حضور مردم در سیاستگذاری‌ها فقط به انتخابات محدود نیست
گروه دانشگاه ــ دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه اهداف مهمی در انقلاب داریم که براساس آن مردم و نخبگان باید نقش بیشتری در حکمرانی داشته باشند، گفت: امروز مهم‌ترین بحث در داخل کشور کارآمدی است و طبق آمارها ۸۰ درصد انتظارات نظام از سیاست‌ها تحقق پیدا نکرده است، اگر تحقق می‌یافت وضع اقتصاد ما اینگونه نبود.
به گزارش خبرنگار ایکنا؛ محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام، امروز، شنبه ۱۳ بهمن‌ماه در همایش «حکمرانی و سیاستگذاری عمومی» ضمن تبریک چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی اظهار کرد: امیدوارم این رویکرد و روحیه بزرگ ملت ایران که تاکنون راه‌های بسیاری را برای مقاومت‌های جهانی باز کرده است به حیات طیبه خود ادامه دهد و دستاوردهای بیشتری را فراهم کند.
رضایی ادامه داد: یکی از دستاوردهای انقلاب ارائه مدل و الگوی جدیدی از حکمرانی در ایران و جهان است، دولت و نظامی به نام جمهوری اسلامی تاسیس شد که بن‌مایه‌های آن از تجارب صدسال اخیر ایران و سابقه تاریخی حکومت اسلامی بوده است، هر موضوع نو و جدید نیاز به پشتوانه‌های نظری و تجربی دارد تا شکوفاتر و غنی‌تر شود.
وی افزود: امروز در چهلمین سال پیروزی انقلاب، برگزاری این کنفرانس معنای خاص خود را دارد، اهداف مهمی در انقلاب داریم که بر اساس آن مردم و نخبگان باید نقش بیشتری در حکمرانی داشته باشند، بحث سیاستگذاری از ادبیات کارآفرینی و نظام نوآوری آمده است. حدود ۱۰ سال پیش با پیشنهاد جمعی از دانشجویان شریف به مجمع تشخیص مراجعه کردند و زمینه شکل‌گیری این پژوهشکده در این دانشگاه فراهم شد. این پژوهشکده به صورت مشترک در دانشگاه شریف شکل گرفت و مدیریت آنجا هم به صورت مشترک تعیین می‌شود، این مدل خوبی شد که دو سال بعد در دانشگاه علوم تحقیقات نیز، پژوهشکده آینده‌پژوهی و سیاستگذاری با این مدل مشترک به وجود آمد.
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه گفت: امیدواریم مدل‌ها و الگوهای بیشتری از سوی پژوهشگران پیشنهاد شود؛ باید درهای تصمیم‌گیری به روی مردم باز شود، اگر می‌خواهیم مشکلات کشور حل شود باید از سرمایه عظیم مردم بعد از انتخابات هم استفاده شود؛ با اتمام انتخابات کار تمام نمی‌شود. این شروع کار است و بعد از آن نباید مردم تماشاچی باشند.
وی بیان کرد: مردم با همین کنفرانس‌ها باید بعد از انتخابات هم در اداره کشور نقش پیدا کنند و در سیاست‌گذاری‌های کشور مؤثر باشند. امروزه در جهان چالش‌های جدی در زمینه حکمرانی وجود دارد. حکمروایی با هویت، با عنوان سالاریت‌گرایی یک‌مسئله جدی است. چالش حکمروایی با هویت در فرانسه و انگلیس، چالش حکمروایی و دموکراسی در آمریکا تعطیلی دولت آقای ترامپ در مقابل کنگره، نمونه‌های آن است که برای آینده ما نیز باید عبرت‌آموز باشد.
رضایی تاکید کرد: در داخل کشور مهم‌ترین بحث کارآمدی است، حکمروایی و کارآمدی سوالی است که باید به آن پاسخ دهیم. در بعضی موارد پیشرفت‌های ما معجزه‌گونه بوده و در بعضی موارد مانند اقتصاد مورد انتظار مردم نبوده است. ما در موشک‌سازی شدیدترین تحریم‌ها را داشتیم اما در خودروسازی تحریمی نداشتیم؛ چطور می‌شود پیشرفت ما در حالت تحریم بیشتر بوده است رمز آن چیست؟ از ناکارآمدی سخن نمی‌گویم. بحث کارآمدی دوگانه مطرح است و در این زمینه اولین چالش، پیوستگی است.
وی افزود: با تغییرات مکرر دولت‌ها و مجالس، پیوستگی کارآمدساز بین این نهادها کمتر دیده می‌شود. چالش یکپارچگی دومین چالش است. نگاه بخشی و تعارضات بین سازمانی و غلبه نگاه بخشی بر منافع و نگاه ملی و عدم وحدت نظر بر‌سر موضوعاتی مانند رفاه و تامین اجتماعی در این چالش جای می‌گیرد. چالش هویت و منافع عمومی، چالش سیاست‌زدگی و عوام‌گرایی، چالش غلبه قدرت اجرایی و چالش نمایندگی و استبداد اکثریت از دیگر چالش‌های حکمروایی در کشور است.
دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام در بخش دیگری از سخنان خود گفت: یکی از وظایف مجمع تشخیص، افزایش این کارآمدی است اگر نگاهی به سیر تاریخی مجمع داشته باشیم این مجمع ابتدا برای حل اختلافات مجلس و شورای نگهبان شکل گرفت، سپس وارد اصلاح قانون اساسی شد و در عرصه سیاستگذاری گام نهاد.
وی با طرح این سوال که ارتباط مجمع تشخیص با حکمرانی چگونه برقرار می‌شود؟ گفت: حکمرانی یک امکان و ظرفیتی است که نظام و حاکمیت را غنا می‌بخشد و از سوی دیگر جامعه را در رسیدن به اهداف خود یاری می‌دهد. حکمروایی اقدامات راهبردی قوای اصلی کشور است، قوای سه‌گانه برای یک امر واحد و اقدام واحد است. امنیت استقلال و رفاه از این منافع مشترک است که توسط اقدامات اجرایی و قانونی و‌قضایی به دست می‌آید. اما استقلال قوای سه‌گانه چگونه به یکپارچگی کشیده می‌شود؟ این سوالاتی است که باید ذیل حکمرانی راهبردی به آن پرداخت.
رضایی در ادامه به کارکردهای مجمع تشخیص مصلحت نظام اشاره کرد و گفت: نقش‌های مکملی، سیاستگذاری کلان، مستشاری در امر رهبری، پیشنهاد سیاست‌های کلان نظام، حل اختلاف، زمینه‌سازی تحقق و اجرایی‌سازی، حل معضلات نظام در صورت ارجاع و نظارت بر سیاست‌های کلان وظایف این مجمع است. در تحولی که از دو سال پیش با حکم مقام معظم رهبری در مجمع شکل گرفت، مجمع به عرصه سیاستگذاری و نظارت نیز وارد شد. بر این اساس هم تعریف سیاست‌های کلی مورد تجدید نظر قرار می‌گیرد و هم فرایند و سازوکاز اجرا را تعیین کنیم و این‌ها باعث شد اقدامات جدی در حوزه سیاستگذاری در مجمع ایجاد کنیم. سطح و اهمیت استراتژیک، فرامین‌بخشی، متضمن وجوه تمایز ارزشی نظام، پدیده‌های نوظهور و‌نوین، پاسخ به یک مسئله یا تعارض سیاستی، مسائل اجرایی و عملیاتی، موضوعات بایدها و نبایدها در عرصه سیاست‌های کلان است.
وی افزود: الزامات تحقق سیاست‌ها مورد دیگری است؛ طبق آمارها ۸۰ درصد انتظارات نظام از سیاست‌ها تحقق پیدا نکرده است، اگر تحقق می‌یافت وضع اقتصاد ما اینگونه نبود. سیاست‌های پولی و حل معضلات، دو محور اصلی فعالیت‌های مجمع است که نهادهای عمومی، بخش خصوصی، دولت و مجلس که نهادهای حکومتی هستند را پوشش می‌دهد. همچنین ما در مجمع به آسیب‌شناسی فرایند سیاستگذاری‌ها نیاز داریم. سیاستگذاری باید صراحت و شفافیت داشته باشد و از شبهه پرهیز شود، قبلا در مجمع سیاست‌نویسی می‌کردیم و امروزه وارد سیاستگذاری شده‌ایم و به بحث یکپارچگی سیاست‌ها توجه کرده‌ایم.
رضایی اظهار کرد: در این راستا ارتباط مجمع با نهادها و مراجع را مشخص خواهیم کرد و به ارتباط نخبگانی در عرصه سیاستگذاری توجه خواهیم کرد. جانمایی سیاست‌های کلی در نظام حقوقی کشور، تبیین جایگاه و مشروعیت مجمع تشخیص، افزایش سطح تعاملات دولت و‌مجمع و کاهش مغایرات این دو از جمله الزامات اجرایی فرایند بازطراحی سیاستگذاری در مجمع تشخیص است. در حوزه خصوصی و تعاونی میزهایی در دبیرخانه تعبیه خواهیم کرد، در دانشگاه‌ها سطح تعامل و مشارکت نهادها را گسترش دهیم و همچنین در بعد رسانه ای نیز برنامه‌هایی را مدنظر داریم.
وی در پایان گفت: ۱۵ نفر از اعضای مجمع، هیئت‌عالی نظارت مجمع تشخیص را تشکیل داده‌اند و تحولات و تمرکز بر اجرایی‌سازی سیاست‌ها را رصد می‌کنند.
در ادامه این برنامه از کتاب دستاوردهای همایش اول حکمرانی و سیاستگذاری عمومی با حضور محسن رضایی رونمایی به عمل آمد.
انتهای پیام
