اهمیت آگاهی‌افزایی مهارتی و معرفتی برای مدیران مراکز قرآنی

حجت‌الاسلام والمسلمین ابوذر کارگر، رئیس اداره امور قرآنی اداره‌کل تبلیغات اسلامی چهارمحال‌وبختیاری در گفت‌وگو با ایکنا با اشاره به ضرورت و اهمیت دریافت آگاهی هر یک از افراد جامعه در حیطه کار و فعالیت خود، اظهار کرد: این آگاهی گاه از طریق مطالعه و اندوختن تجربه حاصل می‌شود و ارتقا می‌یابد و در بسیاری از موارد با کمک آموزش و آگاهی‌بخشی در افراد محقق می‌گردد، مدیران و مسئولان مؤسسات و مراکز قرآنی و خانه‌های قرآن شهری و روستایی نیز از این امر مستثنی نبوده و در حوزه کاری خود نیازمند دریافت اطلاعات و ارتقای آگاهی مهارتی و معرفتی هستند.

وی ادامه داد: در حوزه آگاهی مهارتی یک مدیر مرکز قرآنی باید بداند چه وظایفی در این راستا در قبال افراد جامعه و قرآن‌آموزان و نیز در قبال نهادهای حاکمیتی مرتبط دارد و آگاه باشد که بر طبق قانون چه اختیارات و محدودیت‌هایی دارد و بر اساس انتظارات از مراکز قرآنی برای فعالیت‌های خود برنامه‌ریزی کند و پیش برود. البته آموزش و یادآوری این موضوع در مراحلی که مؤسس برای تأسیس مرکز قرآنی پشت سر بگذارند دیده شده و این افراد در مرحله مصاحبه و آزمون‌های ورودی باید بر مباحث آیین‌نامه اشراف داشته باشند.

کارگر با تصریح اینکه آگاهی‌افزایی مدیران مؤسسات و خانه‌های قرآن همواره در دستور کار بوده و در یکی دو سال اخیر به دلیل شرایط کرونایی کمرنگ شده است، گفت: آموزش‌های برنامه‌ریزی شده در دوره‌های زمانی مشخصی به جامعه مخاطب ارائه شده است و یا در جلسات و نشست‌های مختلف نیز نکات مهم‌تر ناظر به مباحث مالی، آیین‌نامه‌ها، بیمه، مالیات و غیره که مدیران باید می‌دانستند تکرار و بازگویی شده است تا این افراد حتی‌الامکان دچار سوء برداشت و سوء تفاهم از آیین‌نامه‌ها نشوند و آگاه باشند که در چه حوزه‌هایی می‌توانند از نهادها و مسئولان انتظار حمایت داشته باشند و مطالبه‌گری کنند.

رئیس اداره امور قرآنی اداره‌کل تبلیغات اسلامی استان بیان کرد: امروز برخی مدیران مؤسسات و خانه‌های قرآن تصور می‌کنند که دستگاه‌های حاکمیتی موظف به حمایت و پشتیبانی مالی از مراکز قرآنی هستند حال آنکه قانون تأسیس این مراکز قائل به مردمی بودن این مراکز از صفر تا صد بوده و لذا تصریح می‌کند که دستگاه‌های متناظر هیچ تکلیفی در راستای کمک‌های نقدی به این مراکز ندارند و اعتباراتی نیز در این خصوص تعریف نشده است؛ این دستگاه‌ها درواقع وظیفه تسهیل‌گری و حمایت دارند و نقش تنظیم‌گرانه و هدایتی را عهده‌دار هستند.

کارگر با تصریح اینکه قاطبه مدیران مراکز قرآنی استان در سال‌های اخیر بر این نکات و قوانین اشراف یافته‌اند، گفت: بااینحال برخی مدیران یا از روی ناآگاهی نسبت به قانون و یا بر اساس انتظاراتی که از نهادهای متولی حاکمیتی دارند همچنان انتظار حمایت ملی را مطرح می‌کنند. البته گاه ممکن است نهادهای متناظر از جمله تبلیغات اسلامی، اوقاف و امور خیریه و فرهنگ و ارشاد متناسب با مأموریت‌های محول شده باید طرحی را اجرا کنند که در این راستا اعتباراتی نیز تخصیص می‌یابد که طبعاً در بسیاری از موارد این نهادها اجرای طرح را به مراکز قرآنی می‌سپارند و اعتبارات اجرای طرح را به این مراکز تزریق می‌کنند. در غیراینصورت نباید انتظار کمک‌های مالی از این نهادهای حاکمیتی وجود داشته باشد چرا که تهیه این اعتبارات از توان حاکمیت خارج بوده و قانون نیز چنین اعتباراتی را در سطح استان و کشور ندیده است.

