گرایش عاطفی مثبت نسبت به قانون الهي از لوازم ايمان است

حجت‌الاسلام و المسلمين علی‌نقی فقیهی، مدير مؤسسه مطالعات مشاوره اسلامي در گفت‌وگو با خبرگزاري بين‌المللي قرآني (ايكنا) از خوزستان، با بيان اينكه مسائل فطرت از ديدگاه قرآن مهم است، اظهار كرد: خدای متعال امیال و گرایشات و شناخت‌ها و توانمندی‌های خاصی را در وجود آدمی آفريده و تعبیه کرده است که رشد و شکوفایی آن‌ها سبب هدایت و تکامل و به رضوان الهی رسیدن انسان می‌شود.

وي گفت: در ميان این اميال و گرایشات، گرایشات عاطفی مهم‌ترین نقش را در زندگی آدمی دارند. حتی این گرایش و عاطفه در ایمان انسان نقش اساسی را دارد؛ فلذا اگر كسي اعتقاد به خدا داشته باشد به اين معنا كه معرفت خداشناسي او بالا باشد؛ اما گرایش مثبت عاطفي نسبت به خدا و ربوبيت و احکام او نداشته باشد، آن‌گاه آن باور و ایمان تحقق پیدا نمی‌کند.

فقيهي ادامه داد: یکی از مسائلی که باعث شد شیطان از درگاه خدای متعال رانده شود همین بود؛ جنبه شناخت شيطان نسبت به خالقیت و ربوبیت و الوهیت خدا قوي بود و حتي در روایات آمده است شش هزار سال خدا را عبادت کرد؛ اما در عین حال گرایش مثبتی نسبت به قانون خدا نداشت؛ قانون خدا این بود که باید به آدم سجده کند اما او ابا کرد، به این دلیل که آن رابطه عاطفی بین شیطان و حكم و قانون الهی برقرار نشده بود.

اين محقق گفت: این عواطف كه از آن سخن گفته مي​شود، تنها نسبت به خدا يا پیامبر(ص) و ائمه(ع) و اولیای دين نیست؛ بلکه علاوه بر اينها نسبت به تک‌تک دستورات خدا نيز هست. بر این اساس است كه اگر گرایش مثبت به خدا و احكام او داشته باشيم آن وقت است كه مي‌پذيريم و تسليم مي‌شويم.

وی ادامه داد: پذيرش، در اصل وقتی تحقق پیدا می‌کند که گرایش عاطفي و محبتي به احكام دين وجود داشته باشد. اين امر موضوع مهمي است كه بايد به آن توجه داشته باشيم. ریشه این بحث آن چیزی است که در فطرت ما وجود دارد؛ ما هم گرايش به خدا داريم، هم به گرايش به فضيلت​ها و ارزش​ها و هم نظم​خواه و قانونمند هستيم؛ خداي متعال اين ويژگي‌ها را به صورت طبیعی در نهاد ما سرشته است. اما اينكه اين قانون چيست ممكن است اختلاف نظر داشته باشيم و در جاهايي اشتباه كنيم براي همين نيازمنديم به اينكه خداي متعال خود براي ما قانون وضع کند تا راه را از بيراهه تشخيص دهيم و در مسیر این بی‌نهایت سیری كه به سوي رضوان الهی خواهیم داشت درست قدم برداریم.

مدير مؤسسه مطالعات مشاوره اسلامي تصریح کرد: بنابراین اين رابطه عاطفی از دیدگاه قرآن و روایات بسیار مهم است که مورد توجه قرار گيرد.

اين محقق با اشاره به موضوع تولّی و تبرّی اظهار کرد: همواره تولّی نسبت به خدا و اولیاء الهی مطرح می‌شود؛ اما تولی نسبت به احکام الهی مطرح نمی‌شود. قرآن كريم می‌فرماید «ان کنتم تحبون الله فاتبعوني» یعنی اگر واقعا گرایش محبتي نسبت به خداي متعال داريد، متابعت از قانون خدا امر مطلوب و باارزشي است كه بايد بيشتر به اين موضوع توجه شود؛ يعني نمي‌توان اينها را از يكديگر تفكيك كرد.