یکی از دلایل نزول قرآن به سینه پیامبر(ص) نیز همین بوده است. زبان شعر میان عرب رواج فراوانی داشته است. به دلیل فصاحت بالای قرآن، اعراب در بسیاری موارد پیامبر را شاعر خطاب میکردند. اما اینگونه نبود بلکه قرآن از سوی خداوند بر پیامبر نازل شده است.
حاج عباس تعداد اوزان شعر را بر اساس تنظیمات فراهیدی که در زمان امام صادق(ع) صورت گرفته است، بیشتر دانست و گفت: قوم عرب پرستندگان کلمه بودهاند. در تاریخ آمده که اعراب جملات گرانقدر خود را روی دیوار کعبه تعبیه و به گرد آن طواف میکردند. گرچه در آن زمان وزن خاصی برای شعر وجود نداشت، اما باید پذیرفت که شعر یک نغمه موسیقی است؛ شعر نغمه عربها است.
وی ادامه داد: شعر چهره قدسی دارد و به همین اساس اهلبیت عصمت بسیار آن را ارج مینهادند. تنها پیامبر گرامی اسلام بود که اجازه شعر گفتن نداشت. اما دیگر معصومان همه از شعرای بسیار بزرگ تاریخ اسلام هستند.
این شاعر خوزستانی با اشاره به حدیث امام صادق(ع) مبنی بر اینکه هر کس یک بیت شعر در وصف اهلبیت(ع) بسراید خداوند در بهشت برای او خانهای برمیگزیند، افزود: شعر با خون دل گفته میشود و با روح آدمی درآمیخته است.
خداوند زبان عربی را ذخیرهای برای قوم عرب قرار داد
وی در خصوص زبان عربی گفت: معتقدم که زبان عربی زبان قوم عرب نیست بلکه خداوند آن را برای قوم عرب ذخیره کرده است و در قرآن اشاره شده است که تنها کتاب کامل موجود جهان آمده است؛ «لسانٌ عربیه مبین».
حزباوی در ادامه با تصریح بر اینکه در عصر حاضر روزانه حداقل 50 نفر به دلیل فصاحت و بلاغت قرآن به دین اسلام مشرف میشوند، گفت: قصر کسری، ورزشگاه روم، تاج محل هند و ... همه اینها آثار باستانی اقوام مختلف هستند که اگر طوفان کوچکی رخ دهد بر فنا میروند. اما آثار و فرهنگ قوم عرب همان زبانش است که زبان عربی با هیچ طوفان و هجمهای نابود نخواهد شد. همه چیز منهدم میشود مگر زبان. عربی نیز همان زبان قرآن است. عربی تنها یکهتاز میدان لغات جهان باقی ماند و هیچگونه رقیبی نیز نخواهد داشت.
وی با بیان اینکه 98 درصد حروف زبان فارسی از زبان عربی استخراج شده است، گفت: حتی در زمینه شعر فارسیزبانان نیز قصیده و غزل باقی مانده است. زبان عربی لغت الهی است که خداوند آن را برای قوم عرب قرار داد.
حاج عباس در ادامه به دوران کودکی و سختیهایی که تحمل کرده است اشاره کرد و گفت: هر چه دارم از برکت پدری قرآنی است که هم حافظ و هم مدرس قرآن بود. اکنون که میان ما نیست نبودش را به خوبی احساس میکنم. رابطه خوبی با قرآن برقرار کرده بودم و آرامش خاصی بر من حاکم میشد. آیة الکرسی آرامش خاصی به من میداد و تأثیر غیر قابل انکاری در زندگی من داشته است. هرگاه انسان این آیه را تلاوت کند آرامش قلبی سراسر وجودش را میگیرد.
مرگ مادرم بسیار برمن سخت گذشت
وی ادامه داد: روزهای سخت فراوانی در زندگی هر انسانی وجود دارد. گرچه همه آن روزهای تلخ میگذرند اما باور اینکه فردی در یک لحظه مادر، 4 خواهر و 2 برادرش را از دست بدهد سخت و طاقت فرساست؛ انالله و اناالیه راجعون.
حاج عباس درباره این حادثه تلخ گفت: من از سن 17 سالگی برای ادامه تحصیل راهی کشور کویت شدم. در منطقه «فنطاس» ساکن شدم. در سن 23 سالگی و در حالی که همه چیز به خوبی و خوشی میگذشت خبر مرگ هفت نفر از افراد خانوادهام را مطلع شدم. قرآن کریم بهترین همدم من در آن دوران سخت بود که با آن آرامش میگرفتم. تمام درد دلهایم با قرآن بود. سعی کردم علاوه بر قرائت قرآن، مفاهیم این کتاب الهی را در زندگی جاری کنم و از آن بهره کافی را ببرم.
تدبر در آیات قرآن فراموش نشود
وی ادامه داد: قرائت قرآن یک عمل است و تدبیر در آن عملی دیگر. با توجه به اینکه تلاوت قرآن با صدای زیبا زینت قرآن به شمار میآید نباید تدبیر و تدبر در آیات قرآن را فراموش کرد. امام زینالعابدین(ع) در حدیثی فرمودهاند «اگر همه زمین فنا گردد و من در این جهان تنها بمانم، اگر قرآن با من باشد هیچگاه ترسی نخواهم داشت.» بر این اساس درخواهیم یافت که قرآن دنیای دیگری است که اگر کسی آن دنیا را شناخت از آن جدا نخواهد شد.