وی افزود: تجربه نشان داده که دین خدا و فرهنگ قرآنی و اسلامی با پول دولت و حاکمیت به رشد و بالندگی در میان آحاد جامعه نمی‌رسد و تنها حمایت و پشتیبانی مردمی می‌تواند این مهم را محقق کند لذا مردم باید پشتوانه دین خدا و قرآن کریم قرار گیرند؛ خداوند متعال احکامی چون خمس، زکات، صدقه، انفاق و وقف را در قرآن کریم مطرح کرده و مورد تأکید و سفارش قرار داده است، پیداست که بار مالی دین بر دوش مردم است همچنان که مردم نیز این را ثابت کرده‌اند و مصداق عینی آن پا به کار بودن مردم در هیئات مذهبی و حفظ و ترویج شعائر اسلامی به‌ویژه در ایام محرم و عزاداری اباعبدالله الحسین(ع) است.

کارگر با تأکید بر اینکه کار قرآنی نیز جز یا حمایت‌های مردمی و حضور مردم شکل نمی‌گیرد، گفت: البته باید گفت که در استان‌های محرومی چون چهارمحال‌وبختیاری که بخش زیادی از جامعه سطح درآمدی پایینی دارند تحقق حمایت مردمی چندان ساده نیست و لذا می‌طلبد که حاکمیت حمایت‌های بیشتری در ترویج دین و فرهنگ قرآنی داشته باشد.

رئیس اداره امور قرآنی تبلیغات اسلامی استان با بیان اینکه مراکز قرآنی در برخی موارد کارهای بزرگی انجام می‌دهند که در توان هیچ دستگاه و نهادی نیست، افزود: مدیران مؤسسات و خانه‌های قرآن شهری و روستایی با تعهد خدمت به قرآن کریم در جامعه اسلامی به این عرصه ورود کرده‌اند و برخی از این مراکز قرآنی استان مرکز ثقل فرهنگی و قرآنی در منطقه خود به‌شمار می‌روند.

کارگر یکی از وظایف تبلیغات اسلامی را آموزش و آگاهی‌افزایی مدیران مراکز قرآنی استان برشمرد و توضیح داد: این آموزش‌ها هم به‌صورت نظام‌مند و متمرکز و هم در خلال جلسات گوناگون به آنان ارائه می‌شود و به‌نظر می‌رسد غالب این افراد قوانین مربوط به مراکز قرآنی را به‌خوبی می‌شناسند؛ رویکرد اداره امور قرآنی این است که مدیران موفق مراکز قرآنی به‌مناسبت‌های مختلف معرفی و تجلیل شوند که این اتفاق در طول سال در دستور کار قرار دارد و تا کنون در چندین نوبت انجام شده است.

رویکرد بهره‌گیری از تجربیات مدیران مراکز قرآنی موفق استان

وی یکی از موارد را مربوط به اجرای عملیات حاج قاسم در میان مراکز قرآنی استان عنوان کرد و گفت: موضوع این بود که مراکز قرآنی در کنار مأموریت‌های معمول خود مبنی بر آموزش و ترویج قرآن، وارد فعالیت‌های اجتماعی ملموس در سطح جامعه شوند و مردم در سطح کوچه و محله و در دل موضوعاتی که اتفاق می‌افتد، مجموعه قرآنی را در کنار خود ببینند. در عملیات حاج قاسم مراکز قرآنی فعال و نقش‌آفرین در ساحت‌های گوناگون اجتماع شناسایی و در حد توان ما تجلیل شدند.

کارگر برگزاری جشنواره مراکز برتر در ماه مبارک رمضان سال گذشته و در دو مرحله شهرستانی و استانی را نیز یادآور شد و بیان کرد: در این راستا نیز چند مرکز قرآنی موفق و الگو از حیث کیفیت اجرای آیین‌نامه‌ها، فضای فعالیت، برنامه‌ها و مولفه‌‌های گوناگون دیگر معرفی و تجلیل شدند. در حال حاضر نیز برنامه‌ریزی برای تجلیل از مراکز قرآنی موفق در مدیریت جلسات خانگی قرآن و میزان مقبولیت و محبوبیت مراکز در میان عامه مردم ارزیابی و رصد می‌شوند تا در شرایط مقتضی از مراکز برتر تجلیل شود.

وی رصد مراکز قرآنی موفق در سطح ملی را یکی دیگر از کارهای در دست انجام اداره امور قرآنی تبلیغات اسلامی استان دانست و بیان کرد: در این راستا کارگروهی تشکیل شده است تا این مراکز که از حیث شرایط قابلیت الگوبرداری برای مراکز قرآنی استان داشته باشند شناسایی شوند و از تجربیات آنان در سطح مراکز قرآنی استان استفاده کنیم. استفاده از تجربیات مدیران موفق مراکز قرآنی استان و کشور ایده بسیار خوبی است که در دستور کار قرار دارد و با بهبود شرایط کرونایی به‌صورت جلسات تبیینی و نیز بازدید‌های میدانی و تعامل مدیران مراکز قرآنی استان با مراکز موفق و الگو محقق خواهد شد.