۳۴ نسخه خطی قرآن در کتابخانه‌های عمومی کرمان نگهداری میشود
مسئول بخش نسخ خطی کتابخانه مرکزی کرمان با بیان اینکه بیشتر کتاب‌های مجموعه منابع نفیس کتابخانه مرکزی کرمان بیش از ۱۰۰ سال قدمت دارند، گفت: در حال حاضر ۴ نسخه خطی قرآن در کتابخانه مرکزی کرمان و ۳۰ نسخه قرآن نیز در کتابخانه ترابی موسوی زنگی‌آباد نگهداری میشود.
سمانه معلم‌زاده، مسئول بخش نسخ خطی کتابخانه مرکزی کرمان در گفت‌وگو با ایکنا به معرفی بخش نسخ خطی این کتابخانه پرداخت و گفت: منابع نفیس شامل موارد متعدد و متنوعی است که مصادیق آن براساس دستورالعمل اسناد، نسخ خطی و نفایس چاپی نهاد، شامل سند (رسید، قبض، مدرک و نوشته‌ای قابل استفاده، استناد و دارای ارزش نگهداری)، نسخه خطی، نسخه دست‌نویس و نفایس چاپی(شامل چاپ‌های سنگی، سربی و گراور) میشود.
وی افزود: براساس دستورالعمل اسناد، نسخ خطی و نفایس چاپی؛ نسخه خطی شامل دست‌نوشته‌هایی است که تاریخ نگارش آنها مربوط به قبل از اختراع چاپ یا همزمان با اختراع چاپ باشد. همچنین نسخه دست‌نویسی که براساس تعریف، پس از اختراع چاپ و در دوران معاصر نوشته شده و به لحاظ ویژگی‌هایی مانند نویسنده، محتوا و اصالت دارای ارزش نگهداری و آرشیوی باشد جزو نسخ خطی است. نفایس چاپی نیز کتاب‌های ارزشمندی هستند که به دلیل گذشت زمان طولانی از چاپ آنها، نسخه‌هایشان بسیار نادر و کمیاب شده باشد.
کتابدار کتابخانه مرکزی کرمان با بیان اینکه نسخه‌های خطی از جایگاه ویژه‌ای در معرفی و حفظ فرهنگ و تمدن هر کشوری برخوردار هستند، تصریح کرد: با بررسی این نسخه‌ها می‌توان نسل جدید و آیندگان را از سیر تحول اندیشه‌ها و هویت یک ملت آگاه کرد.
معلم‌زاده در معرفی نسخ خطی کتابخانه مرکزی کرمان، افزود: در حال حاضر ۲۸ نسخه خطی، ۲۰۶ نسخه چاپ سنگی و ۱۰۰ نسخه چاپ سربی در این بخش نگهداری میشود. بیشتر کتاب‌های مجموعه منابع نفیس کتابخانه مرکزی کرمان بیش از ۱۰۰ سال قدمت دارند و قدیمی‌ترین آنها نسخه خطی کتاب «مَن لایَحضُرُه اَلفَقیه» است که ۲۸۰ سال قدمت دارد.
وی با بیان اینکه این منابع از طریق اهدا، وقف و خریداری تهیه شده است، اظهار کرد: بخشی از این منابع، ماحصل اهدای منابع وقفی اشخاص یا سایر کتابخانه‌های شخصی به کتابخانه عمومی بوده است. گاهی مواردی بوده که کتاب‌های نفیس در دل مجموعه یک کتابخانه شناسایی شدند. به‌‌عنوان مثال، گاهی اوقات در فرایند رف‌خوانی یا در مواردی کارشناس نسخ خطی نهاد در خلال بازدید از منابع کتابخانه، منابع نفیس را شناسایی می‌کند. در موارد دیگر، در میان کتاب‌های اهدایی که از سوی مردم به کتابخانه اهدا میشود، منابع نفیس و ارزشمند نیز شناسایی میشود.
مسئول بخش نسخ خطی کتابخانه مرکزی کرمان در خصوص نسخ خطی قرآن نیز اظهار کرد: در حال حاضر ۴ نسخه خطی قرآن در کتابخانه مرکزی کرمان و ۳۰ نسخه قرآن نیز در کتابخانه ترابی موسوی زنگی‌آباد نگهداری می شود.
وی با بیان اینکه بازدید عموم در ایام خاص از بخش نسخ خطی آزاد است، ادامه داد: از آنجا که بخش نسخ خطی بخش خاصی است، ارائه خدمات به پژوهشگران براساس دستورالعمل «اسناد، نسخ خطی و نفایس چاپی» انجام میشود و متقاضی پس از طی مراحل، مجاز به استفاده از فایل تصویری نسخ خطی است و در صورتی که نیاز به رؤیت کتاب باشد در حضور کتابدار بخش نفایس می‌تواند نسخه را ببیند. همچنین برای محققانی که به‌صورت غیرحضوری متقاضی نسخ خطی هستند، پس از دریافت پست الکترونیک درخواست متقاضی، فایل تصویری نسخه برای پژوهشگر ارسال میشود.
معلم‌زاده در پایان با تأکید بر اینکه نسخ خطی منابع ارزشمندی هستند که باید در شرایط مناسب نگهداری شوند، گفت: امکان نگهداری این منابع ارزشمند در فضایی مناسب در کتابخانه مرکزی کرمان فراهم شده و امید است مردم نیز مانند همیشه کتابخانه‌ها را امین دانسته و این منابع ارزشمند را به کتابخانه که شعار «ما حافظ یادگار مکتوب پیشینیان شما هستیم» را سرلوحه کار خود برای جذب و نگهداری منابع قدیمی قرار داده است، بسپارند.
گفت‌وگو از عطیه باقری، دبیر ایکنای کرمان
انتهای پیام
