کودتای الحریری علیه توافق سیاسی و مساعدت‌ دبیر کل حزب‌الله برای تشکیل کابینه لبنان

به گزارش ایکنا به نقل از روزنامه لبنانی الاخبار، سعد الحریری، رئیس جریان المستقبل لبنان پس از 9 ماه معطلی برای تشکیل کابینه در این کشور از این مأموریت خود انصراف داد و به جای آن از انتخابات پارلمانی آتی سخن گفت.

الحریری با بیان سخنان تحریک‌آمیز علیه حزب‌الله مبارزات انتخاباتی خود را از همین دیروز آغاز کرد؛ چیزی که کلیدش را آمریکایی‌ها و فرانسوی‌ها از مدت‌ها قبل زده‌اند تا اکثریت پارلمان آتی به مخالفان حزب‌الله تعلق گیرد.

الحریری در 22 اکتبر سال 2020 (یکم آبان ماه 99) به عنوان مأمور تشکیل کابینه معرفی شد و تعهد داد که فورا کابینه‌ای مرکب از افراد متخصص و غیرحزبی تشکیل می‌دهد تا جلوی خطر فروپاشی لبنان را بگیرد، اما در طول این قریب به 9 ماه، لبنان بیش از پیش در معرض فروپاشی قرار گرفت.

انصراف الحریری از تشکیل کابینه از همان ماه‌های نخستی که این مسئولیت را پذیرفت، قابل انتظار بود، زیرا خودش هم پیشاپیش می‌دانست تا زمانی که عربستان سعودی مخالفش است، قادر به پیشبرد مذاکرات برای تشکیل کابینه نیست.

اما الحریری در این مدت به تلاش‌های فرانسه، امارات و مصر امیدوار بود تا میان او و محمد بن سلمان، ولی‌عهد سعودی آشتی برقرار کنند تا اینکه اخیراً در سفر به مصر مطمئن شد که بن سلمان از صحبت با او اجتناب می‌کند و از همین رو، عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهور مصر را برای انتقال صحبت‌هایش به بن سلمان برگزید.

در کنار عوامل خارجی، تشکیل دولت لبنان به دلایلی داخلی هم تقریبا بعید به نظر می‌رسید که نخستین آن اختلاف عمیق میان دو قطب اصلی یعنی میشل عون، رئیس جمهور و رئیس جریان ملی آزاد لبنان از یک سو و الحریری از سوی دیگر بود.

علاوه بر اینکه احزاب سیاسی اصلی در لبنان شامل حزب الحریری(المستقبل)، جنبش امل و حزب الاشتراکی(سوسیالیت ترقی خواه به رهبری ولید جنبلاط) که به آنها حزب بانک گفته می‌شود تمایلی برای تصویب طرح نجات ملی لبنان نداشتند، زیرا این احزاب به ریاض سلامه رئیس بانک مرکزی لبنان اجازه داده بودند به قیمت نابودی معیشت مردم و به خصوص اقشار ضعیف‌تر طرح موسوم به نجات بانک‌ها را پیاده کند.

در همین راستا الحریری نمی‌خواست مسئولیت دولت جدید و به تبع آن پیامدهای فروپاشی کشور را بپذیرد، زیرا برای مثال هر دولت جدیدی باید تصمیم‌هایی را درباره حمایت از کالاهای اساسی نظیر دارو و سوخت اتخاذ کند و با بحران بهداشتی کشور هم که ناشی از فروپاشی اقتصادی است، مقابله کند.

جامعه بین‌الملل و در رأس آن آمریکا و فرانسه هم در حال حاضر تلاش می‌کنند مبارزات انتخاباتی را از همین الان آغاز کنند تا اکثریت پارلمان آتی مخالف حزب‌الله شوند.

در همین راستا الحریری دیروز به طور خاص به ائتلاف میان حزب الله و میشل عون، تاخت؛ چیزی که هدف نخست مبارزه انتخاباتی او محسوب می‌شود.

از یک هفته پیش هم بحث درباره گزینه جایگزین الحریری مطرح است و براساس داده‌های موجود نجیب میقاتی از شانس بیش‌تری برای تصدی این ماموریت برخوردار است، اما سؤال مطرح این است که آیا الحریری در مسیر مأموریت او سنگ‌اندازی می‌کند یا به تسهیل انجام مأموریت او کمک می‌کند.

موضع جریان ملی آزاد به رهبری میشل عون هم در این قضیه اهمیت دارد، خصوصاً اینکه میقاتی در برابر خواسته‌های جبران باسیل منعطف‌تر از الحریری نخواهد بود، بنابراین بعید نیست که دولت پیشبرد امور فعلی حسان دیاب تا زمان انتخابات آتی باقی بماند.

این در حالی است که هیچ کدام از احزاب حکومتی در لبنان طرحی برای توقف فروپاشی اقتصادی لبنان ارائه نمی‌دهد و همچنان به کمک‌های خارجی امیدوارند، در حالی که همین کمک‌ها باعث و بانی فروپاشی لبنان و رسیدن آن به شرایط فعلی هستند.

