محسن معینی، استاد دانشگاه و ادیب، در نوزدهمین برنامه «مثلنامه» در باب عبارت «انشاءالله» نکاتی را بیان کرد.
یکی از دستورات جدی قرآنی به مسلمانان گفتن «انشاءالله» به معنای «اگر خدا بخواهد» در آغاز کارهاست. تعبیر «انشاءالله» در آیه 70 سوره بقره؛ «قَالُوا ادْعُ لَنَا رَبَّکَ یُبَیِّنْ لَنَا مَا هِیَ إِنَّ الْبَقَرَ تَشَابَهَ عَلَیْنَا وَإِنَّا إِنْشَاءَاللَّهُ لَمُهْتَدُونَ» و در آیه 102 در سوره صافات؛ «فَلَمَّا بَلَغَ مَعَهُ السَّعْیَ قَالَ یَا بُنَیَّ إِنِّی أَرَىٰ فِی الْمَنَامِ أَنِّی أَذْبَحُکَ فَانْظُرْ مَاذَا تَرَىٰ ۚ قَالَ یَا أَبَتِ افْعَلْ مَا تُؤْمَرُ ۖ سَتَجِدُنِی إِنْ شَاءَ اللَّهُ مِنَ الصَّابِرِینَ» آمده است.
گر خدا خواهد نگفتند از بطر
پس خدا بنمودشان عجز بشر
ترک استثنا مرادم قسوتیست
نه همین گفتن که عارض حالتیست
بنابراین در طول روز باید با گفتن انشاءالله، تصمیم و عزممان را به اراده خداوند متعال موکول کنیم.
در این باره حکایت شیرین و معروفی را باهم مرور میکنیم.
روزی جحا به میدان میرفت تا خری بخرد. مردی به او باز خورد و گفت: کجا میروی؟
گفت: به میدان تا خری بخرم.
گفت: بگو انشاءالله تعالی.
گفت: اینجا جای انشاءالله نیست. سیم در آستین است و خر در بازار.
چون به بازاری رسید طراری بدو زد و سیمش بدزدید.
چون بازگشت همان مرد به او باز خورد و گفت از کجا میآیی.
گفت: از بازار، انشاءالله. درهمهایم به سرقت رفت انشاءالله. خر نخریدم، انشاءالله و به خانه باز میگردم انشاءالله.
امیدوارم همه ما این دستور قرآنی را در طول زندگیمان جاری کنیم و هرکاری را که میخواهیم در آینده انجام دهیم، آن را با انشاءالله مزین کنیم.
والسلام علیکم و رحمةالله