آداب ظاهری و باطنی زیارت اربعین؛ زمینه‌ساز اقتدا به سیدالشهدا(ع)
گروه معارف: حجت‌الاسلام والمسلمین رضاپور در باب اهمیت ویژه زیارت اربعین با اشاره به آداب این زیارت گفت: این توصیه‌ها و آداب برای الگوبرداری از ائمه معصوم(ع) و خصوصاً امام حسین(ع)، اصحاب ایشان، حضرت زینب(س) و امام زین‌العادبدین(ع) است.
حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالرحیم رضاپور مدیرگروه کلام و فلسفه مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه علمیه قم در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خوزستان درباره اهمیت زیارت اربعین گفت: در اهمیت زیارت اربعین همین بس که این زیارت یکی از نشانه‌های مؤمن دانسته شده است .در تمام نقاط دنیا آنها که حب اهل بیت(ع) را دارند در طول سال به نحوی برنامه ریزی می‌کنند که بتوانند در اربعین پیاده به زیارت امام حسین(ع) و اصحاب شهیدشان بروند و این حرکت خود نماد کاروان اسرای اهل بیت(ع) است که از شام به سمت کربلا حرکت کرد.
وی در خصوص آداب این زیارت اظهار کرد: برای این زیارت آداب ظاهری از جمله غسل کردن، پای برهنه رفتن و حالت حزن و اندوه مطرح شده است؛ اما به جز اینها آداب دیگری نیز وجود دارد که باطنی هستند. زائر در این مسیر باید با خود بگوید حال که من ِ شیعه به سمت زیارت امام حسین(ع) و یارانشان می‌روم، چه فایده‌ای از این حرکت کسب می‌کنم و سودی که می‌برم چیست؟ اهمیت ویژه‌ای که این زیارت دارد از این باب است.
این مدرس حوزه گفت: این توصیه‌ها و آداب باطنی برای استفاده از این جنبه است و آن الگوبرداری از ائمه معصوم(ع) و خصوصا امام حسین(ع)، اصحاب ایشان، حضرت زینب(س) و امام زین العادبدین(ع) است. اگر به کتب روایی و حالات بزرگان در سفر اربعین مراجعه کنیم به این امور می‌رسیم.
رضاپور گفت: وقتی به زیارت می‌رویم اگر کسی از ما بپرسد امام حسین(ع) کیست و چه کرد؟ باید پاسخی برای او داشته باشیم. یکی از موضوعاتی که از ابتدا تا انتهای حرکت حضرت سیدالشهدا(ع) بسیار مطرح شد، بحث امر به معروف و نهی از منکر بود. بر این موضوع بسیار تأکید شده است به این عنوان که اگر این واجب احیا شود، بقیه واجبات هم احیا می‌شوند.
مدیرگروه کلام و فلسفه مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه علمیه قم افزود: بنابراین در وهله اول زائرین به این نکته توجه کنند که اگر می‌خواهیم پیرو امام حسین(ع) باشیم ببینیم چقدر به این مسأله توجه می‌کنیم؟
وی ادامه داد: یکی دیگر از آداب باطنی زیارت، توجه به حقوق مردم است؛ اینکه چقدر به حق‌الناس اهمیت می‌دهیم. حضرت سیدالشهدا(ع) در شب عاشورا خطاب به همراهانش فرمود: آنها که حق‌الناس به گردنشان است، امشب نمانند. یا در مواجهه با اصحاب عمربن سعد هنگامی که به سخنان حضرت گوش نمی‌کردند، فرمودند: چون لقمه حرام خوردید سخن حق را نمی‌شنوید. باید به این نکته توجه ویژه‌ای داشته باشیم.
این مدرس حوزه گفت: کسانی که این راه را می‌روند باید به این آداب باطنی که مقدمه قبولی زیارت است توجه کنند. چطور می‌خواهیم در زمره یاران حضرت باشیم، در حالیکه ممکن است حق به گردنمان باشد یا خدای نکرده لقمه حرام خورده باشیم؟
رضاپور یکی دیگر از آداب حقیقی زیارت را اهمیت به نماز عنوان کرد و توضیح داد: گاهی ما در جهت احیای نماز، نماز جماعت ظهر عاشورا را اقامه می‌کنیم این خوب است اما نباید به آن بسنده کرد. امم حسین(ع) در روز عاشورا می‌توانست نمازش را در خیمه بخواند اما در برابر دشمن نماز خواند؛ چرا که دشمن سعی داشت امام را خارجی جلوه دهد. حضرت با این کار چه پیامی به ما می‌دهد؟ ما که زائر امام حسین(ع) هستیم باید به اهداف ایشان پی ببریم.
وی افزود: سیدالشهدا(ع) فرزند امیرالمؤمنین(ع) است که در صحنه جنگ به نماز ایستاد و وقتی کسی که به ایشان گفت: چه وقت نماز است؟ امروز وقت جنگ است، پاسخ دادند: ما برای نماز می‌جنگیم. اگر ما به زیارت برویم و به این نکات اهمیت ندهیم یعنی در مقابل گناه و ظلم و ستم بی‌تفاوت باشیم، رزق حلال و حرام برای ما فرقی نکند، به نماز اهمیت ندهیم، آداب مقدماتی زیارت را به جای نیاورده‌ایم.
مدیرگروه کلام و فلسفه مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه علمیه قم در پایان اظهار کرد: گرچه زائرین همه این موارد را مدنظر دارند؛ اما بهتر است که شرایط ظاهری و باطنی زیارت را به طور کامل رعایت کنیم تا عبادت ما به کمال خود برسد.