کودتای الحریری علیه توافقات سابق

الحریری روز چهارشنبه با زیر پا گذاشتن توافق‌های سابق خود با میشل عون درباره تشکیل کابینه با او قرار ملاقات گذاشت و ترکیب پیشنهادی خود از کابینه را به او ارائه داد.

او با این کار خود می‌خواست مخالفت مستقیم و فوری عون را دریافت کند تا بلافاصله انصراف دهد، اما با درخواست عون برای گرفتن مهلت بررسی این لیست، الحریری فقط 24 ساعت مهلت داد تا عون فرصتی برای تغییر نام یا بررسی آن نداشته باشد.

الحریری که طی 9 ماه اخیر در کنار حزب‌الله بود، دیروز بلافاصله شروع به تاختن علیه این جنبش کرد و شب گذشته در مصاحبه با شبکه الجدیده لبنان، حزب الله را هم مسئول به بن‌بست کشیده شدن تشکیل کابینه و حمایت از متحد حزب الله یعنی میشل عون خواند و تنها از نبیه بری، رئیس پارلمان لبنان تشکر کرد.

او در گفت‌وگو با الجدیده تأکید کرد: هیچ ارتباطی با حزب‌الله در کار نیست و می‌گذاریم مردم وقتی به تشکیل کابینه کمک کردند خودشان حکم دهند.

الحریری همچنین از جریان 8 مارس و از جمله حزب‌الله خواست به عربستان توهینی نکنند و به تعبیر خودش از دخالت در امور کشورهای عربی و یمن دست بردارند.

او افزود: عربستان به لبنان سلاحی نداد. عربستان به لبنان صلح را عطا کرد و مثل همه کشورهای حاشیه خلیج (فارس) خیر لبنان را می‌خواهد اما با گروهی به نام حزب الله مشکل دارد.

این کارزار الحریری که با همه رفتاری که طی ماه‌های اخیر در قبال حزب‌الله نشان داده بود در تضاد است تنها می‌توان این گونه تفسیر کرد که او مواضع مردمی خود را فدای آغاز مبارزات انتخاباتی و کوبیدن بر طبل اختلافات فرقه‌ای به منظور رفع شکاف میان خود و عربستان سعودی دانست که سفر او به ریاض را به بهانه کرونا رد کرده بود.

الحریری دیشب در حالی از قدرت خود برای تثبیت قیمت دلار در لبنان سخن گفت که افزایش قیمت دلار مربوط به همین دوره‌ای است که او از تشکیل کابینه ناتوان بود.

الاخبار به نقل از منابع خود نوشت: الحریری قصد دارد از حالا مبارزات شدید انتخاباتی را با تاختن به احزاب رقیب و دامن زدن به اختلافات فرقه‌ای آغاز کند و هرگز برای تشکیل دولت جدید یا تعیین گزینه‌ای جایگزین خود در پذیرش ماموریت تشکیل کابینه کمک نخواهد کرد.

با این حال عون طبق خواسته فرانسوی‌ها برای تشکیل دولت ظرف حداکثر سه هفته آینده فوراً وارد عمل خواهد شد و دعوت به رایزنی‌های پارلمانی جدید برای انتخاب گزینه جایگزین الحریری خواهد شد.

منابع کاخ ریاست جمهوری لبنان معتقدند کار الحریری کودتایی کامل علیه توافقی بود که تحت نظارت سید حسن نصرالله و تلاش‌های بری بود، کودتا علیه ساختار توافق و معادلات و موازنات و اسامی که در این مدت مطرح شده بود، به خصوص که این مدت بر سر تقسیم کرسی‌های وزارتی توافق شده بود و از جمله قرار بود وزارت کشور به یک ارتودکس و وزارت خارجه به یک مسیحی مارونی تعلق گیرد؛ اما الحریری این توافقات را زیر پا گذاشت و عمدا خودش کسانی را برای این کرسی ها برگزید تا توافق درباره اینکه دو وزیر مسیحی طبق توافق میان دو رئیس انتخاب شوند برهم بزند و به جای آنها دو وزیر مستقل را برگزید.

اقدام الحریری در تعیین مهلت برای رئیس جمهور در رد یا بررسی هر گونه جزئیات مربوط به ترکیب کابینه خود از بدعت‌های جدیدی بود که در روند تشکیل کابینه ایجاد کرد.

دعوت المستقبل به تنش‌های خیابانی

با انصراف الحریری در تشکیل کابینه، شب گذشته طرفداران او به خیابان‌ها آمدند و در بیشتر مناطق اقدام به مسدود کردن جاده‌ها کردند و در واقع این جریان المستقبل است که دعوت به اعتراض‌های خیابانی می‌کند، با وجود اینکه الحریری در مصاحبه شب گذشته خود ادعا کرد که با این شیوه اعتراضی مخالف است.