دورانی که اختلافی بین شیعه و سنی در سیستان و بلوچستان وجود نداشت

به گزارش ایکنا، عبدالرضا مزاری، دبیر اجرایی کنگره آیت‌الله محمد کفعمی خراسانی و رئیس مؤسسه ابوتراب، 24 بهمن ماه در نشست خبری کنگره بزرگداشت چهلمین سال‌روز ارتحال این عالم فرزانه گفت: کنگره آیت‌الله کفعمی خراسانی هر 10 سال یکبار برگزار می‌شود و تاکنون 3 کنگره در بیستمین و سی‌امین سال ارتحال ایشان برپا شده است و کنگره چهلمین سال ارتحال وی روز پنجشنبه، 26 بهمن ماه در قم برگزار خواهد شد.

وی افزود: کنگره بیستم در زاهدان با حمایت آیت‌الله شهید سلیمانی، کنگره سی‌ام در سال 92 باز در شهر زاهدان برگزار و دو کتاب در این کنگره رونمایی شد. امسال کنگره چهلمین سال ارتحال ایشان با حمایت دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، سازمان تبلیغات اسلامی و برخی نهادهای دیگر در قم برگزار خواهد شد.

مزاری با بیان اینکه این مراسم پنجشنبه، 26 بهمن از ساعت 9 صبح در سالن همایش غدیر دفتر تبلیغات اسلامی شهر قم برگزار خواهد شد، گفت: پخش بخش‌هایی از سخنان اخیر مقام معظم رهبری در جمع مردم سیستان و بلوچستان که مرتبط با آیت‌الله کفعمی است، سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین نجف لک‌زایی، رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و معاون پژوهشی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین محامی، نماینده ولی فقیه در سیستان و بلوچستان، آیت‌الله اعرافی، مدیر حوزه‌های علمیه، مولوی اسحاق مدنی، مشاور سابق رئیس جمهور در امور اهل سنت، شعرخوانی مصطفی محدثی، رونمایی از کتاب مکاتبات تاریخی و تجلیل از نفرات برتر کنگره و نیز پخش بخشی از مستند آیت‌الله کفعمی از جمله برنامه‌های این کنگره محسوب می‌شود.

دبیر اجرایی کنگره با بیان اینکه شاهد حضور فرزندان و بیت ایشان در روز برپایی کنگره خواهیم بود، تصریح کرد: دبیرخانه کنگره که 4 ماه قبل ایجاد شده آثار را از داخل و خارج کشور دریافت کرده و تاکنون بیش از 20 اثر در قالب شعر، مقاله و... به دست ما رسیده است. همچنین ساخت مستند توسط حسن عنایتی، از کارگردانان توانمند استان قم، یکی از برنامه‌های این کنگره است. کتاب آیت‌الله کفعمی در آئینه مکاتبات و تصاویر تاریخی هم رونمایی خواهد شد.

اجازات اجتهاد

وی درباره زندگی آن مرحوم بیان کرد: ایشان در مشهد در خانواده روحانی به دنیا آمدند و بعد از مدتی تحصیل در مشهد عازم نجف شدند و از محضر بزرگانی چون آقاضیاء عراقی و سیدابوالحسن اصفهانی و... بهره بردند. آیت‌الله کفعمی در نجف به 8 اجازه اجتهاد از جمله از مرحوم میرزا ابوالحسن مشکینی و سیدابوالحسن اصفهانی گرفتند و در ایران هم 6 نفر از  مراجع اجازه اجتهاد او را تایید کردند آن هم اجازات با ارزشی که گرفتن آن آسان نبوده است.

