به گزارش خبرنگار ایکنا، مراسم بزرگداشت
روز وحدت حوزه و دانشگاه، امروز دوشنبه 27 آذرماه در دانشکده الهیات دانشگاه تهران برگزار شد.
حجتالاسلام والمسلمین مصطفی رستمی؛ رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها، در این مراسم سخنرانی کرد و گفت: ایام شهادت حضرت فاطمه زهرا(س) و سالروز شهادت استاد دانشگاه تهران و رئیس محترم دانشکده الهیات، آیت الله شهید مفتح را تسلیت عرض میکنم. چیزی که امروز شاهد هستیم دسترسی فراوانی است که برای عموم مردم در فضای مجازی ایجاد شده و تهدیدهایی برای ما ایجاد کرده است اما به همان نسبت فرصتهای بزرگی برای ما ایجاد کرده است لذا دانشکده الهیات و اساتید گرانقدر دین، در این زمینه فرصتهای بیشتری پیش چشم خودشان میبینند.
دلایل رواج اسلامگرایی در غرب
وی ادامه داد: برخی از دانشجویان و دانشآموزان دچار ابهاماتی در زمینه دینی شدهاند. همچنین در جامعهای هستیم که بخش زیادی از فرزندان ما مخاطب جریان عمومی رسانهها نیستند و دچار برخی شبهات شدهاند چرا که طیف گستردهای فقط مخاطب رسانههای شبهه افکن و مسئلهساز نسبت به دین هستند. حال سوال این است که بهترین فضای ارتباطی کجاست؟ قطعاً همین کلاسهای درس که امکان دسترسی به جوانان برای شنیدن حرفهای آنها و پاسخ به شبهات را دارید بهترین فرصت برای چنین کاری است.
رستمی تأکید کرد: در یک نظرسنجی که اخیراً در دانشگاه هاروارد انجام شده ۶۷ درصد جوانان زیر ۲۵ سال گفتهاند اسرائیل متجاوز است و حدود ۵۱ درصد هم گفتهاند که اسرائیل باید از بین برود و فلسطین باید به حماس واگذار شود. این فضایی که در جامعه غربی در مورد بازنگری در مسائل ارزشی، اخلاقی و اعتقادی پدید آمده، باعث طرح سوالاتی نیز شده است از جمله اینکه چرا پس از یازدهم سپتامبر اسلامگرایی در جوامع غربی بیشتر شده است؟ یکی از دلایل این است که جوانان غربی میبینند رؤسای سه دانشگاه آمریکایی به خاطر اینکه در آن دانشگاهها شعار آزادی برای فلسطین سر داده شده است برکنار شدهاند.
کمتوجهی به علوم انسانی در کشور
مهدی گلشنی؛ استاد بازنشسته دانشگاه صنعتی شریف، سخنران دیگر این نشست بود که گفت: معتقدم حوادثی در غرب رخ داده که میتوانیم به میزان زیادی از آن در راستای وحدت حوزه و دانشگاه استفاده کنیم. سال ۱۳۶۳ در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران به مناسبت وحدت حوزه و دانشگاه سخنرانی داشتم که آن موقع از این تحولات در جهان غرب خبر چندانی نبود ولی الان چند تحول رخ داده که میتواند به میزان زیادی به احیای فرهنگ اسلامی کمک کند ولی ما هنوز از آن هم بهره زیادی نبردهایم.
وی افزود: تحول اول در علوم انسانی بوده است. وقتی بنده حدود شصت سال پیش در آمریکا بودم توجه چندانی به علوم انسانی نبود اما الان دانشگاه ام آی تی که مهمترین دانشگاه مهندسی دنیاست دانشجوی مهندسی خود را مجبور میکند چند درس علوم انسانی را هم پاس کند. همچنین این دانشگاه، لیسانس مشترک مهندسی و علوم انسانی راه انداخته است. این در حالی است که علوم انسانی در کشور ما شانی ندارد. تحول دوم احیای فلسفه و الهیات و احیای دین در غرب است که باید از آن هم بهرهبرداری کنیم چراکه تفکر حاکم در کشور ما حداقل در دانشکدههای علوم، تفکر پوزیتیویستی است یعنی فقط آن چیزهایی که با حواس درک میکنیم اهمیت دارد.
