جریان معنویت دانشجویان به جامعه می‌رسد/ خطر فعالیت انتخاباتی در مراسم اعتکاف

در هفته اول بهمن ماه امسال سه روز اعتکاف رجبیه آغاز خواهد شد و سیل مشتاقان برای خلوت با معبود به مساجد می‌شتابند. اعتکاف دانشجویی از جمله اتفاقات خوبی است که در سال‌های اخیر به همت نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها رونق گرفته است و دانشجویان زیادی با میل و اشتیاق به این مناسک عبادی می‌پردازند. اما آنچه گاهی موجب نگرانی کارشناسان دین و کم ثمره شدن این اعمال است، فاصله گرفتن این مناسک از هدف و غایت اصلی آن یعنی خلوت با معبود، تفکر و سلوک است.

اجرای برنامه‌ها و سخنرانی‌های پیاپی و مطرح شدن برخی مباحث حاشیه‌ای را می‌توان از جمله خطرات تهدید کننده اعتکاف دانست. این دغدغه‌ها را با حجت‌الاسلام والمسلمین سعید کرمی، مدیرکل فرهنگی و امور اجتماعی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها میان نهادیم.

 

حجت‌الاسلام والمسلمین سعید کرمی، در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا، به بیان نکاتی درباره اعتکاف دانشجویی پرداخت و گفت: این نکته از بدیهیات است که اعتکاف نقش بسیار مؤثری در بهبود وضعیت اخلاقی و معنوی جامعه دارد. باید دانست در اوایل انقلاب اسلامی، اعتکاف محدود به مساجد و افرادی خاص بود و به شکل کنونی گستردگی نداشت. حتی به یاد دارم در حوزه علمیه قم که بودیم به صورت محدود در برخی از مساجد، اعتکاف صورت می‌گرفت و اینگونه نبود که شرایط برای همگان فراهم باشد. در واقع حوزه علمیه، اعتکاف را برپا می‌کرد اما این دانشگاه بود که سنت حسنه اعتکاف را در همه دانشگاه‌ها فراگیر کرد.

 

وی در ادامه افزود: همین اعتکاف دانشجویی باعث شده موضوع اعتکاف در سراسر کشور تبدیل به جریانی بسیار تأثیرگذار شود لذا امروزه می‌بینیم جوانان دهه هشتادی و نودی در تمام مساجد کشور در آئین اعتکاف شرکت می‌کنند. دانشگاه قرار است انسان‌ساز و مبدأ همه تحولات در کشور باشد و در کنار درس و آموزه‌های علمی، سبک زندگی و معنویت را هم ترویج کند و در معرض دید جوانان قرار دهد در این‌صورت باعث خودسازی وی شده و خودسازی هم مقدمه جامعه‌پردازی و رشد اجتماعی ما می‌شود.

 

حجت‌الاسلام کرمی بیان کرد: اگر دانشجو دست به خودسازی بزند حقیقتاً کشور ما روی سعادت و خوشبختی را خواهد دید بنابراین اگر بتوانیم اعتکاف را در دانشگاه‌ها گسترده‌تر کنیم طبیعتاً شاهد آثار مثبتی برای جامعه خواهیم بود. درباره نقش اعتکاف در بهبود وضعیت معنوی و اخلاقی دانشجویان باید بگویم که دانشجویان قرار است آینده کشور را بسازند بنابراین رشد آنها باید مبتنی بر سبک زندگی اسلامی و ایرانی باشد لذا اگر اعتکاف را در محیط دانشگاه ترویج دهیم و تعداد بیشتری از دانشجویان در چنین فضایی قرار بگیرند این معنویت به صورت اتوماتیک باعث شکل‌گیری شخصیت معنوی و دینی دانشجویان شده و روحیه تعلق خاطر به جمع و عبادات دسته‌جمعی نیز تقویت خواهد شد. اگر جوانان با این روحیاتی که برگرفته از اعتکاف است بزرگ شوند وضعیت فردای جامعه ما هم تضمین شده است و مبتنی از معنویت و ایمان خواهد بود.

 

مدیرکل فرهنگی و امور اجتماعی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها با اشاره به نقش رسانه‌ها در تقویت فرهنگ اعتکاف افزود: گاهی دیگران کوچکترین کارها و برنامه‌های خود را در بوق و کرنا زده و منتشر می‌کنند اما ما مناسکی با این عظمت و فراگیری را نتوانسته‌ایم آنچنان که باید و شاید معرفی و عظمت، تأثیرات و برکات آن و حس خوبی که جوان ما بعد از سه روز زندگی در مسجد دارد را به تصویر بکشیم و اینها از مواردی هستند که باید در رسانه‌ها گفته‌ شوند.