مزاری بیان کرد: وی برخلاف تصور عموم به زابل رفتند و 6 سال در آنجا ماندند و اشتغال به تدریس داشتند و در همانجا ازدواج و مسجدی تاسیس کردند. زاهدان شهری نوپا و صدساله است و در دوره حضور ایشان، 20 سال از تاسیس این شهر نمی‌گذشته است؛ مردم زاهدان چند روحانی دعوت کردند ولی کسی ماندگار نشد زیرا آب و برق و امکانات به هیچ عنوان وجود نداشت؛ آیت‌الله کفعمی ابتدا دعوت مردم زاهدان را به خاطر حضور در زابل قبول نکردند و گفتند من در زابل هستم ولی با اصرار مردم این شهر، به عنوان امام جماعت مسجدجامع این شهر به صورت رسمی فعالیت کردند.

پدر وقف استان سیستان و بلوچستان

وی افزود: وقتی ایشان فعالیت خود را شروع کردند فقط دو مکان مذهبی شیعه بیشتر وجود نداشت ولی فعالیت ایشان طوری بود که به پدر وقف استان سیستان و بلوچستان معروف شدند؛ ایشان یا به عنوان بانی، متولی و... در این بناهای خیر دخیل بودند و پایه‌گذار امور دینی و خیرات در سیستان و بلوچستان شدند. در خیلی از مناطق ایران نماز جمعه برپا نمی‌شد، ایشان نماز جمعه را راه‌انداختند. ایشان حامی خانواده فقرا و مستمندان بودند و 500 خانواده تحت پوشش ایشان قرار داشت. ایشان معتقد بود که سادات نباید دستشان پیش دیگران دراز باشد؛ 20 سال قبل از انقلاب، 35 خانه برای سادات احداث کردند و خود ایشان لباس از تن بیرون کردند و در قامت یک کارگر به ساخت خانه اقدام کردند تا دیگران تشویق شوند.

وی با اشاره به اهمیت تقریب بین مذاهب اسلامی، اظهار کرد: آیت‌الله کفعمی سال‌ها قبل از انقلاب اسلامی در این عرصه پیشقدم بودند، آیت‌الله مرحوم علم‌الهدی در این باره می‌گوید: پیام امام را در سال 1343 به بنده دادند تا در زاهدان به آیت‌الله کفعمی بدهم. این روز مصادف با جمعه بود و آیت‌الله کفعمی از من درخواست کرد که این پیام در نماز قرائت شود. آن دوران رسم گذاشته بودند که یک هفته اهل سنت به نماز جمعه شیعیان بروند و هفته بعد شیعیان به نماز اهل سنت و آن روز هم نوبت حضور اهل سنت بود؛ آیت‌الله کفعمی در حالی که کفن‌ پوشیده بود این نامه را قرائت کرد و شیعه و سنی در آن روز با امام خمینی(ره) بیعت کردند.

رویکرد تقریبی آیت‌الله کفعمی

وی با بیان اینکه ایشان پایه‌گذار حوزه علمیه در سیستان و بلوچستان بودند و با تاسیس این حوزه صدها شاگرد را پرورش دادند به برخی فعالیت‌های تقریبی ایشان اشاره کرد و ادامه داد: بعد از قاضی عبدالمجید، مولوی عبدالعزیز از رهبران اهل سنت در زاهدان بودند و پیوند تقریبی بسیار خوبی میان آیت‌الله کفعمی و ایشان برقرار بود و بارها مولوی عبدالعزیز از آیت‌الله کفعمی تجلیل کرد. مولوی اسحاق مدنی نقل می‌کرد رئیس وقت دادگستری سیستان و بلوچستان بعد از انقلاب گفته بود که یک پرونده اختلاف میان شیعه و سنی نداریم و این امر مدیون تلاش‌های آیت‌الله کفعمی بوده است.

دبیر اجرایی کنگره تصریح کرد: مقام معظم رهبری در دیدار اخیر خود با مردم سیستان و بلوچستان فرمودند شروع فعالیت انقلابی‌شان از 60 سال قبل بود که از بیرجند و زاهدان شروع شد و ایشان در این شهر دستگیر شدند و آن وقت آیت‌الله کفعمی از روحانیون برجسته آن دیار بودند که از رهبری حمایتی جدی کردند و مقام معظم رهبری در سخنان اخیرشان به این موضوع اشاره فرمودند.