توجه روزافزون غربیها به ارزشهای اخلاقی و دینی
گلشنی بیان کرد: وقتی آگوست کنت، مکتب پوزیتیویسم را در قرن نوزدهم بنیان گذاشت در محیطهای علمی این سخن رایج شد که فقط مشاهدات اهمیت دارد اما الان در غرب تحول مهمی رخ داده ولی انعکاس آن را نمیبینیم و آن اینکه فیلسوفان غربی هم در مورد حکمت طبیعی، سخن میگویند. در نیمه دوم قرن بیستم نیز تحولاتی مهم رخ داد. از جمله اینکه پوپر گفت ارزشهای اخلاقی را نمیتوان از قوانین علمی بیرون کشید. وی همچنین گفت وقتی که دانشمند، کار علمی میکند ارزشها وارد کار وی میشوند. وی حتی گفت یک سری سوالات بنیادین وجود دارد که علم نمیتواند جواب آنها بدهد. این سخنان هم در محیطهای آکادمیک ما چندان مورد توجه قرار نگرفته است. بعد از پوپر، پیتر مداوار، برنده جایزه نوبل هم گفت حرف پوپر درست است و جواب این سوالات را یا باید از فلسفه یا باید از دین بگیریم. تعداد روزافزونی از علمای درجه اول فیزیک و سایر علوم هم میگویند جواب این سوالات را فقط میتوان از دین گرفت.
عضو سابق شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح کرد: پاپ ژان پل دوم در سال ۱۹۵۰ زرنگی کرد و گفت کشیشها بروند و در علوم روز هم تخصص بگیرند چون متوجه شدند اصول دینی نقش زیادی در علم ایفا میکند. بنابراین عدهای همین کار را کردند و در نتیجه انجمن اروپایی علم و الهیات در دهه ۸۰ میلادی شکل گرفت. این انجمن هر دو سال یکبار در یکی از کشورهای اروپایی جلسه داشت و از همه اقشار از جمله فیزیکدان، کشیش و ... در آن شرکت میکردند. بنده از چهارمین کنفرانس آنها شرکت کردم. آن زمان شوروی تازه فروپاشیده بود و چند فیزیکدان برجسته از روسیه هم آمده بودند که بنده با یکی از آنها دوست شدم. وی به راحتی گفت استالین فکر میکرد با کشتن چند میلیون نفر در سیبری، دین را از بین برده است اما اینگونه نیست. بنده وقتی به ایران آمدم گزارشی خدمت رهبر معظم انقلاب نوشتم و گفتم لازم است حداقل پنج درصد از حوزویان، علوم روز را یاد بگیرند تا به زبان روز به شبهات پاسخ بدهند مثلا وقتی هاوکینگ میگوید خدا وجود ندارد ما نمیتوانیم صرفا با استفاده از فلسفه ملاصدرا جواب وی را بدهیم بلکه باید بر علوم روز هم تسلط داشته باشیم.
لزوم مقابله با افزایش الحاد در جامعه
وی افزود: همچنین انجمن بین المللی علم و دین در دهه نود میلادی راه افتاد که بنده عضو هیئت موسس آن بودم. این انجمن نیز هر ساله کنفرانس و کارگاه دارد و کارهای زیادی انجام داده است و بهترین کتابها در زمینه خداباوری و رد الحاد منتشر شده است. چنین چیزهایی در ایران اسلامی ما انعکاس زیادی نداشته است . یکبار در یک کتابفروشی در آکسفورد بودم که دیدم چهار کتاب در رد نسبیتگرایی نوشته شده اما حتی یک مورد از آنها در ایران نبود بنابراین هر چهار مورد را خریدم. همچنینکتابهای زیادتری در زمینه اثبات خدا نوشته شده است که به آنها هم توجهی نداشتیم و نوعی خودباختگی در محیطهای علمی ما نسبت به غرب وجود دارد و با وجود تاکیدات زیاد امام و رهبری، خودمان را جدی نگرفتهایم لذا اگر حوزه علمیه ما به این نکات در عرصه بینالمللی توجه کند در زمینه مبارزه با الحاد، اتفاقات خوبی رخ میدهد چراکه اگر به مدارس و دانشگاهها سری بزنیم به این نتیجه میرسیم که الحاد، حاکمیت زیادی پیدا کرده است.
استاد بازنشسته دانشگاه صنعتی شریف در پایان گفت: امکان زیادی برای وحدت حوزه و دانشگاه وجود دارد و از جمله اینکه دیدگاههای نزدیکی با غربیها داریم. بنده در یکی از جلسات انجمن اروپایی علم و الهیات در اسکاتلند بودم و آنجا گفتم علم و دین دارای یک فرهنگ هستند. بعد از سخنرانی بنده یک ریاضیدان کانادایی نزد من آمد و گفت ما دو تا دارای یک فکر هستیم لذا افکار ما با افراد دیندار غرب به هم نزدیک شده و میتوانیم از آن استفاده کنیم.
انتهای پیام