به گزارش ایکنا، فاضل السامرایی، زبانشناس و نحوی برجسته معاصر عراقی و استاد مطالعات قرآنی در دانشگاه شارجه امارات است که با ارائه دیدگاههای نوین پیرامون زبانشناسی و علم نحو، خدمات شایانی به حوزه مطالعات قرآنی کرده است. وی تمام مباحث زبانشناسی و نحوی را با استشهاد به آیات شریفه قرآن کریم، معنایابی کرده و ظرافتها و لطافتهای تعابیر قرآنی و بهرهگیری قرآن از ظرفیتهای تعبیری زبان عربی را به خوبی اثبات کرده است.
فاضل السامرایی در یک برنامه پربیننده تلویزیونی به تشریح آیهای از قرآن میپردازد که اشاره به مستجابالدعوه بودن فرد روزهدار دارد.
مشروح این ویدئو از این قرار است:
مجری برنامه: چرا آیه 186 سوره بقره که در آن خداوند متعال میفرماید: «وَإِذَا سَأَلَكَ عِبَادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌ أُجِيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ فَلْيَسْتَجِيبُوا لِي وَلْيُؤْمِنُوا بِي لَعَلَّهُمْ يَرْشُدُونَ»(هنگامی که بندگانم از تو درباره من بپرسند، یقیناً من نزدیکم، دعای دعا کننده را زمانی که مرا بخواند اجابت میکنم؛ پس باید دعوتم را بپذیرند و به من ایمان آورند تا به مقصد اعلی برسند» با وجود اینکه نام روزه در آن نیامده) در بین آیات مربوط به روزه قرار دارد؟
فاضل صالح السامرائی: این آیه در بین دو آیه با مضمون روزه قرار دارد. یعنی از آیه 183 سوره بقره که خداوند متعال میفرماید: کتب علیکم الصیام(اى كسانى كه ايمان آوردهايد روزه بر شما مقرر شده است همان گونه كه بر كسانى كه پيش از شما بودند مقرر شده بود باشد) تا آیه 187 که باز درباره روزه است و خداوند متعال میفرماید: أُحِلَّ لَكُمْ لَيْلَةَ الصِّيَامِ الرَّفَثُ ...(در شبهاى روزه نزدیکی به زنانتان بر شما حلال گرديده است. آنان براى شما لباسى هستند و شما براى آنان لباسى هستيد)؛ در توضیح اینکه آیه «واذا سألک..» در بین آیات روزه قرار دارد، باید گفت، روزه یکی از دلایل استجابت دعا است، یعنی خوب و شایسته است که در ماه صیام(رمضان) زیاد به درگاه خداوند دعا کنیم و در حدیث داریم که دعای روزهدار در وقت افطار مستجاب است و رد نمیشود؛ بنابراین قرار گرفتن این آیه در بین آیات روزه توضیح میدهد که روزهدار مستجابالدعوه است.
در اینجا یک نکته را ملاحظه میکنیم و آن اینکه خداوند پاسخ به سؤال و دعا را تضمین میکند، خداوند پس از اینکه میگوید هنگامی که بندگان من از تو درباره من سؤال میکنند، نمیگوید که «به آنها بگو...»، نظیر جاهایی دیگر در قرآن کریم که برای مثال خداوند میفرماید: «و یسئلونک عن المحیض قل ...» یا «یسئلونک عن الشهر الحرام ..قل» یا «و یسئلونک ماذا ینفقون، قل العفو...» یا «و یسئلونک عن الجبال، قل ...» ذکر قل(بگو) بعد از یسئلونک(از تو میپرسند).
اما در آیه 186 سوره بقره خداوند دیگر کلمه «قل: بگو» (خطاب به پیامبر) را نیاورده است، یعنی خداوند نیازی ندیده که بخواهد جواب سؤال بندگان را به واسطه پیامبر به آنها ابلاغ کند تا به بندگانش برساند بلکه پروردگار مستقیماً خودش پاسخ داده است؛ بنابراین خداوند خودش جواب داده است اینجا دیگر خداوند، پیامبر را واسطه قرار نداده است که بخواهد پیام را به بندگانش منتقل کند. خودش بدون واسطه جواب داده است تا مردم و بندگان به خود جرئت درخواست و دعا به درگاه پروردگار را بدهند.
سپس خداوند ضمانت میدهد که دعای بندگانش را برآورده میکند و میگوید «درخواست بندگان را پاسخ میدهم». در اینجا خداوند شرط و شروطی نگذاشته و نگفته «اگر خواستم، اجابت میکنم» بلکه مستقیماً میگوید «دعای دعا کننده را پاسخ میگویم» نگفته که اگر پروردگارت بخواهد، پاسخ میدهد.
انتهای پیام