وی با بیان اینکه در اسناد ساواک درباره آن مرحوم آمده است که 11 بهمن 1342 آقای خامنه‌ای سخنانی را ایراد کرده و به نقش برخی روحانی‌نماها در انحراف مردم اشاره کردند که منظورشان آقای کرمانی (روحانی تحمیلی ساواک در مسجد جامع زاهدان بوده است)، کرمانی بعد از رهبری سخنرانی کرده و به امام و رهبری توهین می‌کند. در این موقع آقای کفعمی از محراب مسجد بلند شد و خطاب به کرمانی گفت این شخص شیطان و مفسد است و می‌خواهد مردم را منحرف کند. لذا منبر او را به هم ریخت و مردم از پای سخنرانی او بلند شدند.

وی با بیان اینکه امسال رهبری در دیدار با مردم سیستان با اشاره به این مجلس، فرمودند که آیت‌الله کفعمی علنا از ما حمایت کردند، ادامه داد: یکی از کارهای ایشان حمایت از افراد تبعیدی در سیستان و بلوچستان بود؛ آیت‌الله پسندیده، راشد یزدی، خزعلی، کلانتر و شهید بهشتی، آیت الله مکارم شیرازی و... در این شهر تبعید بودند و کفعمی با آنان مرتبط بود و از ایشان حمایت می‌کرد.

مزاری با بیان اینکه آیت‌الله کفعمی و امثال این روحانی وارسته الگوی مناسبی برای طلاب جوان هستند، گفت: ممکن است برخی روحانیون سبب شده‌ باشند که رابطه مردم با این قشر مخدوش شود، ولی اگر برای مردم زندگی و منش کسانی چون آیت‌الله کفعمی بازگو شود، قطعا تأثیر می‌پذیرند.

اسوه عدالت

وی با بیان اینکه آن مرحوم عدالت منحصر به فردی داشتند، گفت: در بحث عدالت آنقدر شایسته بودند که مقام معظم رهبری در کتاب «خون دلی که لعل شد» در فصل خاطرات زاهدان به عدالت ایشان اشاره کرده‌اند. مردم سیستان و بلوچستان آیت‌الله کفعمی را بسیار دوست داشتند. آنقدر ساده‌زیست بود که حتی تا پایان عمر خانه شخصی در زاهدان نداشت و یک فرد نیکوکاری خانه‌ای را وقف مسجد جامع کرد و ایشان تا زنده بود استفاده کرد.

مزاری با اشاره به فعالیت‌های تبلیغی آن دوره اظهار کرد: در آن دوره ایشان مشهورترین وعاظ مانند مرحوم فلسفی، تربتی، وزیری یزدی، آیتی و... را دعوت می‌کرد و این دعوت‌های تبلیغی سبب شده بود تا در دهه 1330 این شهر جلوه یک شهر مذهبی به خود بگیرد.

مزاری در پاسخ به پرسشی درباره آثار آن مرحوم تصریح کرد: آیت‌الله کفعمی با وجود داشتن درجه اجتهاد عمدتا به خدمات اجتماعی و سیاسی در دیار زاهدان روی آوردند؛ در ابتدای حضور ایشان یعنی 1328 سیلی در زاهدان آمد و تلاش کردند با کمک مردم از تبعات آن کاسته شود؛ همچنین در سال 1349، خشکسالی در سیستان و بلوچستان رخ داد. لذا ایشان بیشتر وقت خود را صرف خدمات اجتماعی کردند البته کتاب شرح مصباح کفعمی، صاحب بلدالامین را نوشتند که متاسفانه نسخه خطی آن مفقود شده است. بعد از انقلاب تا 3 سال دیگر در زاهدان به عنوان امام جمعه بود و امام خمینی هم مهر تایید بر امامت ایشان زدند. از سال 1360 به بیماری و کسالت مبتلا شد و در نهایت 31 تیر 1362 وفات کردند و در شبستان نجمه خاتون حرم مطهر امام رضا(ع) به خاک سپرده شدند.