 

وی یادآور شد: نکته مهم این است که دشمنان به میزان زیادی تلاش می‌کنند که بگویند جوانان ما از دین فاصله گرفته‌اند و تلقین کند که باور جوانان ما نسبت به تأثیر و عملکرد دین در جامعه تغییر پیدا کرده است اما وقتی چند صد هزار جوان وارد مساجد شده و به اعتکاف می‌پردازند علامتی برای رد و ابطال ادعای آنان است. وقتی صدها هزار جوان در اعتکاف شرکت می‌‌کنند نشان دهنده این است که علاقه‌مندی به دین در جامعه کماکان موج می‌زند. چنین نکته‌ای را باید در این جنگ شناختی و نابرابر در نظر داشته باشیم و رسانه‌ها هم آن را به رخ بکشند.

 

حجت‌الاسلام کرمی تصریح کرد: جای تأسف دارد که برخی رسانه‌های ما برای اینگونه موضوعات ارزشی قائل نیستند و به سمت مطالب زردی رفته‌اند که دستاوردی برای کشور و جامعه ندارد. بیش از سه دهه است که مراسم اعتکاف در کشور ما برگزار می‌شود و لازم است به بیشتر به معرفی این مناسک در سطح رسانه‌ای پرداخته بشود. تلاش ما بر این است که زیرساخت‌های لازم برای توسعه اعتکاف را فراهم و با کمک دانشگاه‌ها، تمام مساجد دانشگاه‌های کشور را به امکانات مورد نیاز از جمله تجهیزات بهداشتی، تأسیسات گرمایشی و سرمایشی و لوازم پذیرایی از معتکفین تجهیز کنیم تا هیچ دانشگاهی وجود نداشته باشد که نتواند مراسم اعتکاف را به خوبی برگزار کند.

 

وی گفت: تلاش ما در مرحله بعدی پشتیبانی است چراکه فلسفه فراخوان ایده‌های مرتبط با اعتکاف دانشجویی این بود که بتوانیم محتواها و کارهای هنری و گرافیکی مورد نیاز مجریان اعتکاف را تأمین کنیم و هر آنچه در زمینه صوت، تصویر، پوستر، اپلیکیشن و محصولات چند رسانه‌ای، طرح گرافیکی و ... مورد نیاز است را در راستای بهبود برگزاری اعتکاف تهیه کنیم و در اختیار مجریان قرار دهیم.

 

حجت‌الاسلام کرمی در پاسخ به سؤالی درباره نزدیک بودن انتخابات مجلس و احتمال مطرح شدن مسائل سیاسی و تبلیغات انتخاباتی در مراسم اعتکاف گفت: تبلیغات انتخاباتی در ایام اعتکاف و همچنین حضور انتخاباتی نامزدها ممنوع است. البته اگر یک نامزد می‌خواهد با نیت خودسازی، در ایام انتخابات معتکف شود ما حرفی نداریم و فضای لازم برای اعتکاف را در اختیار وی قرار می‌دهیم اما اگر قرار باشد تریبونی دست بگیرد و سخنرانی کند قطعا به وی اجازه چنین کاری نخواهیم داد. آنچه در ایام انتخابات، در اعتکاف دنبال می‌کنیم این است که مباحث معرفتی ناظر به انتخابات مطرح شود. برای مثال می‌توان مباحثی از جمله مبانی انقلاب اسلامی، نقش جمهوری اسلامی در شکل‌گیری مردم‌سالاری و مشارکت مردمی، راهکارهای افزایش مشارکت مردم در انتخابات را مطرح کرد و به روح عبادت آسیبی نزد اما اگر قرار باشد اعتکاف، رنگ و بوی انتخاباتی بگیرد قطعا آن را تحمل نخواهیم کرد و به صورت رسمی به دفاتر سراسر کشور هم اعلام کرده‌ایم که به هیچ وجه نباید فضا به سمت این مسائل پیش برود.

 

وی در پاسخ به این نکته که اصل اعتکاف در خلوت و آرامش است ولی گاهی خلاف این در مراسم اعتکاف دیده می‌شود و شلوغی مانع از خلوت و تفکر و در واقع توجه به اصل ماجرا می‌شود، گفت: ما یک کتاب کار در زمینه استانداردها و پروتکل‌های خودمان درباره اعتکاف منتشر کرده‌ایم. در فرمایشات مقام معظم رهبری هم این نکته وجود دارد که اعتکاف فرصت خلوت است لذا نباید آنقدر مناسک و برنامه‌های عمومی زیاد شود که مانع خلوت و فرصت تأمل و تفکر برای معتکفین شود. 

 

حجت‌الاسلام کرمی در پایان تأکید کرد: البته گاهی مناجات، سخنرانی و مراسم عزاداری لازم است اما اگر قرار باشد این بلندگو تمام بیست و چهار ساعت روشن باشد و سخنرانی‌های متعددی صورت گیرد مطلوب نیست بنابراین حتماً باید اعتدال رعایت شود و معتکفین فرصت کافی برای خلوت داشته باشند و از این خلوت در راستای تفکر و تأمل استفاده کنند. ما این مسئله را بارها گوشزد کرده‌ایم و دوباره هم تاکید خواهیم کرد.

 

گفت‌وگو از اکبر ابراهیمی