محمدرضا زاهدی، کارشناس مسئول اداره اموال ادارهکل موزهها و اموال منقول تاریخی - فرهنگی کشور، در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، درباره نحوه خرید نسخ خطی قرآن که در موزهها قرار دارند، اظهار کرد: در این باره به دو صورت عمل میشود؛ یک صورت آن که فرد ارائه کننده اثر در شهرستان است و اثر را به صورت مستقیم به میراث فرهنگی استان مورد نظر ارائه میکند.
وی در ادامه نحوه ارائه آثار نفیس و خطی به موزهها اظهار کرد: در صورت دوم به این شکل عمل میشود که فرد در تهران ساکن است و برای ارائه اثر خود به ادارهکل موزهها میآید.
زاهدی با بیان این مطلب توضیح داد: در استانی که فرد اقدام به ارائه اثر میکند، موزه مربوطه استان از طریق نامهنگاری و مکاتبه با ادارهکل موزهها عنوان میکند که اثر مورد نظر را دیده است و میخواهند که کارشناس ادارهکل موزهها نیز ارزیابی اولیه از اثر را داشته باشند.
لزوم برخورداری نسخ از جنبه نمایشی
وی ادامه داد: بر این اساس اگر بعد از ارزیابی اولیه، اثر مورد نظر از نظر ارزش نفاست و موزهای بودن مورد تأیید کارشناسان قرار گیرد و از سویی مورد نیاز موزه مورد نظر باشد، اثر خریداری میشود.
زاهدی با تأکید بر اینکه آثار خریداری نمیشوند که در موزهها انبار شوند، افزود: نگاه ادارهکل موزهها در خرید نسخ نفیس و همچنین دیگر اشیاء قابل خرید این است که حتماً جنبه نمایشی داشته باشند.
مسئول اداره اموال ادارهکل موزهها در این رابطه بیان کرد: فرد در این باره مکاتبه لازم را انجام میدهد و ادارهکل موزهها نیز تأییدات لازم را از استان میگیرد و تصاویر و قیمت پیشنهادی نیز در همین راستا ارائه میشود.
زاهدی با اشاره به جلساتی که هر دو هفته یک بار در این باره برگزار میشود، افزود: معمولاً این ضرورت وجود دارد که اصل اثر ارائه شده برای خرید به هیئت کارشناسان نشان داده شود تا بتوانند اظهارنظر خود را در آن باره انجام دهند.
وی گفت: آثاری که به طور مستقیم در تهران ارائه شده باشند، از طریق ادارهکل موزهها مورد بررسی قرار میگیرد و چنانچه شرایط لازم را داشته باشند، به جلسات برده شده و در آنجا مطرح میشوند. اگر از نظر قیمت بر سر آن با فروشنده اثر به توافق رسیدیم، صورت جلسه انجام و اثر مورد نظر برای موزه خریداری میشود.
زاهدی همچنین یادآور شد: اگر اثر مورد نظر برای موزه شهرستانها خریداری شده باشد، به موزه مورد نظر انتقال مییابد و اگر برای تهران باشد نیز در تهران باقی مانده و به موزه مورد نظر برده میشود.
هیچ موزهای سقف خرید ندارد
وی در پاسخ به این که هر موزه تا چه میزان اعتبار میتواند به خریداری آثار بپردازد، گفت: برای هیچ کدام از موزهها در این باره سقفی تعیین نشده است و خرید بر اساس نیاز آنها صورت میگیرد.
زاهدی در توضیحات بیشتر گفت: بر اساس این که نسخه خطی مورد نظر که برای فروش ارائه شده است، تا چه میزان اهمیت و ارزش دارد و آیا امکان خرید آن برای موزه وجود دارد یا خیر، خرید صورت میگیرد.
وی با ذکر مثالی در این باره یادآور شد: گاه قیمت اثر مورد نظر از طرف فروشنده آن قدر بالا اعلام میشود که حتی از اعتبارات سازمان میراث فرهنگی نیز بالاتر است و قدرت خرید آن را نداریم و نمیتوانیم آن را خریداری کنیم.
اعتبارات خرید ستادی است
زاهدی درباره تنها مزیت ارائه چنین آثاری را به میراث فرهنگی و ادارهکل موزهها گفت: ارائه این آثار غیرقابل خرید به موزه سبب میشود که اطلاعاتی درباره آن به دست آوریم که در موزه به ثبت برسد تا اثر مورد نظر تحت کنترل باشد و از جای دیگری سر درنیاورد.
وی همچنین در تأیید این مطلب که اعتبارات مورد نظر برای خرید نسخ خطی از طریق ادارهکل موزهها فراهم میشود، ولی اثر در اختیار موزهها قرار میگیرد، تأکید کرد: اعتبارات خرید ستادی است و هر سال از طریق ستاد، معاونت میراث فرهنگی و ادارهکل موزهها این مبلغ مشخص میشود.
زاهدی با اشاره به مراحل تعیین مبلغ مورد نیاز و اعلام آن به ذیحسابی سازمان میراث فرهنگی، اظهار کرد: در این مرحله استانها بر اساس نیاز خود، آثار را معرفی میکنند که از طریق این ادارهکل خریداری میشود و ستاد بهای آن را پرداخت میکند تا اثر به موزه انتقال پیدا کند.