«لیالی فنطاس» اولین مجموعه شعری به چاپ رسیده در کویت
حاج عباس در ادامه بهترین لحظه زندگی خود را پیروزی انقلاب اسلامی دانست و در خصوص فعالیت ادبی که در کشور کویت داشت، اظهار کرد: در آن دوران موفق به کسب مدرک لیسانس نقد ادبیات عرب از دانشگاه کویت شدم و در بعضی روزنامهها و شبکههای رادیویی فعالیت گستردهای داشتهام. اولین مجموعه شعری خود را در کویت با نام «لیالی فنطاس» به صورت رسمی چاپ کردم که اشارهای به زندگی شخصیام در منطقه فنطاس دارد.
پیروزی انقلاب اسلامی سرآغازی برای دوستی با مقام معظم رهبری بود
وی در خصوص دوستی خود با حضرت آیتالله خامنهای گفت: دوستی بنده با ایشان مربوط به دوران و سالهای اولیه انقلاب اسلامی است. در زمان جنگ تحمیلی صدام علیه ایران رابطه بسیار نزدیکی با ایشان داشتهام و اکنون هم ایشان لطف زایدالوصفی نسبت به بنده دارند.
این شاعر عرب خوزستان که چندی پیش به عنوان داور مسابقات شعر عرب در استان قم حضور داشت، در خصوص اینکه چرا این مسابقات در استان خوزستان و با توجه به اینکه بخش اعظمی از مردم آن عرب هستند، صورت نگرفت اظهار کرد: متأسفانه نبود اتحاد میان برخی مسئولان این امکان را از خوزستان گرفته است.
حاج عباس در خصوص جامعه قرآنی خوزستان و لزوم اتحاد میان آنها گفت: قرآن یکدیگر را به سوی اتحاد و برادری دعوت میکند. اگر به اتحاد و برادری توجه نشود به معنای آن است که لقب قرآنی را باید از خود برداشت. اگر این میزان(برادری و اتحاد) بر فعالان قرآنی منطبق نشود باید لقب قرآنی را از پسوند نام آنها برداشت. قرآن تنها کلمات و الحان اعجازانگیز نیست بلکه همه صفات زیبا را در خود جای داده است و افرادی که قرائت قرآن دارند باید به همه آنها عمل کند.
حرکتهای قرآنی خوزستان بسیار ضعیف است
این فعال قرآنی خوزستان حرکتهای قرآنی در این استان را بسیار ضعیف بیان کرد و گفت: این در حالی است که در دیگر استانهای کشور این فعالیتها از رونق خوبی برخوردار بوده است و وضعیت همه استانهای کشور از خوزستان بهتر است. یک دهم حرکت قرآنی که در کشور در حال انجام است در خوزستان مشاهده نمیشود. فقط موسسات قرآن در حال انجام وظایف قرآنی خود هستند که آن هم یک حرکت خودجوش مردمی است و از هزینههای شخصی تأمین میشوند. ارگان و سازمانی که باید به صورت ویژه به قرآن اعتنا کند در خوزستان فعال نیست.
وی در پاسخ به اینکه اهمیتبخشی به فعالیتهای قرآنی به عهده دولت است و یا مردم؟ گفت: اگر سازمان اوقاف فعالیتهای قرآنی را در رأس امور خود قرار داده است باید با قرآن حرکت کند. اوقاف خوزستان نیز با این ظرفیت بسیار بالایی که در این استان وجود دارد باید تاکنون نسلهای فراوانی در رشتههای مختلف قرآنی تربیت کرده باشد.
عباس حزباوی ادامه داد: کوچکترین فعالیتی که ادارهکل اوقاف خوزستان باید انجام دهد این است که فضایی مناسب برای تجمع فعالان قرآن فراهم شود که متأسفانه این موضوع در خوزستان وجود ندارد؛ به نظرمیرسد خوزستان به سمت مهجوریت قرآنی گام بر میدارد.
لزوم حضور معنوی مسئولان در مراسم و محافل قرآنی خوزستان
این فعال قرآنی با بیان اینکه اهتمام خاصی برای فعالیتهای قرآنی در خوزستان وجود ندارد، گفت: جمهوری اسلامی ایران یک دولت قرآنی است و بر اساس قرآن تدوین شده است. اما متاسفانه شاهد هستیم که مسئولان در مراسم قرآنی حتی حضور معنوی ندارد تا چه رسد به تأمین مالی. به منظور رونق فعالیتهای قرآنی نباید منتظر یکدیگر ماند. همه باید در این امر احساس مسئولیت داشته باشند. قرآن برای همه است و همه در برابر آن مسئول هستند.
موشحات غمگین در تواشیح وجود ندارد
وی اما در خصوص تواشیح گفت: موشحات روش کاملاً خاصی در شعر است و هر شخصی توانایی موشح گفتن را ندارد. اما باید پذیرفت که موشحات غمگین در تواشیح وجود ندارد و همه مفرح هستند.
یادآور میشود، عباس حزباوی از جمله افرادی است که به رایگان شعر و لحن خود را به گروههای تواشیح کشور ارائه میدهد و کمتر گروهی در کشور هست که از اشعار حاج عباس حزباوی بهرهمند نشده است.
این شاعر خوزستانی در سن شصت سالگی و پس از سپری کردن دوران سختی که برای مراقبت از پدر پیر و بردار بیمار خود سپری کرد، تشکیل خانواده داد. در سن 70 سالگی نیز اولین فرزندش به دنیا و نام پدر را برایش انتخاب کرد. باشد که این فرزند نیز ادامه دهنده راه قرآنی پدر و پدربزرگش باشد.
حاج عباس در سال 75 و پس از سالیان متمادی خدمت در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بازنشست شده و هماکنون مسئول امور آموزش دادگستری خوزستان است.