قاریان چگونه به مدل تلاوت مناسب صدای خود برسند
ناصر دغاغله درباره انتخاب مدل تلاوت گفت: این تصور درستی نیست که قاریان بخواهند تمام مقام‌ها را صددرصد پیاده کنند. لزومی ندارد کسی مثل مصطفی اسماعیل و محمد عمران که تقریباً تمام مقام‌ها و خیلی از گوشه‌ها را خوانده‌اند ملاک قرار دهیم. ما کسی مثل استاد عبدالباسط را داریم که به هیچ‌وجه از نظر تعدد مقام‌ها و تنوع گوشه‌ها و نغمه‌ها مثل مصطفی اسماعیل نیست.
به گزارش ایکنا از خوزستان، ناصر دغاغله، قاری و داور قرآنی شب گذشته 4 مهرماه در برنامه جمعه شب‌های مؤسسه قرآنی امام رضا(ع) درباره مدل انتخاب تلاوت گفت: هر کدام از قاریان، مخصوصاً قاریان نوجوان و جوان در انتخاب مدل تلاوت باید به چند نکته توجه کنند. نکته اول ارتباط مستقیم با استادان و حضور در جلسات تخصصی قرآن برای عرضه تلاوت بر استاد است. این باعث می‌شود تلاوت، نقد و بررسی، نقاط ضعف و قوت آن بیان و منجر به انتخاب یک مدل مناسب تلاوت برای قاری شود.
وی ادامه داد: خود قاری اگر به آن درجه از تشخیص برسد که بتواند مدل تلاوتی را که متناسب با صدا و امکانات صوت و لحنی است، تشخیص دهد نیز می‌تواند مدل مناسب را دنبال کند. بسیاری از قاریان در ابتدای کار حرفه‌ای از چند مدل مختلف تقلید می‌کنند تا سرانجام به یک نتیجه مطلوب برسند. این هم شیوه بدی نیست. قاریان با توجه به نظرات استادان چند مدل تلاوت را آزمایش کنند و ببینند کدام مدل از نظر صوت و جنس صدا، تناسب بهتر و بیشتری با صدایشان دارد.
آیا هر ترکیب لحنی با صدای قاری سازگار است؟
دغاغله همچنین درباره لحن با بیان اینکه تقلید صرف در خیلی از موارد جوابگو نیست، افزود: وقتی یک قاری پا به عرصه تلاوت می‌گذارد و تقلید صرف می‌کند هنوز نتیجه کار مشخص نیست و باید مدتی بگذرد. باید توجه کرد کسی که قاری از او تقلید می‌کند یک مدل مناسبی برای خود تثبیت کرده است. اگر بخواهیم از نظر لحن بررسی کنیم خواهیم دید که فلان قاری که از این مدل مشخص پیروی می‌کند ترکیب لحنی خاصی را پی می‌گیرد. آیا این ترکیب لحنی با صدای من سازگار است یا خیر؟ قاری برای تشخیص این موضوع باید از نظرات استادان استفاده کند.
قرار نیست همه ما قاریان به همه مقام‌ها تسلط داشته باشیم
این سازنده الحان گروه‌های تواشیح در ادامه گفت: قرار نیست همه ما قاریان به همه مقام‌ها تسلط داشته باشیم. این تصور درستی نیست که قاریان بخواهند تمام مقام‌ها را صددرصد پیاده کنند. لزومی ندارد کسی مثل مصطفی اسماعیل و محمد عمران که تقریباً تمام مقام‌ها و خیلی از گوشه‌ها را خوانده‌اند ملاک قرار دهیم. ما کسی مثل استاد عبدالباسط را داریم که به هیچ‌وجه از نظر تعدد مقام‌ها و تنوع گوشه‌ها و نغمه‌ها مثل مصطفی اسماعیل نیست. همچنین مرحوم منشاوی، کامل یوسف و ... که خیلی زیبا می‌خوانند اما همه مقام‌ها را نمی‌خوانند. بنابراین با توجه به قابلیت‌های صدا، تحریرزدن و توانایی پیاده کردن مقام‌ها باید برنامه‌ریزی شود و بر همین اساس مدل خاص تلاوت پیگیری و اجرا شود.
دغاغله تصریح کرد: چه بسا بسیاری از قاریان سال‌های زیادی را صرف این راه کنند که آنها را از نظر فنی به نتیجه مطلوب نمی‌رساند، چون نتوانستند تشخیص دهند صدا و لحنشان با چه مدلی سازگار است و چه مقام‌هایی را بهتر پیاده می‌کنند.
وی در ادامه تأکید کرد: قاری حتماً باید توجه کند چه مقام و مدلی به صوت و لحن او نزدیک است و از آن تبعیت کند. قاری با توجه به تجربه و استعداد صوت و لحنی می‌تواند کم‌کم به این تشخیص برسد.
این قاری قرآن اظهار کرد: شخصی که بخواهد از محمد عمران که تنوع صوت و لحنی بسیار زیادی دارد تقلید کند و صدایش کشش لازم را ندارد، توجه کند که صدا یک مقوله و لحن یک مقوله دیگر است. اگر صدایش کشش نداشته باشد که از محمد عمران تقلید کند یک راه این است که آنقدر تلاوت او را گوش کند که لحن او را در محدوده صدای خود استفاده کند و این کار با تجربه و تمرین و گذر زمان حاصل می‌شود.
مقوله صوت و لحن و تقلید نیاز به گذر زمان و تجربه بسیار دارد
این مدرس قرآن در پایان گفت: مقوله صوت و لحن و تقلید نیاز به تجربه بسیار دارد. فرمول خاصی ندارد. خیلی از مدل‌ها باید شنیده شود، تقلید شود و کم کم فرد به تجربه و تشخیص لازم برای انتخاب و اجرای مدل تلاوت متناسب با صدای خود برسد.
انتهای پیام
