وقتی فلسفه آفرینش فرا می‌رسد

به گزارش ایکنا از خوزستان، خداوند در آیه 49 سوره مبارک زمر، هر نعمت و برخورداری در این جهان را عرصه آزمودن انسان معرفی کرده است: «فَإِذَا مَسَّ الْإِنْسَانَ ضُرٌّ دَعَانَا ثُمَّ إِذَا خَوَّلْنَاهُ نِعْمَةً مِنَّا قَالَ إِنَّمَا أُوتِيتُهُ عَلَى عِلْمٍ بَلْ هِيَ فِتْنَةٌ وَلَكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَعْلَمُونَ»: و چون انسان را آسيبى رسد ما را فرا مى‏ خواند سپس چون نعمتى از جانب خود به او عطا كنيم مى‏‌گويد تنها آن را به دانش خود يافته‏ ام نه چنان است‏، بلكه آن آزمايشى است ولى بيشترشان نمى‏‌دانند.

این آیه از واکنش‌های متفاوت انسان در مقابل رنج‌ها و برخوداری‌ها سخن می‌گوید؛ انسانی که در زمان رنج و آسیب متوجه خدای سبحان می‌شود و در زمان نعمت و برخوداری، خود را شایسته آن دانسته و از علم خود سخن به میان می‌آورد، حال آنکه نمی‌داند او به این وسیله آزموده شده است. 

آیت‌الله العظمی جوادی آملی در توضیح آیه می‌نویسند: انسان عادی اگر ضرری به او رسيد و آسيبي ديد، دعاهای فراوان دارد و اهل نيايش می‏شود: «وإذا أنعمنا علَي الإنسان أعرض وَنأي بجانبه وإذا مَسّه الشرّ فذو دعاءٍ عريض)(فصلت، 51) ما اگر نعمتی به او داده شد، خدا را فراموش كرده می‏گويد: من خودم زحمت كشيدم: «إذا خوّلناه نعمةً منا قال إنّما اُوتيته علي علم بل هي فتنةٌ ولكنّ أكثرهم لايعلمون» هر كس بگويد من خود تلاش كردم تا عالم شدم يا به قدرت رسيدم، سخن و تفكرش، سخن و تفكر قارونی است.

این آیه ضمن اینکه ما را متوجه می‌کند مبدأ نعمت‌های خود را در زندگی ببینیم، به ما یاد می‌دهد اگر نعمتی به شما رسید، آن را به چشم یک آزمون نگاه کنیم، مثلا اگر به یک مقام، یا یک امکان، یا هر بهره و برخورداری دیگری رسیدیم اینطور فکر کنیم که زمان آزمون و فلسفه آفرینش من فرا رسیده است: «الَّذِي خَلَقَ الْمَوْتَ وَالْحَيَاةَ لِيَبْلُوَكُمْ أَيُّكُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا»(ملک، 2). یعنی هر نعمتی که خداوند به ما می‌دهد قرار است عملکرد ما در برابر آن به خودمان نشان داده شود. پس از هر نعمتی که به ما می‎رسد خودمان را ارزیابی کنیم که چه عملی از ما در قبال آن نعمت به آسمان رفته است.