احیای اخلاق اسلامی؛ راه مقابله با هتک حرمت پیامبر(ص)

حجت‌الاسلام جعفر شانظری، عضو هیئت علمی گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه اصفهان، در گفت‌وگو با ایکنا از اصفهان، درباره اهانت نشریه فرانسوی به پیامبر اکرم(ص)، اظهار کرد: با انقلاب اسلامی و معرفی مکتب اسلام و شعائر اسلامی و احیای ارزش‌های دینی، این موضوع برای استعمارگران و چپاولگران خاورمیانه بسیار سخت بود، همان‌طور که ظهور پیامبر(ص) و فریاد ایشان مبنی بر برادری و کرامت انسانی برای امثال ابوسفیان که دیگران را برده خود ساخته بودند و قدرت و ثروت و امکانات زیادی در اختیار داشتند، سخت بود، چون ارزش را در ثروت و قدرت می‌دیدند. ظهور پیامبر(ص) و ندای برادری و برابری از یک طرف و احیای کرامت انسانی از طرف دیگر، باعث شد کسانی که منافعشان در خطر بود، در برابر پیامبر(ص) بایستند.

وی افزود: در عصر حاضر نیز اسلام‌ستیزی و اسلام‌هراسی جزئی از دسیسه‌های استکبار و قدرت‌هایی است که منافع خود را در چپاول ثروت و امکانات منطقه می‌بینند و از رشد و پیشرفت اسلام هراس دارند. با کمال تأسف باید از عامل دیگری نیز نام برد که البته ممکن است خود استکبار در آن نقش داشته باشد و آن، رفتارهای خشن و دور از انسانیتی است که جریان‌های داعشی در سال‌های اخیر از خود نشان داده و می‌دهند، مثل بریدن سر معلم فرانسوی با گفتن الله‌اکبر که در واقع، ضربه‌ای به اسلام و پیامبر اسلام است. با توجه به این عوامل درونی و بیرونی، باید به سیره و اخلاق پیامبر(ص) توجه کرد، پیامبری که خود در صدر اسلام اجتماع و تمدنی نوین بنا کرد که مؤلفه اصلی و اول آن اخلاق و کرامت و حرمت انسانی بود. پیامبر(ص) را باید این‌گونه معرفی کنیم تا چنین مسائلی پیش نیاید، چنانکه در روایاتی از ائمه معصومین(ع) آمده است: «کونُوا لَنا زَیْناً وَ لا تَکونُوا عَلَیْنا شَیْناً؛ زینت ما باشید نه باعث ملامت و سرزنش ما».

حجت‌الاسلام شانظری با بیان اینکه مسلمانان در قبال چنین اهانت‌هایی باید دو نوع واکنش نشان دهند، تصریح کرد: واکنش اول، فریاد همبستگی و اتحاد ملل اسلامی به عنوان یکی از شعائر بزرگ است که کم‌وبیش مردم و علمای مسلمان در این خصوص واکنش خود را نشان دادند تا استکبار فکر نکند که جامعه جهانی اسلام، فرسوده و از هم پاشیده است و اگر اختلافاتی در آن وجود دارد، می‌تواند از آن سوءاستفاده کند. بنابراین یکی از راه‌های مؤثری که نقش شعاری دارد، ابراز وحدت جهانی است، چنانکه شاهد بودیم رئیس‌جمهور فرانسه در مصاحبه با الجزیره، به نوعی می‌خواست بگوید ما با شخص پیامبر(ص) مشکلی نداریم و اگر مشکلی وجود دارد، به عملکرد برخی افراد برمی‌گردد و البته این را هم اضافه کرد که ما کاریکاتورهایی در مورد حضرت عیسی(ع) و پیامبران دیگر هم داشتیم و همه این‌ها به آزادی بیان مربوط می‌شود، ولی این حرف در واقع سوءاستفاده از آزادی بیان است.

وی اظهار کرد: واکنش دوم که جنبه شعوری و محتوایی دارد و بسیار مهم است، اینکه این وحدت جهانی باید به سمت ارائه ارزش‌های اسلامی سوق داده شود. ما مسلمانان باید نشان دهیم که با هم برادریم و در اخلاق و فرهنگ اجتماعی به گونه‌ای نسبت به یکدیگر عمل می‌کنیم که نشانه برادری ایمانی ماست. از طرف دیگر، در دوران حاضر ضرورت بیشتری نسبت به گذشته وجود دارد که فرهیختگان و اندیشمندان ارزش‌های اخلاقی و انسانی و حقوقی را که اسلام برای انسان بیان کرده است، ترویج کنند، یعنی چهره واقعی و حقیقی اسلام که برای هدایت، سعادت، سلامت، آرامش و رشد و توسعه انسان است، برجسته شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان ادامه داد: اسلام با سلطه‌گری و بهره‌کشی از دیگران مخالف است و حکومتی که به نام آن تشکیل می‌شود، باید در ارائه ارزش‌های اخلاقی و انسانی قدرتمند باشد، نه در بهره‌کشی و سوءاستفاده از دیگران. به تصریح قرآن، حضرت محمد(ص) نه پیامبر یک گروه خاص بلکه پیامبر همه بشریت است و مؤلفه‌ای که می‌تواند انسان‌ها را به همزیستی مسالمت‌آمیز دعوت کند، احیای اخلاق و ارزش‌های انسانی است. دنیای کثیف سیاست امروز بیشتر به دنبال قدرت و سلطه و بهره‌کشی است و برای تأمین منافع خود حاضر به نابود کردن انسان‌هاست. در این دنیا، اخلاق و ارزش‌های انسانی پایمال شده و باید با چنین دنیایی مبارزه کنیم و فرهنگ متعالی پیامبر خاتم را همان‌طور که خودشان در روز فتح مکه نشان دادند و از قدرت خود سوءاستفاده نکردند، ارائه دهیم.