معرفت به خدا و عمل به اوامر او؛ صفات شيعيان در كلام اميرالمؤمنين(ع)

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خوزستان، آیت‌الله سید علی شفیعی، در سی و نهمین جلسه تفسیر خود که شب گذشته 16 شهریورماه برگزار شد، در ادامه تفسیر سوره بینه با اشاره به آیات پایانی این سوره «إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أُولَئِكَ هُمْ خَيْرُ الْبَرِيَّةِ، جَزَاؤُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ جَنَّاتُ عَدْنٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ ذَلِكَ لِمَنْ خَشِيَ رَبَّهُ» گفت: کسانی که ایمان آورده و اعمال صالح به جای آورده باشند، «خیرالبریه» یا بهترین خلق هستند. جزا و پاداش اینان بهشت ثابت است.

وی اظهار كرد: كلمه «عدن» در آيه آخر به معنی مستقر و ثابت است؛ یعنی افراد در این بهشت مستقر هستند و از آن جا خارج نمی‌شوند. این برای کسی است که ترس از خدا در دل او وجود داشته باشد. چنانكه گفته شد روایاتی در ذیل این آیات وجود دارد که از طريق اهل سنت وارد شده‌اند و بر اساس آنها مصداق «خیر البریه» حضرت علی بن ابیطالب(ع) و شیعیان او هستند.

آيت‌الله شفيعی ادامه داد : ابن حجر عسقلانی که از متعصب‌ترین علمای اهل سنت است در کتاب خود نقل می‌کند حضرت علی(ع) در زمان حیات خود یک روز از کنار اشخاصی عبور کرد، آنها با دیدن حضرت به احترام ايشان به سرعت از جا بلند شدند. حضرت به آنان فرمود: شما که هستید؟ گفتند: ما از شیعیان و پیروان شما هستیم. حضرت به آنان گفت: چرا من در چهره های شما آثار تشیع را نمی‌بینیم؟ آنان سر خود را پایین انداختند و عرض کردند: تو را قسم می‌دهیم ای اهل‌بیت پیامبر(ص) به حق خدایی که شما را برگزید و به امتیازاتی مخصوص گردانید، صفت شیعیان شما چیست؟ حضرت فرمود: شیعیان ما کسانی هستند که خداشناس هستند و به اوامر خدا عمل کنند.

اين محقق و مؤلف قرآنی اظهار كرد: بنا به اين روايت، خداشناس بودن و به دستورات خدا عمل کردن در چهره انسان اثر می‌گذارد و آشکار می‌شود. حضرت امیر در چهره اینها اثر خداشناسی را ندیدند. 

وی افزود: روایت دیگری از شیخ صدوق كه از علمای تشیع است، نقل شده است كه ابن عباس گفت: از رسول خدا(ص) شنیدم که فرمود: روز قیامت کافر آنچه را خدا به شیعیان علی(ع) وعده داده بود از ثواب و رستگاری می‌بیند و این بزرگترین غصه برای کافران است که در دنیا محبت و ولایت حضرت علی(ع) نداشتند و خود را از رستگاری شیعیان در روز قیامت محروم کردند.

آيت‌الله شفيعی‌ با بيان اينكه یک نکته مهم در پایان سوره بینه و درباره عبارت «ذلک لمن خشی ربه» وجود دارد، گفت: برخی مفسران درباره این عبارت گفته‌اند: «خیرالبریه» که حضرت علی(ع) و شیعیان ايشان هستند، کسانی هستند که ایمان به خدا داشته و عمل صالح انجام داده باشند و خشیت پروردگار در دلشان باشد. این مفسر می‌گوید: در زمان ما اشخاص زیادی هستند که فکر می‌کنند هر کس به خدا ایمان آورد و عمل صالح از نماز و زکات و حج و روزه و ... انجام داد به بهشت می‌رود؛ حال آنکه آیه متمم دارد و اصل همان است: «ذلك لمن خشی ربه».

مؤلف كتاب بيان و تبيان در علوم قرآن ادامه داد: اگر کسی ایمان و عمل صالح داشته باشد، اما دروغ بگوید، گران‌فروشی کند، چشم ناپاک باشد و معصیت کند و ... آیا چنین کسی در بهشت است؟ قرآن می‌فرماید: ایمان آوردن و عمل صالح انسان را به بهشت می‌فرستد؛ اما این امتیاز برای کسی است که خشیت خدا را داشته باشد و خوف خدا در دلش باشد؛ چون اگر خوف خدا در دلش بود، مرتکب گناه نمی‌شود. پس اگر این گناهان را مرتکب شود معلوم می‌شود از خدا نمی‌ترسد.

وی گفت: كسانی‌ كه خشيت خدا در دلشان باشد، این گونه کسان بعد از ایمان داشتن و عمل صالح انجام دادن، خیرالبریه هستند. شرط خیرالبریه بودن این است که گذشته از ایمان و عمل صالح، ترس و خشیت خدا در دلشان باشد و مرتکب معصیت نشوند. بنابراین به فرموده حضرت علی(ع) علامت شیعه بودن آن است که انسان عارف به خدا و عامل به اوامر الهی باشد.