مرضیه محمدزاده، پژوهشگر تاریخ اسلام و نویسنده کتاب «زنان ائمه معصومین(ع) و زنان با ائمه معصومین(ع)» در گفتوگو با ایکنا از خوزستان به بیان نقش امسلمه؛ همسر رسول خدا(ص) در واقعه عاشورا پرداخت و گفت: حضرت امسلمه نقش خیلی مهمی در تاریخ اسلام دارد. تاریخ زندگانی ایشان در حقیقت یک دوره تاریخ اسلام است؛ چرا که ایشان قبل از بعثت به دنیا آمدند و بعد از شهادت امام حسین(ع) درگذشت.
وی اظهار کرد: ام سلمه در طول زندگی خود دو بار مهاجرت کرد؛ یک مهاجرت وی به حبشه بود که در آن زمان ۱۴ سال داشت. همه آنچه از حبشه و سخنان میان جعفر با نجاشی در تاریخ آمده است نقل اولیه آن از ام سلمه است. همچنین ایشان به مدینه نیز هجرت کردند. در ابتدا همسرش هجرت میکند و بعد از آن ام سلمه مکه را به سمت مدینه ترک میکند.
نویسنده کتاب «ام سلمه و نقش او در تاریخ اسلام» ادامه داد: همسر ام سلمه در جنگ احد زخمی شده بود و در اثر همین زخم به شهادت رسید. پیامبر اکرم(ص) به مردان دستور داده بود که با همسران شهدا ازدواج کنند. با اینکه افرادی مثل ابوبکر و عمر از ام سلمه خواستگاری کردند به آنها پاسخ مثبت نداد و به ازدواج رسول الله(ص) درآمد و در زندگی با رسولالله(ص) به ایشان و اهلبیت(ع) خدمت کرد. وقتی پیامبر(ص) نزد ام سلمه بود، اهل بیت(ع) آسودهتر به دیدار پیامبر(ص) میآمدند.
محمدزاده اظهار کرد: امسلمه فرزندانی داشت که همه آنها در خدمت اهلبیت(ع) بودند به طوری که یکی از فرزندان او به نام عمر در زمان خلافت حضرت امیرالمؤمنین(ع) والی بحرین میشود و این موضوع در نهجالبلاغه ذکر شده است. او در جنگ جمل در رکاب حضرت علی(ع) جنگید. در جنگ جمل، امسلمه به حضرت علی(ع) میگوید اگر دستور رسولالله(ص) نبود خودم در جنگ شرکت میکردم؛ اما حال که اذن ندارم، عزیزتر از خودم یعنی فرزندم را در رکاب تو میفرستم.
به گفته این پژوهشگر تاریخ اسلام گفت: خانواده امسلمه، احادیث رسولالله(ص) را در مدح امیرالمؤمنین(ع) روایت میکنند. امسلمه در مقابل هر کس که به حضرت علی(ع) توهین میکرد احادیث پیامبر اکرم(ص) را در مدح حضرت علی(ع) به یادشان میآورد.
وی خاطرنشان کرد: نقل است پیامبر اکرم(ص) خاکی به امسلمه میدهد و به او میفرمایند: «هر وقت این خاک گلگون شد، بدان که فرزندم حسین(ع) به شهادت رسیده است.» و وقتی امام حسین(ع) مدینه را به سمت مکه ترک میکنند، امسلمه به ایشان میگوید: «پسرم نگرانت هستم. امام پاسخ میگویند: وظیفهای دارم و باید بروم.» یعقوبی در تاریخ خود ذکر میکند که امسلمه اولین شیونکننده بر امام حسین(ع) است. یعقوبی جزء مورخین قرون اولیه است. او قبل از طبری میزیست و اوست که چنین نکتهای را نقل میکند. عبدالله بن عباس میگوید: «عبور میکردم که صدای ضجه شنیدم. در زدم و وارد شدم، پرسیدم چه شده است؟ گفت گمان میکنم حسین(ع) شهید شده است»؛ یعنی در روز شهادت امام حسین(ع) قبل از اینکه خبر به مدینه برسد؛ اینها باخبر بودند و میگویند اولین مجلس عزا را امسلمه برپا کرد و میگویند آنقدر بر امام حسین(ع) گریه کرد تا سال 62 از دنیا رفت.
این استاد دانشگاه افزود: او آخرین همسر رسولالله(ص) است که از دنیا میرود. امسلمه زن بسیار بزرگواری است که 550 حدیث از رسول خدا(ص) نقل کرده است و چون همسر پیامبر خدا(ص) بوده است مسائلی را به ویژه درباره زنان نقل کرده است که کسی آنها را نمیداند. امسلمه روایاتی را در وصف اهلبیت(ع) نقل کرده است. این حدیث که عمار را گروه «باغیه» میکشند توسط امسلمه نقل شده است. همچنین احادیثی مبنی بر اینکه حضرت علی(ع) حق است و هر جا برود حق همان جا است از او نقل شده است.
محمدزاده با بیان اینکه او یکی از بزرگترین زنان تاریخ است، ادامه داد: او راوی حدیث، مجاهد، مهاجر و زن فعال در روزگار خود بود. او خواندن و نوشتن میدانست و میگویند درب اتاق خود را باز میگذاشت تا صدای رسولالله(ص) را از مسجدالنبی(ص) بشنود و سخنان ایشان را بنویسد. امسلمه روایات پیامبر اکرم(ص) را درباره امام حسین(ع) نقل کرده است. او شاعر بود و وقتی امام حسین(ع) شهید شد دو بیت شعر در رثای امام حسین(ع) سرود.
این پژوهشگر تاریخ اسلام با تصریح به اینکه از نقش بانوان در جریان نهضت عاشورا غفلت شده است، گفت: از جمله این بانوان، ماریه دختر منقذ عبدی بانوی فعال اهل بصره است که نامه امام حسین(ع) به سران بصره در خانه او خوانده میشود و پیک امام به خانه او وارد میشود. ما در جریان نهضت امام حسین(ع) در میان بانوان زندانی سیاسی هم داریم. صفیه دختر «عبداللهبن عفیف اَزدی» به زندان میافتد. از دیگر بانوان این نهضت، مادر «عمر بن جناده انصاری» است که سر فرزندش را به سمت دشمن پرتاب میکند و میگوید سری که در راه خدا دادیم پس نمیگیریم؛ در حالیکه ما امروز چهقدر اموال میدهیم تا شهدای خود را برگردانیم، حال آنکه آنها چنین نبودند. پس از واقعه نیز بانوان تأثیرگذاری داریم برای مثال املقمان دختر عقیلبن ابیطالب اشعار سوزناکی دربار امام حسین(ع) دارد. زنان مؤثر در واقعه کربلا زنان مکتبشناس و زمانشناسی بودند.
انتهای پیام